Bioloog en Knack-journalist Dirk Draulans is verbaasd over de bescheiden ambities van de N-VA in de strijd tegen het grootste probleem dat op ons afkomt (en dat zijn niet de migranten).
‘De wereld verandert. Europa verandert. Vlaanderen verandert.’ Zo begint de ‘startnota’ van informateur Bart De Wever (N-VA), waarmee formateur Jan Jambon nu aan de slag moet, samen met CD&V en Open VLD. Een zeven pagina’s lang (of vooral kort) document dat de basis voor het echte werk moet vormen.
‘Vlaanderen moet het bestuursniveau zijn dat het dagelijkse leven van de Vlaming beter, leefbaarder en aangenamer maakt’, luidt het wat verderop. Of nog: ‘De toekomst van Vlaanderen ligt in onze creativiteit, in ons vermogen om ons aan te passen en onszelf heruit te vinden.’
Dat klinkt ambitieus en veelbelovend, en zo hoort het: we staan voor grote uitdagingen! Helaas rest er niet veel van dat engagement als het over de belangrijkste verandering gaat waar Vlaanderen, Europa en de wereld mee te maken krijgen: de klimaatverandering.
Het is een veeg teken dat de Europese Unie in het document wordt aangemaand ‘zich te focussen op die bevoegdheden waar ze echt een meerwaarde kan bieden’. In de opsomming die daarop volgt, geen woord over klimaat of milieu. Nochtans is de Europese milieuwetgeving de meest performante ter wereld, en heeft kersvers voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen aangekondigd dat de strijd tegen de klimaatopwarming een topprioriteit moet worden van het Europese beleid.
De startnota van de N-VA is een niemendalletje in de strijd tegen de klimaatopwarming.
‘Vlaanderen moet mee zijn in een transformerende wereld’, luidt het in de nota, maar inzake strijd tegen de klimaatopwarming munt ze uit in een triest déjà-vu van gemorrel in de marge. De nota heeft het over ‘een realistische transitie voor de Vlaamse burgers binnen de Europese klimaatambities 2050’. Er mag vooral niet gebruuskeerd worden: ‘In plaats van steeds ambitieuzere doelstellingen aan te nemen gaan we het komend decennium voluit voor het realiseren van de aangegane engagementen en het versnellen van innovatie die daartoe de sleutel vormt’.
De N-VA heeft zelf nog tegen de Europese klimaatambities 2050 gestemd. Inzake het realiseren van de aangegane engagementen heeft de vorige Vlaamse regering (met dezelfde partijen die nu in formatie gaan) geen grote indruk op Europa gemaakt. De nota trekt de kaart van het ‘vooruitgangsoptimisme’: dat verblindende proces van ‘we lossen het allemaal wel op met nieuwe technologie’, waarvan nu al duidelijk is dat het schromelijk te laat zal komen om de strijd tegen de klimaatopwarming efficiënt te voeren.
Een sleutelzin ter zake in de nota is het ogenschijnlijk banale zinnetje: ‘We werken aan klimaatadaptatie door onder andere te investeren in kustverdediging’. Géén zware inzet dus op het vermijden dat het klimaat nog verder opwarmt, wel op het opvangen van de consequenties ervan: verhoog de dijken en we houden de zeespiegelstijging wel onder controle. Quod non dus, om het eens in De Wevers favoriete taaltje te zeggen.
‘Dankzij de kracht van menselijke innovatie en technologische vernieuwingen zijn we op het vlak van water- en luchtkwaliteit en afvalverwerking fel vooruitgegaan’, stelt de nota nog. De resultaten van die technologische vooruitgang zijn onlangs mooi geïllustreerd door het feit dat Vlaanderen eenzaam aan de Europese top staat inzake gebrekkige waterkwaliteit en een kritisch lage voorraad grondwater. Dat heb je als je rekent op technologie zonder dat je efficiënte maatregelen neemt om de chronische watervervuiling te bestrijden en de grondwaterstand te laten aanvullen (zoals adequate mestverwerking en het tegengaan van verdere verharding).
En ja, er staat iets over 10.000 hectare bijkomend bos in de nota, maar wel pas tegen 2030 – die 10.000 hectare worden al lang van regeerakkoord naar regeerakkoord doorgeschoven. De Vlaamse Regering zal ook investeren in bijkomende natuur – het zou maar erg zijn als ze dat niet zou doen, want natuur kan een belangrijke rol spelen in de strijd tegen de klimaatopwarming. Het is wel te hopen dat de bijkomende natuur meer zal zijn dan de ‘weiden als wiegende zeeën’ waar de nota zo lyrisch over doet: het is ‘onze plicht dat beeld voor toekomstige generaties Vlamingen te bewaren’.
Toekomstige generaties Vlamingen zullen veel meer hebben aan efficiënte klimaatmaatregelen dan aan dit gepruts als hun leven ‘beter, leefbaarder en aangenamer’ moet worden gemaakt.
Toekomstige generaties Vlamingen zullen veel meer hebben aan efficiënte klimaatmaatregelen dan aan dit gepruts als hun leven ‘beter, leefbaarder en aangenamer’ moet worden gemaakt. De betonstop is effectief afgeserveerd, zoals tijdelijk voorzitter Wilfried Vandaele (N-VA) van het Vlaams Parlement vorige week in Knack voorspelde. Het lijkt erop dat Vandaele de rol zal mogen spelen die zijn voorganger Jan Peumans met verve opvoerde: de groene uithangen zonder al te erg op het beleid van de partij te wegen.
Over rekeningrijden wordt in de nota niet meer gesproken, over statiegeld op verpakkingen die nu courant als zwerfvuil in onze ‘wiegende zeeën’ gekeild worden evenmin. En dan moeten de landbouwerspartij CD&V en de ondernemerspartij Open VLD hun zeg nog doen over de nota. Het ziet er beroerd uit voor de strijd tegen de klimaatopwarming en voor een Vlaanderen ‘dat schittert als een parel’.
Misschien kunnen we binnen vijf jaar de ‘Vlaamse identiteit’ definiëren als die van een volk dat weigert te zien waar de grote problemen liggen. Hoewel, ook elders in de wereld steken politici de kop in het zand inzake de klimaatopwarming. De burgers die er wakker van liggen, zijn in de minderheid en blijven in de minderheid. Net daarom heb je visionaire politici nodig, die de burgers meetrekken in de noodzaak tot een snelle transitie. Quod non dus (bis) in dit geval.
‘Vlaanderen is een warme thuis’, stelt de nota nog. Binnen vijf jaar zal dat een nog warmere thuis zijn. En dan spreken we nog niet over binnen twintig jaar. Maar dan zijn we weer een viertal regeringsformaties verder…
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier