‘De “taxliftregering”: een gezin gaat van 716 euro naar 1.012 euro aan elektriciteit’

Een gezin dat nu jaarlijks 716 euro aan elektriciteitsfactuur betaalt, betaalt binnenkort 1.012 euro aan elektriciteit. Dat is geen ’taxshift’, maar een ’taxlift’, stelt Peter Mertens in het Schaduwparlement. ‘De groten hebben hun cadeaus binnengerijfd, en de werknemers betalen andermaal het gelag.’

‘Het was essentieel om de koopkracht van de burgers te beschermen op het moment dat de energiekosten een zware financiële last vormen in het huishoudbudget’, zo schreef Charles Michel in 2013. Onder zware druk van onderuit had de regering toen, net voor de verkiezingen, beslist om de btw op elektriciteit te doen dalen van 21 naar 6 procent. Michel, voorzitter van de liberale MR, liet toen een visual malen voor op de sociale media. Naast het statieportret van zichzelf kwam de tekst: ‘De BTW op elektriciteit zakt van 21 procent naar 6 procent. Belofte gehouden.’ Dat was dus 2013.

Je zou zeggen dat daar niets aan moest veranderen, want diezelfde Charles Michel werd na de verkiezingen van 2014 ook premier van het land.

Bovendien had zijn grootste coalitiepartner, de N-VA, tijdens de kiescampagne niets anders beweerd. ‘Er komt geen btw-verhoging’, zo beloofde Bart De Wever tijdens elk verkiezingsdebat. Maar kijk, nog geen jaar later worden al die beloften in de vuilbak gekieperd. De BTW op elektriciteit wordt opnieuw verhoogd naar 21 procent, en de burgers betalen het gelag.

En vandaag klinkt het bij liberalen en nationalisten alsof ze nooit iets anders van plan zijn geweest. ‘Met 21 procent btw op elektriciteit herstellen we een stommiteit uit het verleden’, zo mocht N-VA-fractieleider Hendrik Vuye zonder blozen in de kamer vertellen.

‘Taxlift’: van 716 euro naar 1.012 euro aan elektriciteit

Vier op vijf Belgen is de tegen de btw-verhoging op elektriciteit, zo blijkt uit een enquête bij Profacts. Gelijk hebben ze, want die verhogingen tasten diep in de portefeuille. En ze komen bovenop al die andere prijsverhogingen. Een gezin dat nu jaarlijks 716 euro aan elektriciteitsfactuur betaalt, betaalt binnenkort 1.012 euro aan elektriciteit. Dankzij de verschillende ’taxliftregeringen’ die ons land rijk is.

Reken maar even mee. Op het bedrag van 716 euro vandaag komt +62 euro aan Vlaamse Turteltaks (zie verder), +101 euro door de afschaffing van het deel gratis stroom, +15 euro door het doorrekenen van de vennootschapsbelasting door de leveranciers, en nog eens +117 euro door de btw-verhoging naar 21 procent. Samen een stijging van 40 procent! De factuur stijgt van 716 euro naar 1.012 euro.

Dat was buiten de hocus pocus van onze ministers gerekend. ‘Tax Shift wordt Tax Cut’, zo tweette minister Johan Van Overtveldt (N-VA) na het taxshift-akkoord einde juli. Een prijsstijging van 40 procent voorstellen als Tax Cut, wie doet beter? Minister Koen Geens (CD&V)! Hij tweette: ‘Akkoord over rechtvaardige taks shift die koopkracht verhoogt.’ Een prijzenschok van 40 procent als rechtvaardig en koopkracht-verhogend voorstellen, nog iemand beter? Minister Didier Reynders (MR)! Die liet op twitter weten: ‘We willen de koopkracht van de laagste inkomens vrijwaren’. In de werkelijke wereld neemt de energiearmoede hand over hand toe.

Minister Turtelboom: prijsverhogingen zijn ‘haalbaar en behapbaar’

In de krant De Standaard beweerde Vlaams energieminister Annemie Turtelboom (Open VLD) onlangs dat de geplande prijsverhogingen voor de gezinnen best ‘haalbaar en behapbaar’ waren, omwille van de ‘historisch lage’ energieprijzen.

Welke historisch lage energieprijzen? Een recente studie van de CREG, de officiële energiewaakhond, wijst uit dat de gemiddelde prijs voor elektriciteit bij de Belgische gezinnen sinds de liberalisering met een kwart gestegen is. In de periode 2007-2014 kwam er 26,5 procent bij voor de gezinnen, dat is gemiddeld 114 euro extra per jaar. De iets lagere energieprijs en btw-verlaging uit 2013 werden volledig weggeveegd door de verdubbeling van de distributienettarieven en andere groene-stroomkosten.

Vandaag komt er bovenop die 26,5 procent van de voorbije jaren dus opnieuw een ‘haalbare en behapbare’ prijsverhoging van maar liefst 40 procent. Turtelboom geeft alvast zelf het voorbeeld met een nieuwe energieheffing, die ondertussen tot ‘Turteltaks’ werd gedoopt. De minister mag dan wel beweren dat ‘de impact op de gezinnen beperkt is’, het tegendeel is waar.

Waarom moeten gezinnen jaarlijks 400 miljoen euro afbetalen voor de schulden van de energiesector?

De nieuwe Turteltaks kost een gezin 62 euro per jaar en moet dienen om een schuldenberg van 2 miljard euro weg te werken bij de distributienetbeheerders Eandis en Infrax. Reden: het catastrofale Vlaamse energiebeleid. In plaats van doelgericht investeringssteun te geven aan zonnepanelen koos de Vlaamse regering voor een ingewikkeld marktsysteem met zogenaamde ‘groene-stroomcertificaten’.

Door de oversubsidiëring rezen grootschalige zonnepanelenparken als paddenstoelen uit de grond en de markt werd overspoeld met groene-stroomcertificaten. De certificatenmarkt crashte. De netbeheerders kregen hun certificaten aan de straatstenen niet kwijt en stapelden twee miljard euro schulden op.

Die schuld zomaar doorrekenen aan de gezinnen en aan de kleine zelfstandige ondernemers is allerminst rechtvaardig. Waarom moet de samenleving opdraaien voor het failliet van de markt? Waarom moeten gezinnen jaarlijks 400 miljoen euro afbetalen voor de schulden van de energiesector terwijl de nucleaire winsten – méér dan 400 miljoen per jaar! – buiten schot blijven? Zou het niet veel logischer zijn om de investeringskosten voor groene stroom te laten dragen door Electrabel & co, in plaats van de rekening telkens opnieuw naar de burger op te sturen?

Energie in België wordt duurder dan in al onze buurlanden

De Turteltaks is niet de enige prijsverhoging. De Vlaamse regering schaft immers vanaf januari ook het deel gratis stroom af, en dat kost een doorsneegezin 101 euro per jaar meer. En ondertussen kondigden Eandis en Infrax aan dat ze vanaf 1 augustus hun vennootschapsbelasting aan de consument zullen doorrekenen: plus 15 euro. Als klap op de vuurpijl verhoogt de regering Michel nu dus ook de btw op elektriciteit opnieuw naar 21 procent, goed voor een prijsverhoging van nóg eens 117 euro. Door de btw-verhoging en de andere geplande verhogingen wordt energie in België duurder dan in al onze buurlanden. Duurder dan prijzenkampioen Duitsland.

Zes jaar lang campagne en 225.000 handtekeningen voor een btw-verlaging

In juni 2008 startten we onze campagne om de btw op gas en elektriciteit te verlagen van 21 naar 6 procent. Een campagne van lange adem, met duizenden en duizenden discussies op de markt en in voetbalcafetaria’s. Hoe breed het draagvlak onder de bevolking ook was, hoe weinig steun er bij de politieke klasse bestond. De CD&V was altijd tegen btw-verlaging. Maar ook Johan Vande Lanotte (SP.A) – toen minister – moest overtuigd worden van de haalbaarheid. Dat gebeurde onder meer door 12.000 mails van activisten die de minister een uittreksel uit de Europese btw-wetgeving stuurden, waarin zwart op wit stond dat een btw-verlaging wel degelijk toegelaten was door Europa. Volgens Groen was 6 procent btw zelfs ‘pervers’ en ‘absurd’. Maar we gingen door, en we betoogden voor het hoofdkwartier van Electrabel, bestookten partijvoorzitters met email-bombardementen, gingen in de Wetstraat 16 op de koffie bij een ijskoude premier Yves Leterme, en projecteerden de 6 procentboodschap in het holst van de nacht op de koeltorens van de kerncentrales. Ook Test-Aankoop, de Boerenbond, de KWB en de vakbonden schaarden zich achter de eis. We zamelden niet minder dan 225.000 handtekeningen in.

De regering kon er uiteindelijk niet meer naast kijken en moest uiteindelijk in 2013 de btw op elektriciteit naar 6 procent verlagen. Deze zomer kwam daar een einde aan, door de zogenaamde taxshift van de nieuwe regering. Een taxshift die niets anders is dan een taxlift voor gewone gezinnen.

21 procent BTW op elektriciteit en 0 procent BTW op borstvergrotingen

Er moet aan herinnerd worden: 21 procent btw is het tarief op luxegoederen, en 6 procent btw is het tarief op levensnoodzakelijke goederen. Het is absurd dat deze regering verwarming en verlichting opnieuw als luxe-producten aanrekent, met eenzelfde tarief als kaviaar. Ondertussen is er nul procent btw op borst-vergrotingen en andere plastische chirurgie uit louter esthetische overwegingen. Hoe absurd is het dat een borstvergroting wel als ‘een levensnoodzakelijke behoefte’ wordt aanzien en verwarming en verlichting als ‘luxe-goederen’?

Bovendien: elektriciteit weegt veel zwaarder door in het huishoudmandje van armere gezinnen, dan van rijkere. Uit cijfers van de FOD-economie blijkt dat de rijkste huishoudens amper 5 procent uitgeven aan hun energiefactuur, terwijl dat bij de armste huishoudens tot 19 procent kan oplopen. Een vijfde van het inkomen aan energie. Het betalen van de energiefactuur wordt daardoor elke maand een lastige opdracht, en het aantal afsluitingen neemt toe. Uit het grote Huishoudbudgetonderzoek van 2010 blijkt dat in ons land ongeveer 750.000 gezinnen, of zowat een op de zeven huishoudens, af te rekenen hebben met energiearmoede. Dat betekent dat ze moeite hebben om hun woning behoorlijk te verwarmen. Dat was vier jaar geleden.

Niet alleen de armste gezinnen zullen de prijsstijging met 40 procent voelen. Alle gezinnen uit de werkende klasse zullen deze prijzenschok voelen. Bovendien zullen de prijsstijgingen opnieuw een trickle up effect hebben op de hele economie. Met andere woorden: snoeien in de koopkracht van de gezinnen zal een gevolg hebben voor iedereen. Het is ook slecht voor de zelfstandigen en de kleine bedrijven, die het zelf nu ook al moeilijk hebben.

Geen perceptie: de groten hebben hun cadeaus binnengerijfd, en de werknemers betalen het gelag

De federale regering belooft iedereen 100 euro per maand. Binnen drie jaar. Juist voor de verkiezingen. Misschien. Misschien ook niet. En zeker niet voor iedereen. De man die het belooft boezemt ook niet te veel vertrouwen in. Het is diegene die in 2013 de verlaging van de BTW op elektriciteit naar 6 procent een ‘vooruitgang’ noemde en nu het tegenovergestelde doet. Het is diegene die voor de verkiezingen beloofde om geen indexsprong door te voeren, en daarna het tegenovergestelde deed. Het is diegene die vertelde dat er geen verhoging zou komen van de pensioenleeftijd tot 67 jaar, en het dan toch deed. Het is onze premier, Charles Michel.

Alain Mouton, die absoluut niet van enige linkse sympathie kan verdacht worden, schreef deze week in Trends: ‘De beloftes die de regering aan de werkgevers heeft gemaakt, zijn nagekomen: samen met de al aangekondigde lastenverlagingen op arbeid en de indexsprong wordt de werkgeversbijdrage verlaagd van 33 naar 25 procent. Maar wat de beloofde 100 euro koopkrachtversterking per maand betreft, blijft het koffiedik kijken. (…) De regering moet daarover snel duidelijkheid verschaffen. Anders ontstaat de perceptie dat de werkgevers hun cadeau al hebben gekregen, terwijl de werknemers op hun honger blijven.’

Wel, dat is geen perceptie. De groten hebben hun cadeaus binnengerijfd, en de werknemers betalen het gelag.

Alleen al met de verhoging van de BTW op elektriciteit en de verhoging van accijnzen zal een gezin met twee kinderen 600 euro inleveren. Per jaar. Die 600 euro komt bovenop die andere 1200 euro inleveren, het effect van de indexsprong. Minder belastingen, minder belastingen, minder belastingen zo hebben de liberalen en nationalisten allemaal geroepen. En wat hebben we gekregen? Meer taksen, meer taksen, meer taksen en minder diensten. Weg met deze taks-lift, leve de miljonairstaks. Onze afspraak is op 7 oktober op de grote betoging in Brussel.