‘De definitieve oplossing voor fileleed bestaat niet, maar het verzachten van de pijn is een plicht’

‘Met vrij eenvoudige ingrepen kan een mooi resultaat bereikt worden in de strijd tegen het fileleed’, schrijft Vlaams Parlementslid Marino Keulen (Open VLD).

De afgelopen maanden hebben verschillende cijfers bewezen wat we jammer genoeg al langer weten: de Vlaamse automobilist staat stil onderweg. De files zijn niet zozeer langer dan vroeger, maar wel structureler (dus ook tijdens de zomervakantie en zonder dat er regen of sneeuw valt) en ze bevinden zich ook op onze gewestwegen. Daar waar het tijdens piekmomenten enkel filerijden was op de autosnelwegen, heeft dit fenomeen ook een plaats verworven op de gewestwegen. Zo wordt iedereen bijna dagelijks geconfronteerd met fileleed en is dit niet enkel meer een voorrecht voor de forenzen richting Brussel.

Door gebruik te maken van slimme technologieën en intelligente transportsystemen (adaptive cruise control, intelligente snelheidsaanpassingen, communicerende voertuigen …) tot finaal de zelfrijdende wagen zullen op langere termijn er beduidend minder files zullen zijn door een betere capaciteitsbenutting.

Een vrij eenvoudige manier om dit fileleed te verzachten op korte termijn is door middel van dynamisch verkeersmanagement de verkeersstroom op onze wegen te informeren en te sturen. Zodoende ontstaat er op de wegen een constantere stroom van voertuigen en worden vertragingen en opstoppingen zo veel mogelijk vermeden. Met vrij eenvoudige ingrepen valt een mooi resultaat te behalen.

De afgelopen jaren heeft men in Vlaanderen het begrip dynamisch verkeersmanagement geïntroduceerd en reeds een aantal voorzichtige stappen gezet: creatie van groene golven, openen van spitsstroken, het beïnvloeden van verkeerslichten (bv. via KAR)… Om dit alles te sturen en de automobilist te informeren stonden er in 2014 langs onze autosnelwegen 109 digitale informatieborden, 1071 rijstrooksignalisatieborden en ruim 900 verschillende camera’s van diverse types. Het Vlaams verkeerscentrum heeft zo een goed overzicht wat er gebeurd op het wegennet en kan sturen waar nodig via het Traffic Control Centrum.

Alleen blijft het beleid hieromtrent te versnipperd en slaagt men er niet in om een integrale aanpak te verwezenlijken in Vlaanderen. Op dat vlak kunnen we nog wat leren van Nederland waar men het afgelopen decennium een inhaalbeweging heeft gemaakt om de files aan te pakken met behulp van dynamisch verkeersmanagement: men heeft een Groene Golf Team gehad dat tussen 2007 en 2014 alle verkeerslichten in heel het land onder de loep genomen heeft en waar nodig bijgestuurd, men heeft meer spitsstroken en vaak zelfs twee maal drie rijstroken als standaard op hun autosnelwegen, meer digitale informatieborden en rijstrooksignalisatieborden om de automobilisten te informeren en men heeft ondertussen bijna alle ringwegen aan steden aangepakt en doorgaand en lokaal verkeer gescheiden zodat er minder weefbewegingen plaatsvinden en dit verlaagt de kans op een ongeval.

Ondertussen wachten we in Vlaanderen op een actualisatie van de spitsstrookstudie uit 2012, een visie op verkeerslichtenregeling die start in 2016 en de afronding van een plan rond intelligente transportsystemen voor de periode 2015-2025. Allemaal goede intenties op middellange en lange termijn die hun vruchten zullen afwerpen, evenwel zonder concrete plannen om het fileleed te verzachten op dit eigenste moment.

Toch wil ik op een positieve manier eindigen door te stellen dat deze legislatuur nog de nodige stappen gezet kunnen worden (bv. het openen van een vierde spitsstrook van Wilsele tot Holsbeek op de E314) om op relatief korte termijn een vlottere doorstroming te realiseren. Enerzijds omdat Vlaams minister voor Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) dit als een prioriteit ziet en anderzijds omdat alle meerderheidspartijen aan hetzelfde zeel trekken. Het komt er echter op aan om de krachten te bundelen en met kleine ingrepen het fileleed te verzachten, dat is onze politieke plicht. Zodat we binnen tien jaar af zijn van onze titel van filekampioen.