Radiofiguur Ruth Joos: ‘Ik mag dagelijks studeren, om vervolgens non-stop mondelinge examens af te leggen’

Ruth Joos is presentator van De Ochtend op VRT Radio 1.

Welk nieuws heeft u recent bang of boos gemaakt?

Alles. Oekraïne, Gaza, Syrië, de armoedecijfers. Door erover te berichten, probeer ik het te bezweren. Al is dat wellicht een illusie.

Hebt u een concreet idee of voorstel om de wereld te verbeteren?

Goed luisteren. Dat is een moreel appel: als je aandachtig luistert, is de daad niet veraf. Het voelt fantastisch voor degene die beluisterd wordt, maar ook voor jezelf.

Wat is uw grootste prestatie?

Dat goed luisteren me af en toe lukt. Door één vraag anders te stellen, één seconde langer te twijfelen, of wat vaker mensen een bezoekje te brengen, kan ik iets veranderen.

Wat is uw grootste mislukking?

Voorlopig bleef ik gespaard van grote calamiteiten, waar ik heel dankbaar voor ben. Al is mijn leven een aaneenschakeling van het kleine, dagelijkse falen: als moeder, partner, dochter, vriendin. ‘Zeg aan de kinderen dat wij niet deugen’, zoals Leonard Nolens schreef.

Aan welke jeugdherinnering bent u het meest gehecht?

Kees van Kooten schreef ooit een prachtige tekst over voetballen met zijn vader in de duinpan, en hoe dat eindeloos doorging. Die eindeloze momenten heb ik als kind ook vaak mogen ervaren.

Doet u iets bijzonders voor het milieu?

Ik heb lang slordig gesorteerd, maar op een dag besloot ik dat heel consequent te gaan doen. Ik las manu militari alle regels voor, vis nog steeds soms ‘foute’ stukken uit afvalzakken en benoem dat dan heel luid. Verder kook ik zo veel mogelijk zonder vlees, eet ik alle restjes op en koop ik heel weinig kledij.

Wat is het ergste wat u over uzelf op sociale media hebt gelezen?

‘Mottige deuggleuf’ was een pareltje. Ik kan er vrij goed tegen, maar zou willen dat dat niet zo was.

Praat u weleens tegen uw huisdier?

De hele tijd. Onze twee katten zijn een belangrijk deel van het gezin. Als ik merk dat de kinderen het moeilijk hebben, smokkel ik zo’n kat hun kamer binnen, want ze kunnen heel goed luisteren.

Hebt u ooit al eens een zelfhulpboek gelezen?

Nee, #metime en #selflove zijn niet zo aan mij besteed.

Welk kunstwerk – boek, film, muziek, schilderij… – heeft u het meest geraakt of gevormd?

De literatuur is de enige kunstvorm die ik volledig begrijp: op m’n zestiende had ik alle Russen er al doorgejaagd en ik ben nooit gestopt. Maar alle andere kunst kan me ook erg raken. Als tiener was ik ondersteboven van Les amants du Pont-Neuf, de eerste ‘betere’ film die ik zag. En na het zesde middelbaar ging ik met vrienden op Interrail-reis, helemaal tot in Istanbul. Daar buiten stappen, tussen het lawaai en de mensenmassa, en voelen: ‘Ja! Dit. En meer.’

Waarover zou u meer willen weten?

Ik ben oprecht geïnteresseerd in alles. Mijn job is een groot geschenk: ik mag dagelijks studeren, om vervolgens non-stop mondelinge examens af te leggen.

Wat vindt u het moeilijkste aan de liefde?

Het ideaalbeeld loslaten.

Doet u iets bijzonders voor uw gezondheid?

Nee. Ik geniet van eten, drink graag een glas, slaap te weinig door mijn job – al weiger ik daarover te zeuren – en sport niet. Al doe ik wel bijna alles te voet.

Wat hebt u geleerd in het leven?

Dat beslissingen nemen iets heel relatiefs is. Meestal vloeit het voort uit hoe je al bezig was. Een rustgevende gedachte.