Regisseur Guido Henderickx is niet meer, de man die de film uit de Vlaamse klei trok. Dankzij hem mochten films ook duister zijn, want zijn we dat allemaal niet een beetje?
Ergens in de krochten van Netflix zit een verrukkelijke film, Burned Bridges uit 1975. Al is de Nederlandse titel Verbrande Brug zoveel mooier. De openingsscène is eenvoudig, maar prachtig in beeld gebracht: een wekker rinkelt, een man wordt wakker. De regisseur had gevoel voor symboliek.
Midden jaren zeventig stond in dit land alweer een nieuwe generatie filmmakers op, en Guido Henderickx was een van de meest getalenteerde. Hij had toen al een verleden in filmkringen. In 1966 was hij afgestudeerd aan het RITCS in Brussel. Een beeldenstormer, kind van de jaren zestig. Twee jaar later sloot hij zich aan bij Fugitive Cinema, het Antwerpse filmcollectief van Robbe De Hert en co. Samen draaiden ze een paar kortfilms, zoals De dood van een sandwichman (1971), over de eeuwig jonge wielergod Jempi Monseré.
Henderickx schopte toen al graag tegen schenen, het liefst in pittig Antwerps: ‘Vloamse fillem, het publiek ienteresseirt da duus gien bal, en semme gruut gelijk he.’ Hij wilde het allemaal anders aanpakken. Geen boerenepossen meer, trek me uit de Vlaamse klei. Hij dweepte met regisseurs als John Cassavetes, Bob Rafelson en John Huston. Films mochten duister zijn, ook in Vlaanderen, want zijn wij dat allemaal niet een beetje?
Hij was de eerste die in Arno Hintjens een acteur zag. En hij ontdekte Kevin Janssens en Natali Broods.
Vilvoorde
Zijn handen jeukten om zelf zo’n film te maken. Een scenario had hij niet. Hij reed eerst het land rond op zoek naar een locatie. Toen hij over de Verbrande Brug tufte, in een godvergeten wijk in Vilvoorde, wist hij het zeker. Dit was de plek voor zijn verhaal.
Oud-Knack-filmrecensent Patrick Duynslaegher noemde het vorige week op Facebook ‘een van de beste Vlaamse films van de jaren zeventig’. Maar destijds waren de andere critici minder enthousiast over zijn debuutfilm. Te ruw, te bloot, te veel leven-zoals-het-is. Al was er ook lof. ‘De hoofdacteurs zorgen voor een stilmakende slotscène, waarin ik toekomst zag’, schreef Herman de Coninck in Humo. ‘Alles is stukgeslagen: schedels, illusies, verhoudingen, en nu wordt het weer ochtend. De kleine wil eten, we zullen dan maar weer samen aan tafel gaan. Vandaag is weer een dag, misschien halen we de avond wel. Het soort hoop waarmee te leven valt.’
Dominique
Midden jaren zeventig stapte Henderickx alweer uit Fugitive Cinema, om hoofd te worden van de net opgerichte filmafdeling van Sint-Lukas. In de wandelgangen kwam hij de piepjonge Dominique Deruddere tegen, die net gezakt was op het RITCS. Hij vergezelde zijn lief, die zich kwam inschrijven. Maar toen hij Guido zag, de man van Verbrande Brug, schreef hij zich meteen ook in.
En hij was niet de enige: Sint-Lukas werd een praktijkschool die een hele generatie filmmakers baarde, van Patrice Toye tot Dorothée van den Berghe. Intussen bleef ook de leraar filmregie draaien. De proefkonijnen bijvoorbeeld uit 1979, met Peter Faber en Jan Decleir. Al baarden vooral de figuranten opzien: stakende arbeiders van een fabriek.
Henderickx kon als geen ander casten. Hij was de eerste die in Arno Hintjens een acteur zag: in Skin, naar eigen zeggen een ‘primaire, moderne cowboyfilm met rock-’n-rollmuziek’. En hij ontdekte Kevin Janssens en Natali Broods. Ze was niet geslaagd op het conservatorium, maar hij vroeg haar meteen om de hoofdrol te spelen in S. Tegen Els Dottermans zei hij dan weer: ‘Jij moet meespelen in Moeder Waarom Leven wij. En als je nu niet kunt, stellen we alles uit. Tot je kunt.’ Ze deed mee in de eerste goede reeks op VTM, naar het boek van Lode Zielens. Na tv-serie Koning van de wereld (2006), zei hij de film en tv-wereld vaarwel. De laatste keer dat we hem zagen, opende hij een expositie met schilderijen. Duistere beelden natuurlijk, zo was Guido wel. Er wordt al genoeg gelachen in de wereld.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier