Enerzijds moet Kris Peeters mister Flanders blijven, verheven boven elk partijgewoel, de strakke manager in maatpak. Anderzijds moet hij CD&V’er zijn, primus onder militanten, op de foto met die oranje handschoenen aan. De kunst bestaat erin de komende vier maanden die moeilijke balans zo rendabel mogelijk te ijken.
De toespraken op politieke nieuwjaarsrecepties moeten in dit verkiezingsjaar extra strijdvaardig zijn. Welke partijvoorzitter heft de cava om zich moed in te drinken, wie klinkt alvast op de overwinning? Jan De Meulemeester, politiek journalist bij VTM, brengt voor Knack.be verslag uit van op de politieke nieuwjaarsrecepties.
Vraag hier een lukrake CD&V’er wat de score van de partij moet zijn op 25 mei, en hij of zij antwoordt gegarandeerd: ’twintig procent. Maar liever iets meer.’ Elk decimaal onder die magische 20-drempel wordt ervaren als een misvatting van de kiezer – de burger die dwaalt. Soms zelfs als ronduit onrechtvaardig, want ‘wij zijn toch de enige echte bouwmeesters van het land?’: die slogan van net na de oorlog zindert hier in de Leuvense Brabanthal.
Arco ante portas
Dezelfde locatie als vorig jaar. Een betonnen box maar centraal gelegen, makkelijk bereikbaar en veel parking. De verwelkoming bij de ingang is ondertussen vertrouwd: bezorgde Arco-spaarders die de partij attaqueren op de afhandeling van het Dexia-débacle. Je treft ze op elke CD&V-happening. Dirk Dejaeghere, voorzitter van de vereniging voor gedupeerde Arco-spaarders, is van de buurt: hij kwam op voor de N-VA van Heverlee. De toegangsweg blokkeren, heftige pamfletten, wat politiemensen en een afgerukte autospiegel: telkens opnieuw haalt de actiegroep er het nationale nieuws mee. Het zoveelste wedervaren irriteert het CD&V-management, ook al verwordt de actiegroep stilaan tot een gimmick.
Doelpunten
In de hal is er de oranje loper en die mondt uit in links en rechts een galerij van kopstukken die handjes schudden. Het zorgt voor enige filevorming. 2000 leden moeten passeren. Via Kris Peeters en Hilde ‘ons Hilde’ Crevits en vooral via Wouter Beke, die bij menigeen een soort vriendschappelijkheid losweekt die toch wel uniek is aan het voorzitterschap van een staatspartij. De score van zijn herverkiezing was stalinistisch, en hier zie je ook waarom: het is een complexloos houden-van. Hij is de lieveling van de leden.
Het is Beke die de verwelkoming presenteert op het podium. Zijn mopjes zijn ondertussen een certitude. De zaal lacht er mee, en dat de humor wat flauw is, maakt het net zo leuk. En hoe meer voorzitter kan je zijn, dan met deze voorzet: ‘Kris, wees de leider voor ons. Vuur ons aan, inspireer ons, en vooral: activeer ons.’ De coach die zijn spits laat schitteren. Hij legt de bal voor de voeten van de MP – man alleen voor open doel. Beke organiseert het spel vanop de banken, vanuit de coulissen. Peeters speelt de hoofdrol maar de voorzitter is scenarist: hij is kingmaker, ordent de troepen, maakt de lijsten en zet de toon. Iedereen wikt, Beke beslist.
Tussen manager en militant
Kris Peeters zoekt in zijn speech het evenwicht tussen hemzelf en de partij. Enerzijds moet hij mister Flanders blijven, verheven boven elk partijgewoel, de strakke manager in maatpak. Anderzijds moet hij CD&V’er zijn, primus onder militanten, op de foto met die oranje handschoenen aan. Is hij te veel Kris Peeters en te weinig partij, dan straalt te weinig succes af op zijn CD&V. Is hij te veel CD&V, dan daalt hij af naar het partijpolitieke – en dat is een risicozone.
De kunst bestaat erin de komende vier maanden die moeilijke balans zo rendabel mogelijk te ijken. Bart De Wever slaagt erin zijn persoonlijke populariteit zonder al te veel nettoverlies door te sluizen naar zijn partij. Kris Peeters – in de laatste peilingen meer geliefd dan De Wever – incarneert in die zin de CD&V-droom ooit weer groter te worden dan de N-VA.
Too perfect
De populariteit van Peeters doet me wat denken aan een grapje van de liberaal Jean Gol in de jaren tachtig: ‘Artikel 1 van de Grondwet: CVP zit in de regering. Art. 2: de premier is van de CVP. Art. 3: het is Martens.’ Veel waarheidsgehalte had dat: wat er toen ook gebeurde, de CVP deed altijd mee, met Martens op kop. Vervang de woorden ‘premier’ en ‘Martens’ door de woorden ‘minister-president’ en ‘Peeters’ en we zijn dertig jaar later, bij de Vlaamse regering. Zo schijnt het toch, of zo laten andere partijen het uitschijnen.
Je voelt hier in de zaal een onbehagen over de tweetrapsraket knuffels die de N-VA de voorbije maanden heeft afgevuurd. Er is de latente boodschap ‘dat het met Kris perfect is’, waardoor het Vlaams beleid geen issue is in deze kiesslag, zodat de N-VA volop kan scoren op het federale, terwijl de CD&V dat pijnlijk moet verdedigen.
En tweedes lijkt de sympathie voor Peeters zo groot, dat het voor kiezers aannemelijk wordt dat hij sowieso nog eens MP zal zijn. En dus geen steun meer nodig heeft. Dat ze gerust op iets anders kunnen stemmen. Op de N-VA bijvoorbeeld, die ter hoogte van haar noordflank nog wingewest moet ontginnen om te groeien richting ’tram 3.’ En voor wie nog twijfelt: het N-VA-congres van eind deze maand zal gegarandeerd sociale accenten leggen. Warme correcties. Een beetje minder rechts, een beetje meer CD&V. De Vlaamse CDU.
In een gesprek met VTM Nieuws, net na zijn speech, waarschuwt Kris Peeters de Vlaamse kiezer. Het uitgangspunt dat de CD&V nu al ‘in het midden van het bed ligt’ is verkeerd, benadrukt hij: ‘dat de partij er nu al gewoon bij is, met al die goede mensen, is niet zo. U moet ook op de CD&V stemmen.’
Duitse dromen
De Duitse CDU/CSU van Angela Merkel haalde in september 41 procent, en in zetels bijna een meerderheid. De CD&V vindt dat ze eigenlijk ook die score moet halen. Niemand zal die ambitie openlijk formuleren in een publiek interview. Maar het is wel degelijk zo: ‘wij zijn de enige echte volkspartij’ zegt Peeters op het podium. Het personalisme van Beke wil er zijn voor alle geledingen van de samenleving, en dat ambieert in het diepst van de gedachten een onbescheiden absolute meerderheid. In Duitsland zijn ze er bijna aan toe. Straf toch hoe hier bij ons de helft van die Duitse score al een hoge lat heet te zijn. De CD&V heeft een nieuw élan gevonden, maar is lang nog niet thuis.
Cava en kiesbeloftes: verslag van op de politieke nieuwjaarsrecepties
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier