‘Dankzij blockchain zijn tussenvehikels als vakbonden niet meer nodig om werkloosheidssteun uit te betalen’

Jong VLD-voorzitter Maurits Vande Reyde stelt het uitbetalen van werkloosheidsuitkeringen door vakbonden in de vraag. ‘Ongeacht ideologische strekking moeten we alle ondemocratische privileges in vraag durven stellen.’

Val je even zonder werk, dan kan je momenteel niet rond vakbonden heen. Dat zit zo: de uitbetaling van werkloosheidsuitkeringen wordt gedaan door vier tussenvehikels. En dat zijn niet toevallig de vakbonden. Ze krijgen daarvoor van de overheid een onbetwist wettelijk monopolie en ongeveer 200 miljoen euro per jaar. Geen bedrijven die het efficiënter mogen proberen, geen openbare aanbesteding, geen innovatie. En een eeuwig durend groot ledenaantal voor vakbonden natuurlijk.

Voor de syndicaten is dat een geweldige luxe. Zo blijven ze verzekerd van veel leden en bijhorende politieke macht. Ongeacht hoe ze die macht gebruiken of misbruiken. Werkloosheidsgeld mogen uitbetalen blijft hun levensverzekering. Het spijt me, maar volgens mij is dat volgens geen enkele definitie van het begrip democratie nog langer te verantwoorden.

Het zal daarom misschien verbazen: ik vind vakbonden broodnodig. In hun originele betekenis dan wel, als verdediger van individuele werknemers. Daar zijn ze lichtjaren van verwijderd. Vakbonden zijn een politiek machtsblok. Hun werknemersaantal staat ten dienste van die politieke macht. Het zou andersom moeten zijn. Als vakbonden willen staken is dat hun goed recht. Maar doe dat dan wel met leden die je op een eerlijke manier verdient.

Er is zogezegd een alternatief: de Hulpkas, een overheidsinstelling die ook werkloosheidsgeld uitbetaalt. Maar wie zwaait bij deze “concurrent” in alle bestuursorganen de plak? Juist: vakbonden. Dat is alsof Herman Van Holsbeeck het beleid van Club Brugge mee bepaalt. Een absurd systeem. Syndicale organisaties hebben er alle belang bij dat de Hulpkas een onaantrekkelijke dienst levert. Zo worden werklozen sneller lid bij een vakbond. Er is dus geen sprake van een echt alternatief.

Het kan nochtans veel goedkoper en efficiënter. In het Verenigd Koninkrijk zet de regering volop in op Blockchain. Dat is een netwerkvorm, bekend van de virtuele munt Bitcoin, die partijen met mekaar linkt via wiskundige algoritmen. Ze wordt voor steeds meer toepassingen gebruikt. Dankzij blockchain zijn tussenvehikels als vakbonden niet meer nodig bij de uitbetaling van werkloosheidssteun.

‘Minder fraude, meer efficiënte’ zegt een grootschalig Brits regeringsrapport. Sinds 2016 loopt er een succesvol experiment waarbij steuntrekkers hun uitkering rechtstreeks krijgen, aangepast aan hun noden. Over het kanaal realiteit, bij ons wettelijk nog pure utopie. Op vlak van overheidsadministratie zitten we ten opzichte van onze buurlanden stilaan in de middeleeuwen. Dat is zorgwekkend.

Want dit gaat verder dan ongebreidelde vakbondsmacht alleen. Ongeacht ideologische strekking moeten we alle ondemocratische privileges in vraag durven stellen. Enkel zo komen overheidsmiddelen terecht bij mensen die het echt nodig hebben. Blockchain heeft geweldig veel potentieel. Onze buurlanden staan hier verder mee. Als we nu onze wetten niet aanpassen, dreigen we de boot voorgoed te missen. Misschien is dat ooit wel een staking waard.