Regisseuse Aurore Déon bestrijdt in Carte Noire Nommée Désir de clichés

‘Waarom geef je mensen “carte blanche” en geen “carte noire”?’ Die vraag beantwoorden de Franse regisseuse Rébecca Chaillon en zeven zielsverwanten, onder wie Aurore Déon.

Déon speelde in 2014 het ontroerende Rwanda, mais avant?, runt haar gezelschap Comme Si en is binnenkort in De Singel te zien, waar ze in het visueel verbluffende Jungle Book van Robert Wilson speelt.

Een pakkende scène uit Carte Noire Nommeé Désir is een vrouw in een witte jurk die een stok draagt waaraan witte babypoppen bengelen. Wat betekent dat beeld?

Aurore Déon: Het is een van de vele scènes waarin we het clichématige beeld van ‘de zwarte vrouw’ doorprikken. Hoe vaak zie je zwarte vrouwen niet opdraven als verzorgster van andermans kinderen? Als zwarte vrouw moet je sterk zijn. Je leeft continu tussen twee vuren. Je bent vrouw én zwart in een vrouwonvriendelijke wereld waar de zwarte huid vergeleken wordt met koffie en chocolade.

U speelt in een land dat zich nog niet officieel excuseerde voor zijn koloniale wandaden, ondanks de pogingen van een daartoe aangestelde commissie.

Déon:(stil) Ook in Frankrijk woedt dat debat. Ons stuk ontstond vanuit het verlangen de link te leggen tussen de koloniale uitbuiting én de manier waarop zwarte vrouwen verengd worden tot seksuele, zorgende en machteloze wezens. Op de scène zijn we allesbehalve dat. Ieder van ons heeft een ander talent. Er is een circusartieste, een keramiekkunstenares, een zangeres… Op onze manier creëren we een ruimte waarin we, eindelijk, in alle vrijheid ons trotse zelf zijn. Dat werkt bevrijdend.

Kan theater ons ook van onze angsten bevrijden?

Déon: Ja. Ik werk nu aan Chronique(s), een solo over een traumatiserend brute fouillering. Die ervaring speel ik van me af. Dat heelt mezelf én de toeschouwers. Daarom organiseren we na de opvoering van Carte Noire Nommée Désir een feest, inclusief care space waar toeschouwers met ons kunnen praten. We geven ruimte aan ieders stem. De leden van de commissie die nadacht over excuses aan Congo zijn hierbij van harte uitgenodigd om mee te praten – en te luisteren.