De vakantie als momentum om besparingen in cultuur, jeugd en sport door te duwen?

Zo verknalt de regering Bourgeois I de vakantie van veel mensen geëngageerd in de cultuur-, jeugd- en sportsector.

Met ‘zo’ bedoel ik dat de regering midden de vakantie onheilspellende boodschappen de wereld instuurt over straffe besparingen in die sectoren. Ze bezorgt geen exacte info aan de betrokkenen en aan het parlement, maar laat wel vage info lekken via de pers.

De Morgen kreeg het document te pakken. Ze wil het financiële plan pas op tafel leggen tijdens de septemberverklaring, eind september. Tot dan mag iedereen sidderen en beven. Het is effenaf niet netjes van Bourgeois en co. Vooral de mededeling dat er de volgende vijf jaar één miljard (elk jaar 200 miljoen) zal worden bespaard op kap van het verenigingsleven, moet heel veel mensen ongerust maken. Zeker omdat de informatie zo algemeen is dat er de gemoedsrust van velen wordt verknald, midden in hun vakantie. Wie moet nu inleveren en hoeveel? Het lijkt te gelden voor het sociaal-cultureel werk. Ook voor de kunstensector en die van het cultureel erfgoed? Wat met de grote culturele instellingen? Krijgen die centen bij die de kleinere organisaties moeten inleveren? De regering mag dat toch dringend komen uitleggen. En het liefst de nieuwe ministers van cultuur, jeugd en sport.

Het staat ook haaks op het regeerakkoord waar de loftrompet wordt gezongen van datzelfde verenigingsleven. Eén fragment ter illustratie: “Het belang van sociaal-cultureel werk in Vlaanderen en Brussel kan niet onderschat worden. Verenigingen, bewegingen en vormingsinstellingen brengen mensen bij elkaar en werken op een actieve en creatieve manier aan gemeenschapsvorming en zelfontplooiing.” Het zijn holle frasen dus.

Het is een groot bedrag, zeker weten. Het hele budget voor Cultuur bedraagt 450 miljoen euro. Daarvan gaat slechts een beperkt deel naar verenigingen en kunsten- en erfgoedorganisaties, pakweg de helft, zo’n 220 miljoen. Het jeugdwerk is goed voor zo’n 50 miljoen en de sport voor zo’n 25 miljoen.

Ik maak abstractie van de lokale budgetten. Immers, in het regeerakkoord staat dat de budgetten het lokaal cultuurbeleid (zo’n 100 miljoen), het jeugdwerk (zo’n 22 miljoen) en sportbeleid zal worden toegevoegd aan het gemeentefonds met het bedrag dat in 2014 wordt toegekend. Dat bedrag zou dan niet verminderen. Het verdwijnt wel uit de beleidsportefeuille (en de invloed?) van de respectievelijke vakministers.

In die drie sectoren worden jaarlijks dus zowat 295 miljoen euro subsidies aan derden toegekend, zonder de subsidies aan de gemeenten dus. Hoe kan je daar in godsnaam 200 miljoen euro op besparen? Zonder bloedbad en zonder een paar duizend mensen naar den dop te sturen, is dat gewoon onmogelijk? Ongetwijfeld vallen er nog ‘slachtoffers’ in andere sectoren, bijv. de milieuverenigingen, sociale verenigingen (bijv. in de armoedesector) en andere. Dat gaat vandaag al niet over monsterlijke bedragen. Wat kan daar nog van af?

Of zal de regering dan toch de grote Vlaamse instellingen treffen, hoewel het tegenovergestelde in het regeerakkoord staat? Wat met de Vlaamse Opera, de orkesten, het KMSKA, enz?

En dan hebben we het nog niet gehad over het beleidsdomein Media. Het gaat over een vergelijkbaar bedrag waarvan 292 miljoen euro voor de Openbare Omroep en nog wat kleinere bedragen voor perssteun, de regulator enz… De ik-was-het-zo-graag-geworden-mediaminister Bart Tommelein wil een flinke knip in dat budget zetten. Na de attaque van Bart Tommelein op de VRT – viel het de lezer niet op dat niet Tommelein maar Sven Gatz de mediaminister is – is het nu blijkbaar tijd om de cultuurwereld aan te pakken. Het is hoog tijd dat de echte minister van Cultuur zijn stem verheft. En het dan liefst ook opneemt voor ‘zijn’ sectoren, tenzij hij liever als waterdrager van een (cultuur)barbaarse regering de geschiedenis wil ingaan.

En nog dit: deze regering kondigt zich aan als een regering die het vooral opneemt voor de ondernemers. Maar ze vergeet blijkbaar dat er ook in de zachte sectoren zoals cultuur, jeugd en sociale zaken veel ondernemingsgezinde mensen zijn, al zijn die niet uit op persoonlijk maar op sociale of culturele winst voor iedereen. Maar die zijn veel makkelijker te treffen. Ze brengen niet meteen geld op. Er is meer in het leven dan geld en gewin. Ik schreef het eerder al: dit wordt een trek-uw-planregering. Met deze belangrijke kenmerken: het is elk voor zichzelf, de sterksten winnen, en immateriële waarden zijn ondergeschikt aan het materiële/financiële.