De bruid van de imam: angst en mentale terreur overheersten Leila’s leven

Ze werd mishandeld door haar vader en verwaarloosd door haar man, maar uiteindelijk vindt Leila dat God haar heeft beloond.

Stel dat Assepoester een Marokkaanse is. Ze trouwt op haar dertiende, krijgt acht kinderen en verhuist in het kader van arbeidsmigratie in de jaren zeventig van de vorige eeuw naar Nederland. Eerst met haar man, die haar drie jaar lang het huis niet uit laat. Vervolgens komen zijn ouders, vier broers en zussen. Het zijn, op schoonvader na, stuk voor stuk gemene mensen. In het begin hebben ze geen papieren maar binnenskamers zwaaien ze de plak. Ze geven bevelen, maken loze aantijgingen, zorgen ervoor dat Assepoester alle hoeken van de kamer ziet.

Leila (34) is Assepoesters dochter, zo ongeveer het middelste van de kinderen, in een huis met drie slaapkamers voor veertien mensen. In haar jeugd heeft ze jarenlang geen centimeter ruimte voor zichzelf.

Sardineblik

Vader is een onvoorspelbare dictator – zijn idee van opvoeding is zorgen voor kleren, schoenen en eten, de rest gaat in zijn hoofd vanzelf. Hoe zou hij beter moeten weten? Als kind in de bergen nabij Nador is hij van liefde verstoken. Pa is eerst een bruidegom van zestien en dan een gastarbeider in Nederland.

Het moeilijkste, weet Leila, is overeind blijven in het sardineblik dat thuis heet. Elke avond is een potentiële calvarie. Treinvertragingen of onverwachte omstandigheden verklaren in vaders ogen nooit waarom een kind te laat is. Dus blijft hij het vragen en vragen. Er volgen woorden en klappen, desnoods tot in de vroege uren.

Angst beheerst Leila’s jonge leven, maar op een dag vindt ze houvast bij een bekeerlinge in de supermarkt. Of ze samen wil bidden, vraagt die, en ze leidt Leila binnen in een wereld van warmte, geborgenheid en kracht. Het meisje van vijftien snapt nu waarom ze eeuwig op de proef wordt gesteld: het is God die peilt naar de moraliteit van zijn schepsels. Hij straft ook, uiteindelijk krijgt iedereen zijn verdiende loon. Dat is slechts een kwestie van tijd.

Voortaan draagt de jonge vrouw een grote sluier, zelfs al oogst ze daarmee vaders toorn en razernij. Wat zullen de mensen niet denken, weet ze wel wat ze hem aandoet? Hoe vaker hij het stuk textiel van haar hoofd rukt en in stukken scheurt, hoe sneller ze een ander aanschaft. Ondanks het onbegrip van de buitenwereld, de mensen die zich afvragen wie haar hiertoe gedwongen heeft.

Leila ziet haar oudere zus weglopen – ze wordt au pair in Australië – en zoekt ook een uitweg. Een andere, want ze wil haar moeder nog meer verdriet besparen. Het wordt een min of meer acceptabele exit, een huwelijk met een imam, als meisje van achttien. Leila zet haar zin door, hoezeer haar vader zich er ook tegen verzet. Haar bruidegom is een man van God. Wie zou vermoeden dat het een hoerenloper is, met verschillende verslavingen? Leila beseft het nog niet, maar er wachten haar jaren van mentale terreur. En van ijdele hoop op beter.

Snel huwelijk

Het duurt niet lang of ze ziet zijn aandringen op een snel huwelijk in een ander daglicht. Leila’s echtgenoot verblijft illegaal in het land maar dat valt simpel op te lossen. Verhuist zij eerst naar België, dan vragen ze daar gezinshereniging aan. Dat is een stuk makkelijker dan in Nederland. Leila is zwanger wanneer ze naar Hasselt vertrekt – de imam heeft een schurftige kamer geregeld, met weinig meer dan een slaapbank, waarop je ’s nachts door ratten wordt gebeten. Het zijn verschrikkelijke tijden. Ze moet een baan vinden om zijn paperassen in orde te krijgen, de autoriteiten stellen sociale fraude vast, het scheelt geen haar of de echtgenoot krijgt een enkeltje naar Marokko.

Wonder boven wonder weet Leila het allemaal klaar te spelen. Haar baan, zijn verblijfsvergunning, het moederschap. Twee zonen en een dochter, naar wie haar man nauwelijks omkijkt. Ze vraagt het zich vaak af, hoe hij de dagen zoekmaakt, nu hij in België niet langer de voorganger is van de gelovigen. Hij zit, slaapt, belt, zit altijd aan de computer. Geen klap voert hij uit. Tijdens haar kantooruren plundert hij de bankrekening. Volgens hem moeten er schulden afgelost worden, er valt niet aan te ontkomen.

Ze blijft bij hem voor de kinderen. Zo ongeveer toch. Leila vreest het oordeel van de buitenwereld en stelt zich het leedvermaak voor, van de boosaardige tantes in vaders huis nog het meest. Ze slikt en houdt vol. Tot het op is, na het zoveelste bedrog. Deze keer is het een internetliefde, een Nederlandse bekeerlinge van hooguit negentien.

Twaalf jaar later voelt Leila vooral opluchting. Vier kinderen zijn er drie geworden, de puber is het huis uit.

Leila is weer single. Er komen verschillende aanzoeken, zo gaat dat. Gelovige vrouwen hoeven zelf niet op zoek te gaan, vrienden en kennissen komen met huwelijkskandidaten. Haar koppelen is een fluitje van een cent. Leila heeft een goede reputatie: ze houdt het huis netjes, kan goed koken, werkt voor twee en is gedwee.

Het is een bekeerlinge die met haar tweede man komt aanzetten. Een goed, godvruchtig individu, gescheiden maar vast in het geloof. Maakt hij op Leila een onstabiele indruk, dan heeft dat louter met zijn ex-vrouw te maken. Die maakt hem gek. De jonge moeder laat zich overtuigen, ze luistert naar anderen in plaats van naar zichzelf. Voor het laatst, zegt ze nu.

Anno 2021 hoeft met een man onder één dak wonen niet meer per se. Leila heeft haar flat zelf opgeknapt, het kostte twee jaar maar een bouwvallig krot werd een stijlvolle, gezellige thuis. Een plek waar het ook voor de kinderen goed toeven is. Ze volgt een opleiding en heeft een boek met eigen recepten klaar. Smakelijk en simpel, met wat geluk vindt ze gauw een uitgever. Ook heeft ze een nieuwe vriend – lastige omstandigheden, maar een prima man. Ze zien elkaar tijdens het weekend en zijn bovenal bondgenoten. Dat ze veel misère heeft gekend, vindt Leila, maar op het einde toch wordt beloond. Omdat God het zo wil.

Maak mee het verschil en deel het campagnebeeld op Facebook met #genoeg