In memoriam Michaela DePrince (29): de prima donna die hoger en verder sprong dan haar schaduw

In New York overleed Michaela ­DePrince, 29. Het leven van de ­zwarte sterdanseres leek op een sprookje, al begreep ze nooit dat iemand haar traumatische bestaan feeëriek zou noemen.

Ze komt als Mabinty Bangura ter wereld in een dorp in Sierra Leone als enig kind uit een blijmoedig, niet gearrangeerd huwelijk. Met ouders die allebei lezen en schrijven. School is er niet door de burgeroorlog. Haar vader delft in een diamantmijn en leert haar het Arabische alfabet. Onzin voor een meisje, meent een naburige oom, die beweert dat het duivelskind met haar vitiligo ongeluk brengt en nooit bruidsgeld oplevert.

Bijtend racisme

Op haar derde vermoorden rebellen haar vader. Vlak daarna sterft haar moeder aan lassakoorts en dumpt de boze oom het meisje in een weeshuis. Pas wanneer de oppassers haar voodookrachten toedichten, krijgt ze meer eten en minder slaag. Ze vindt er een zielsverwante in een andere Mabinty. Maar een militie bezet het opvanghuis en iedereen vlucht. Na twee weken stappen ­zitten de twee vierjarigen in een opvangkamp in buurland Guinee.

Daar pikt de Amerikaanse Elaine DePrince haar op. Omdat de gewezen leerkracht niet weet welke Mabinty haar adoptiedochter is, neemt zij hen allebei mee naar New Jersey. De DePrinces adopteerden al drie jongens met hemofilie. Alle drie raakten ze met hiv besmet en stierven. De meisjes – naast twee eigen kinderen komen er nog vier aangenomen koters – heten voortaan Mia en Michaela, naar een van de over­leden jongens.

Bij hun kennismaking laat die laatste haar nieuwe mama een zorgvuldig bewaarde magazinecover zien met een lachende ballerina erop. Dat wil Michaela worden. Na een inloopperiode in de VS beschrijft Elaine haar als een ­‘vrolijk kind, koppig, tegendraads, slim, competitief en perfectionistisch’. En ze danst dus. Fanatiek zelfs. Ze ­rekent in betere balletscholen af met kwetsuren en bijtend racisme. Zwarte meisjes dansen geen ballet, alleen ­hiphop. ‘Want zij hebben allemaal snel zware borsten en dikke billen’, krijgt haar moeder te horen.

Blaadje sla

Maar Elaine blijft moedig Michaela’s witte spitzen en tutu’s lichtbruin verven: dat vloekt minder met haar vel. Het meisje behaalt op haar veertiende een beurs voor voltijdse balletstudies. Ze volgt online humanioralessen. Wanneer ze figureert in de documentaire First Position, die zes jonge ballerina’s volgt, danst ze volgens The New York Times met een ‘spitfire quickness’. Wanneer ze op haar zeventiende is afgestudeerd, zit ze als jongste ooit bij het volledig zwarte Dance Theatre of Harlem. Een jaar later bliksemt ze de directeur van het gerenommeerde Nederlandse Nationale Ballet van zijn paard. Hij is onder de indruk van haar precieze techniek, energieke uitstraling en haar sprongvermogen dat de zwaartekracht tart, en haalt haar meteen naar Amsterdam. Ze wordt er snel soliste en een ster.

Michaela danst het Zwanenmeer, De notenkraker, Coppelia, Cinderella en Tarantella. Soms speelt haar rugzak op. Samen maar haar moeder schrijft ze haar memoires. Madonna koopt meteen de film­rechten. De ballerina reist als ambassadrice voor de ngo War Child, het Rode Kruis en Nike. Ze raakt zo overbevraagd dat het Ballet haar interviews en optredens verbiedt.

In 2017 kampt ze met een slecht helende achillespees. Twee jaar lang blijft ze van het toneel. In 2020 staat zij in Forbes’ powerlijst 30 under 30. De prima donna zonder de kapsones en neuroses van sterdansers (‘Ik kan me niet voorstellen dat ik zou lunchen met een blaadje sla’) gaat dan als tweede soliste naar het Boston Ballet. Na drie seizoenen en met plannen voor een school in Sierra Leone vertrekt ze daar in mei van dit jaar. Maar zover raakt ze dus niet. En nog meer drama: haar adoptie­moeder overlijdt, wachtend op een hartoperatie, zonder weet van ­Michaela’s dood, 24 uur na haar.