‘Het was een kwestie van tijd. De status van een nationale held blijft niet lang onbezoedeld. Laat dat maar aan de Britse schandaalpers over. Nauwelijks is de persoon in kwestie op het voetstuk gehesen, of er is al iemand bezig om hem naar het hiernamaals te blazen’, schrijft Lia Van Bekhoven over de discussie over gratis schoolmaaltijden in de VK, een thema dat door voetballer Marcus Rashford op de politieke agenda was geplaatst.
.
Marcus Rashford is geen uitzondering. De 23-jarige spits van Manchester United had zich sinds de uitbraak van de covid-crisis naast het speelveld nog populairder gemaakt dan erop. Behalve in Downing Street. Toen de Britse regering in al zijn wijsheid besloot om schoolmaaltijden voor arme kinderen in de zomermaanden stop te zetten, begon Rashford een campagne dat besluit terug te draaien. De voetballer won. De anderhalf miljoen leerlingen die op school recht hadden op een gratis maaltijd, kregen tijdens de zomervakantie een tegoedbon, in te wisselen voor voedsel bij de supermarkt.
Rashford 1, Johnson 0.
Rashford is ervaringsdeskundige als het om eten gaat, of juister: het gebrek eraan. Hij groeide op in een harde, onmodieuze wijk van Manchester, en daar was het niet ongebruikelijk om thuis te komen van school en de keukenkastjes leeg te vinden. Hij was een van die kinderen die op school niet hoefden te betalen voor de lunch.
Omdat er op de zomervakantie zowaar een herfstvakantie volgde en daarna een kerstreces, deed Rashford een nieuwe poging voedselarmoede aan te pakken. Maar voor Boris Johnson was de maat vol. De regering kon niet bezig blijven de magen te vullen van schoolgaande Britten. Het was niet de verantwoordelijkheid van de staat om in de vakanties voor gratis eten te zorgen. Je begrijpt wel waar Johnson vandaan komt. In 2019 telde het VK 4.2 miljoen arme kinderen, bijna een op drie. Tel daarbij een economie die door covid sensationeel ontspoord is en je ziet niets dan oneindig lange rijen minderjarigen die van de overheid verwachten voor hun eten op te draaien.
De status van een nationale held blijft in het Verenigd Koninkrijk niet lang onbezoedeld.
En dus stemde het parlement vorige maand tegen verdere uitbreiding van het voedselprogramma. Maar buiten Westminster werd daar anders over gedacht. Bekende Britten, dure restaurants en supermarkten wisten niet hoe snel hun medewerking te verlenen aan Rashfords voedselcampagne. Gemeentes, voetballers, politici, bisschoppen en docenten lieten zich horen. Binnen een paar dagen hadden anderhalf miljoen mensen een petitie getekend voor het in ere herstellen van voedselbonnen. Bovendien bestond een Indiase liefdadigheidsorganisatie het om, in een uithaal naar het Britse superioriteitsgevoel, gaarkeukens in Engeland te openen teneinde de hongercrisis te bestrijden. Schoolmaaltijden schoten naar de top van de politieke agenda.
Johnson had een own goal gescoord. De weigerachtigheid van de regering stak rigide en victoriaans af tegen Rashford die met beide voetbalbenen in de Zeitgeist leek te staan. De regeringsleider moest opnieuw de zeilen bijstellen.
Rashford 2, Johnson 0.
Misschien was het Rashfords nieuwe initiatief, een boekclub op te starten met een van ’s lands grootste uitgevers om kinderen aan het lezen te krijgen. Of misschien was het zijn salaris van 10.4 miljoen pond, waarbij de 160.000 pond van de premier maar mager afsteekt. Hoe dan ook, voor The Daily Mail was de maat vol. ‘Wat een resultaat!’ kopte de krant van middle England vorige week. ‘Activist voetbalster Marcus Rashford heeft vijf luxe huizen gekocht ter waarde van ruim 2 miljoen pond’. Het was pure stemmingmakerij, bedoeld achterdocht en cynisme te zaaien. ‘Het is een afkeer’, vond The Guardian, ‘zo kunstig verpakt dat je het bijna over het hoofd ziet’.
Op sociale media dreunde al een tijdje dezelfde verdachtmaking, zij het minder subtiel. Waarom verdient hij zoveel geld? Waarom als hij zo rijk is, lost hij het voedselprobleem niet zelf op?
‘OK, we gaan het er over hebben’, twitterde Rashford over het artikel. ‘Ik ben 23. Ik ben met weinig opgegroeid. Ik moet mijn toekomst en die van mijn familie veilig stellen. Vandaar mijn besluit in onroerend goed te investeren. Breng deze verhalen niet in verband met mijn ‘activisme’, aub.’
‘Daar gaan ze’, reageerde voetbalcommentator Gary Lineker in een tweet op het krantenverhaal. ‘Zo begint het. Subtiel in eerste instantie, maar het zal toenemen’. En met een verwijzing naar alle schandaalbladen, ‘It’s what they do’.
Was Rashford, behalve overbetaald, maar lui en arrogant. Besteedde hij zijn miljoenen maar in de gebruikelijke traditie, voetballers eigen. Zoals zijn grote voorganger George Best die eens zei veel van zijn geld te hebben uitgegeven aan drank, meiden en snelle auto’s, ‘en de rest heb ik gewoon verbrast’.
Maar om een deel van je vermogen en activiteit te investeren om een verschil te maken, dat is erom vragen onderuit gehaald te worden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
