Da’s dan duidelijk: het economisch beleid van N-VA kan nooit sociaal worden

Mocht er nog een zweem van twijfel bestaan bij de laatste der twijfelaars en goedgelovigen, dan is die nu weggenomen. Met grote trom werd Johan Van Overtveldt vandaag ingelijfd door de N-VA als hun nieuwe sociaal-economische paus. Daarmee wordt ook voor eens en voor altijd duidelijk dat je dat eerste woordje mag schrappen, want sociaal zal het geenszins worden.

Een kleine bloemlezing. Van Overtveldt wil het wettelijk minimumloon afschaffen (Knack.be juli), naar Duits model mini-jobs invoeren (Knack.be mei), de index afschaffen (al in 2007), de BTW verhogen (Knack.be oktober) en veegt de BTW verlaging op elektriciteit laconiek van tafel: “Geen behoefte aan” (Knack.be oktober). Van een visie gesproken: alles wordt duurder, maar je zal wel met minder moeten rondkomen. Lege brooddozen en werkende armen? Geen probleem, je kan misschien net zoals in Duitsland drie mini-jobs combineren.

Wat spreekt uit al deze voorstellen is dat steen voor steen onze welvaartsstaat wordt afgebroken. Allemaal in naam van de vooruitgang, om onze economie competitiever te maken. Rechts doet ons zo geloven dat vooruitgang zonder pijn te lijden niet meer mogelijk is. Dat we jarenlang boven onze stand hebben geleefd. Dat we eerst moeten bloeden eer we opnieuw vooruit kunnen. Het is zoals een voetbaltrainer die in het begin van het seizoen tegen zijn spelers zegt dat ze hard moeten trainen, dat ze week na week zullen afzien, dat het seizoen hen bloed, zweet en tranen zal kosten, maar dat ze wel elke match zullen verliezen. Welke speler, welk bestuur, welke supporters zouden dat aanvaarden? Niemand. En toch laten we ons door pessimisme overmannen. We moeten eerst afzien, willen we vooruitgang maken. Het gevolg is dat het geloof dat een goed werkende economie en een sterke sociale welvaartsstaat kunnen samengaan, stilaan afbrokkelt. Dat is ontzettend verontrustend. Daar moeten we ons met alle kracht tegen verzetten.

De uitdaging ligt erin dat optimistisch vooruitgangsbeeld opnieuw in het vizier te stellen. We moeten blijven tonen dat een werkende economie weldegelijk samengaat met sociale rechtvaardigheid. Wie werkt moet kunnen rondkomen. Het minimumloon is een basisvoorwaarde voor een rechtvaardige arbeidsmarkt en voor eerlijke concurrentie tussen bedrijven. Van de vijf Europese landen waar de werkloosheid het minst toenam, hebben er vier een minimumloon. Eén van die landen is België. En studies wijzen uit dat ons systeem van minimumlonen gecombineerd met de sociale werkbonus en gerichte lastenverlagingen beter werkt voor jobcreatie dan de Duitse mini-jobs. BTW? Van Overtveldt weet ook wel dat een BTW-verhoging vooral mensen en gezinnen treft die met minder moeten rondkomen, terwijl juist zij een duwtje in de rug nodig hebben. Dat elektriciteit een basisproduct is en geen luxetaks van 21% rechtvaardigt veegt hij van tafel, net zoals het feit dat dit én jobs oplevert én de koopkracht verhoogt.

Maar op zijn minst is er duidelijkheid. Onlangs bracht The Guardian een stuk waarin rechtse en linkse partijen van over de hele wereld werden vergeleken. Conclusie: het punt dat hen altijd en overal scheidt is dat links voor een rechtvaardige herverdeling van de rijkdom is van rijk naar arm, en dat rechts daartegen is. In 2014 kan iedereen kiezen. Stappen we mee in een race om het Bulgarije van Europa te worden? Met lagere lonen, minder koopkracht, amper sociale bescherming, minder middelen voor gezondheidszorg en onderwijs maar wel met de laagste belastingen van de club? Een race die we nooit zullen winnen, maar waar vooral veel verliezers zullen zijn? Of zetten we in op kwaliteitsvolle jobs, koopkracht voor de mensen, een rechtvaardig sociaal vangnet, een verschuiving van lasten op arbeid naar de winsten die men haalt uit kapitaal, en kiezen we voor innovatie als de motor van onze economie?

Mijn keuze is gemaakt, die van N-VA ook. Op 25 mei 2014 is het aan u.

Bruno Tobback, SP.A-voorzitter