‘De regering-De Croo is ten prooi gevallen aan irrationeel uitstelgedrag’

De regering-De Croo vertrekt vrolijk op vakantie, maar laat nog heel wat werk op het bureau achter. Dat leidt gegarandeerd tot spanningen.

Met een moeilijk woord noemt men het procrastinatie: dingen uitstellen waarvan je weet dat je ze eigenlijk zou moeten doen, ook al besef je dat het uitstel tot stress of problemen kan leiden. In gewonemensentaal heet dat uitstelgedrag of irrationeel uitstel. Precies dat vertoont de regering-De Croo: een hele reeks beslissingen die beter vandaag dan morgen worden genomen, stelt ze uit tot na de zomervakantie. En de regering weet nu al dat het uitstel gegarandeerd tot spanningen en gehannes leidt.

Nadat premier Alexander De Croo (Open VLD) eind vorige maand de cheque van 5,9 miljard euro voor het relanceplan in ontvangst had genomen, was PS-voorzitter Paul Magnette er snel bij om te laten weten dat boven op dat relanceplan nog een sociaal plan moest komen. In een interview met zakenkrant De Tijd zei hij dat hij werk wil maken van ‘een volwaardig sociaal statuut voor platformwerkers, hulp voor alleenstaande ouders, een duidelijk kader voor telewerk en een regeling voor werkstudenten’. En dat allemaal vóór 21 juli. Te kort dag, vindt de regering. Het staat op de agenda voor na de zomer.

Ook op de agenda: de hervormingen van de arbeidsmarkt en de pensioenen. Het zijn twee dossiers die al lang aanslepen. Al jaren wordt gezegd dat onze arbeidsmarkt flexibeler moet zijn en ons pensioenstelsel eenvoudiger en eerlijker, maar daar kwam tot nu toe niets van in huis. De regering-De Croo belooft dat er na de zomer iets van komt. Het zijn trouwens twee onderwerpen waarover PS-ministers de plak zwaaien: vicepremier Pierre-Yves Dermagne voor Economie en Werk en Karine Lalieux voor Pensioenen. Het regeerakkoord is over die zaken zeer vaag en het is afwachten welke richting het overleg zal uitgaan.

Zo is het niet duidelijk hoe onze pensioenen hervormd zullen worden, zeker nu Frank Vandenbroucke, ook lid van de socialistische familie, in de regering zit. Want hij was de voorzitter van de Pensioencommissie, die al in 2013 (!) werd opgericht en aanbevelingen aanreikte voor de hervorming van de wettelijke pensioenstelsels. Er gebeurde tot nu toe niets met die aanbevelingen en het is nog maar de vraag of minister Lalieux er na de zomer wel iets mee zal doen.

Zo mogelijk nóg erger is het gesteld met het volgende agendapunt: de fiscale hervorming. Er is al jaren sprake van transparantere, eenvoudigere en eerlijkere belastingen, waarbij als het even kan de belastingen op arbeid zouden worden verminderd. Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) moet tegen het einde van de legislatuur een plan voor de grote fiscale hervorming presenteren, dat dan door de volgende regering moet worden uitgevoerd. Maar men weet natuurlijk niet uit welke coalitie die zal bestaan. Zal die regering de plannen van Van Peteghem wel uitvoeren? Het enige wat we zeker weten is dat de noodzakelijke fiscale hervorming wordt uitgesteld tot na 2024.

Dan is er nog de begroting. Europa verwacht dat elke lidstaat uiterlijk op 15 oktober een ontwerpbegroting inlevert. De regering-De Croo heeft volgens de slechte traditie van de vorige regeringen het opstellen van de begroting uitgesteld tot na de zomervakantie. Dat wil zeggen dat het weer zeer moeilijk wordt om de Europese deadline te halen. Het is veel verstandiger en efficiënter om, zoals dat lang geleden de gewoonte was, al vóór 21 juli aan het begrotingsconclaaf te beginnen. Begrotingsexpert Wim Moesen (KU Leuven) hield een paar maanden geleden in Knack een pleidooi voor een tijdig conclaaf, en wees erop dat het niets kost en wel geld opbrengt. Want dan kun je rustig aan een ordentelijke meerjarenbegroting werken, in plaats van tijdens nachtelijke vergaderingen rap iets in elkaar te draaien dat met plakband bij elkaar gehouden wordt.

De regering-De Croo is ten prooi gevallen aan irrationeel uitstelgedrag. Tot nu toe heeft ze zich verstopt achter de bestrijding van de coronacrisis, maar niemand kan uitleggen waarom dat zou beletten dat je werk maakt van hervormingen van de arbeidsmarkt, pensioenen en belastingen en het opstellen van een serieuze begroting. Integendeel, de coronacrisis maakt al die dingen urgenter, maar de ministers trekken fluitend op vakantie.