‘De VRT moet centraal in het media-ecosysteem staan’

De focus van het debat rond de VRT ligt op het cijfer 286, zegt Vlaams parlementslid Jean-Jacques De Gucht (Open VLD). ‘Logisch en begrijpelijk. Het menselijk leed mag en kan niet geminimaliseerd worden. Het transformatieplan mag echter niet herleid worden tot het cijfer 286.’

Alle media hadden het over het transformatieplan van de VRT-directie. De vroegtijdige lek zorgt voor onrust en ondermijnt het debat dat intern en sereen gevoerd zou moeten worden. Onverantwoord. Dat hierop gekapitaliseerd wordt om het plan af te doen als een loutere besparingsoefening is grotesk. Er wordt wel degelijk een inhoudelijke keuze gemaakt; die voor een openbare omroep van de toekomst die het gehele media-ecosysteem ondersteunt.

De focus van het debat ligt op het cijfer 286. Dit is niet meer dan logisch en begrijpelijk. Het menselijk leed mag en kan niet geminimaliseerd worden. Al zet het verspreiden van de nota het sociaal overleg wel danig onder hoogspanning.

Een overleg dat nochtans broodnodig in alle rust moet kunnen verlopen wil het constructief zijn. Enkel zo verzachten we de pijn van de herstructurering in de mate van het mogelijk. Liefst door natuurlijke afvloeiingen. Ook door voor het talentvolle personeel nieuwe kansen te zoeken bij private media. En onvermijdelijk door begeleidingsmaatregelen voor hen die uit de boot vallen.

Het transformatieplan mag echter niet herleid worden tot het cijfer 286. Noch getuigt het van intellectuele eerlijkheid het af te doen als de loutere keuze voor het botte mes. Dat is karikaturaal.

Net zoals elk ander bedrijf in tijden van besparingen moet de VRT keuzes maken. Maar gedwongen keuzes hoeven niet automatisch te resulteren in kwaliteitsverlies. Integendeel kan deze denkoefening leiden tot meer efficiënte en een duidelijk pad voor een stabiele en ambitieuze toekomst. En het plan van de VRT maakt duidelijke inhoudelijke keuzes.

Het tekent een openbare omroep uit van de toekomst. Een omroep die inzet op haar kerntaken. Die zich klaarstoomt voor de digitale toekomst. Die efficiënt is en de nodige flexibiliteit bezit om in te spelen op het snel veranderend medialandschap en -gebruik. Zoals gevraagd door de Vlaamse regering en het Vlaams Parlement. Enkel door dit pad te bewandelen kan de VRT op lange-termijn kwaliteitsvolle programma’s voor het publiek blijven verzekeren.

De VRT van de toekomst kiest ervoor in te zetten op haar kerntaken: informatie, cultuur en educatie. Het is de prioritaire publieke meerwaarde van onze omroep. Hier moet ze de onderscheidende standaard in zijn; de norm voor het hele medialandschap. Want inderdaad, zonder kwalitatieve, neutrale en onafhankelijke informatie en duiding, geen sterke democratie. Daarom wil het plan dat de interne productie focust op informatieprogramma’s.

De VRT van de toekomst zet in op digitalisering. De hedendaagse mediagebruiker hanteert meer dan één platform. De televisie moet de smartphone, tablet en laptop naast zich dulden. Hij is ook niet langer een passieve volger maar wil zelf participeren. Zijn gevoel van verbondenheid is afhankelijk van zijn mogelijkheid actief bij te dragen. Daarom vraagt het plan om nieuwe medewerkers met een digitaal profiel.

De VRT van de toekomst zoekt naar samenwerkingsverbanden. Ze zoekt de markt op om samen te innoveren. Ze deelt sportrechten met andere mediaspelers. Ze bestelt programma’s bij externe productiehuizen. Ook sport en entertainment hebben hun plaats op de openbare omroep. Daarom stelt het plan voortaan fictie in de regel buitenshuis te bestellen.

Deze zoektocht naar samenwerkingsverbanden is bovendien meer dan een besparingsoefening. Het is een hoeksteen van de nieuwe visie op onze openbare omroep, cruciaal voor de welvarendheid van het gehele media-ecosysteem. De kleine Vlaamse mediamarkt wordt immers uitgedaagd door een nieuwe realiteit. Concurrentie speelt niet enkel meer intern maar ook over onze landsgrenzen. Internationale spelers zijn de voornaamste uitdaging voor onze mediabedrijven.

In deze nieuwe internationale context is het achterhaald te blijven uitgaan van een openbare omroep die zich positioneert tegenover de andere Vlaamse mediabedrijven. Met het standpunt dat een openbare omroep de andere spelers louter moet uitdagen met gesubsidieerd vertier, hol je de werkelijkheid achterna.

De heroïsche strijd tussen de Reyerslaan en Medialaan is een verhaal uit een vorige eeuw. Dat mag niet langer het vertrekpunt zijn.

In het nieuwe verhaal plaatst de VRT zich pal in het centrum van ons media-ecosysteem door een voortrekkersrol op te nemen, de sector te voeden en te innoveren. Het vertrekpunt moet het welzijn van het gehele media-ecosysteem zijn. Het transformatieplan kan een eerste hoofdstuk zijn in dit verhaal. Aan de raad van bestuur om in overleg te treden met de sociale partners en medewerkers.