‘De media, dat zijn we zelf’

Het disruptieve karakter van sociale media is geen verrassing voor Louis Ide (N-VA). ‘Is het niet democratischer als mensen zelf feiten opzoeken en interpreteren?’

In haar editoriaal van 16/11/2016 in Het Nieuwsblad waarschuwt hoofdredactrice Liesbeth Van Impe voor berichtgeving die via facebook of andere sociale media binnen stroomt. Ze beweert dat wie zich beroept op sociale media voor informatiegaring het risico loopt op foute informatie. Dat klopt, maar volgens mij onderschat ze het kritische vermogen van de lezer/gebruiker om het onderscheid tussen waar en onwaar te maken.

Meer nog, als een hoax via twitter verstuurd wordt, zal een andere twitteraar daar wel op reageren. Het editoriaal van Liesbeth Van Impe is in die zin interessant omdat het impliciet stelt dat enkel de klassieke media in staat zijn onzin tegen te houden, en dus – door noeste arbeid – enkel zij kunnen oordelen wat al dan niet onzin is (en dus de krant niet mag halen). Het voelt daarom dus ook wel enigszins aan als een pleidooi voor eigen winkel…

Maar klopt het ook? Kijk nu eens naar de vorige week. Het moet lang geleden zijn dat het Vlaams Belang nog zo uitgebreid de media haalde. Heel terecht berichtten de klassieke media over het bezoek van Philip Dewinter en co aan het neonazistische Gouden Dageraad in Griekenland. De media-aandacht daarvoor van de klassieke media was dus zonder twijfel correct, net zoals de aandacht van de sociale media trouwens. Tot zover dus geen probleem.

Ware het niet dat een bezoek van de PVDA-België aan het communistisch congres in Hanoi -samen met het communistische Noord-Korea- de klassieke media amper haalde. Op twitter echter werd de toespraak van de PVDA-België met bijhorende foto wél verspreid. Waarom wordt dit niet verteld? Falen de klassieke media hier om hun rol te vervullen?

Wat zegt het over een partij als ze congresseert samen met een moorddadig dictatoriaal regime? Wat zou de vader van het cordon sanitaire, Jos Geysels, daarover denken? Moet er volgens hem dan nu ook best dringend geen cordon rond de PVDA gelegd worden? Dit zijn -me dunkt- interessante vragen.

Bloed aan de handen van Castro

Dat brengt mij bij het volgende. Fidel is dood. Ook nu viel het me op hoe vergoelijkend er – ook en vooral door veel klassieke media – geschreven wordt over Castro. Zelfs de VRT had in eerste instantie blijkbaar last om Castro onomwonden een dictator te noemen. Ze omschrijven hem als ‘leider’ (op het laat avond journaal) of hoogstens heeft hij ‘dictatoriale trekjes’ (op Radio 1). Op Radio 1 voerde men Marc Vandepitte op, een PVDA-militant die enkel geduid werd als “Cuba-kenner” en het regime van Castro mocht “nuanceren”.

Het bloed aan de handen van Castro wordt blijkbaar weg gespoeld met de jaren. Het geheugen is kort, maar is het dan niet de rol van wat de klassieke media genoemd worden om ons ook daar aan te herinneren.

Dat bepaalde politici openlijk koketteren met deze communist is blijkbaar geen nieuws? Ik las nog geen essays over deze dictator, waarin en passant toegevoegd wordt dat Steve Stevaert hier contacten mee onderhield. Op sociale media vind je dergelijke informatie dan weer wel.

Alternatieven

Wat moet je dan denken? Je zou als lezer/kijker haast vermoeden dat een verderfelijk extreem-links regime minder erg is dan een verderfelijk extreem-rechts regime? Veel kijkers ervaren een ideologische vooringenomenheid en pikken dit niet langer. Consumenten wenden zich tot alternatieven omdat ze vinden dat veel klassieke media met een geloofwaardigheidsprobleem zitten.

De sociale media zijn ook veel sneller dan de klassieke media, dat is gewoon eigen aan het medium. Misschien voelen veel klassieke media hierdoor de noodzaak om “te duiden” of om “te contextualiseren” als antwoord op het inboeten op snelheid. Welnu, een groter wordende groep mensen heeft geen behoefte aan opiniërende artikels, waarbij ze het gevoel krijgen dat ze niet objectief zijn.

Dit maakt de sociale media disruptive (om het modewoord te gebruiken), maar wat verwacht je ook? Mensen zijn meer en meer ontvoogd, denken zelf na, ook over wat de klassieke media hen brengen. Feiten zoeken we zelf wel op en interpreteren we zelf wel. Is dat niet gewoon democratischer? Is het dan niet logisch dat steeds meer mensen zich afvragen of ze de klassieke media wel nog nodig hebben? We kunnen zélf onze feiten zoeken, én beter. Compañeros, de media, dat zijn we zelf.