‘De transfers naar Wallonië zijn een welvaartsoverdracht zonder einde en zonder voorwaarden’

‘Het Belgicistische mantra “de Walen hebben ons ook geld gegeven toen wij arm waren” is in overeenstemming met sommige morele vuistregels, maar het is helaas allerminst de waarheid’, schrijft Jonas Naeyaert van de Vlaamse Volksbeweging bij de start van een colloquium over de geldtransfers binnen België.

De Vlaamse Volksbeweging heeft haar aandacht voor de Vlaams-Waalse geldstroom nooit laten verslappen. De zesde staatshervorming (het Vlinderakkoord) is helemaal geen trendsetter geworden inzake het wijzigen van de onfrisse transfergeschiedenis van België. Vlaamse collectieve verarming is een steeds groter wordend risico door fikse besparingen. We vinden het dus onze plicht om ook nu, of misschien wel net nu, in tijden van vluchtelingenstromen en emissieschandalen het licht te werpen op de afroming/het leegmelken van de Vlaamse welvaart. De transfers leggen een substantiële beperking op de mogelijkheden van het Vlaamse publieke beleid én op de portefeuille van u en mij. Dat Vlaanderen zo matig scoort in Europees perspectief (op het vlak van groei, staatsschuldafbouw, pensioenen…) is geen resultaat van een Vlaams gebrek aan talent maar wel van welvaartoverdracht. Een welvaartoverdracht zonder einde, zonder transparantie en zonder voorwaarden.

Vandaag organiseert de VVB een colloquium met een aantal voorname academici en denkers. Professor Magda Michielsens (filosofe), professor Herman Matthijs (expert publieke financiën), Alain Mouton (redacteur Trends) en anderen zullen in het Vlaams Parlement in Brussel vooral oplossingen en strategieën voor de transfers bespreken zodat Vlaanderen zijn welvaart en welzijn een eigen toekomst kan geven.

In afwachting van onze academische denkoefening, waaruit krachtlijnen zullen voortkomen, is het belangrijk om de transfers niet louter als een centenkwestie te zien. De transfers zijn niet zozeer een kwestie van solidariteit dan wel van een gebrek aan rechtvaardigheid.

De kern van altruïsme

Reciprociteit is een begrip uit de sociologie dat rond wederkerigheid draait. Het is de kern van altruïsme, de reden waarom de meeste mensen andere mensen willen helpen: ik help iemand nu en wanneer ik zelf in de nood zit, zal ik ook geholpen worden. Een redelijk invloedrijk man op moreel vlak zei: “bemin uw naaste zoals uzelf“.

Het Belgicistische mantra “de Walen hebben ons ook geld gegeven toen wij arm waren” strookt met deze morele vuistregel, maar het is helaas allerminst de waarheid. Professor Juul Hannes (VUB) toonde aan dat, omdat bij ons een verouderd fiscaal stelsel in voege was (het was gebaseerd op grondbezit en grondbezit is prominent in een agrarische economie dat Vlaanderen in de 19de eeuw was), de Vlaming meer moest afstaan. Wanneer het dan tijd was om uit de schatkist te putten, mocht Vlaanderen er minder uitnemen, omdat er – toen – in ons landsdeel minder industriële activiteit was. Anders gezegd: de transfers in België hebben meer weg van een tricolore Ponzifraude dan van gezonde wederkerige solidariteit.

Over het opportuniteitsvraagstuk van de besparingen spreekt de VVB zich als partijonafhankelijke organisatie niet uit, maar menig Vlaams gezin moet de nagels (of meer) trimmen. Dat er structureel in onze sociale voorzieningen wordt gesneden, maar niet structureel in de transfers, is manifest onrechtvaardig. Vlaanderen moet de rekening betalen van het gelag. De mogelijkheid om die rekening op te nemen als een post in onze begroting en ze navenant te behandelen, mogen we wel op onze buik schrijven.

Blanco cheques die niemand helpen

Verschillende studies hebben al uitgewezen dat blanco cheques zoals de transfers niemand helpen. Het adagium “geef een man een vis en je hebt hem gevoed voor een dag; leer hem te vissen en je hebt hem zijn hele leven gevoed” heeft iedereen wel al eens gehoord maar er is ook wetenschappelijke verificatie voor die volkswijsheid. Dambisa Moyo, een Afrikaanse econome toonde al aan in haar boek Dead Aid dat hulp zonder voorwaarden meer pijn doet dan dat ze heelt. De transfers naar Wallonië werken eerder als heroïne dan als penicilline. De Waalse politieke economie loopt rond als een junkie op zoek naar de volgende ‘shot’ terwijl ze beter zou afkicken en werk zoeken.

Soevereiniteit

“No taxation without representation” wisten de Amerikaanse revolutionairen uit de 18de eeuw al. Dat is geen onzin maar integendeel een correct moreel imperatief. Aan belastingen zit steeds (in rechtstaten tenminste) een legaliteitsbeginsel gebonden. In tegenstelling tot de Amerikaanse kolonisten krijgen we weliswaar vertegenwoordiging in het parlement van ons ‘moederland’. Toch betalen Vlamingen meer belastingen en krijgen ze in verhouding minder politieke vertegenwoordiging: we hebben een paritaire regering terwijl we miljoenen inwoners meer dan Wallonië hebben.

De transfers aanpakken is dus geen kwestie van zelfzuchtigheid maar van morele juistheid. We hopen dan ook dat het bij onze regeringen, die heel wat Vlaamsgezinden tellen, niet blijft bij intentieverklaringen.