De twijfels van Koen Fillet: ‘Het heeft even geduurd voor ik mezelf “een kunstenaar” durfde te noemen’

Meneer Fillet, anderhalf jaar geleden peilden we al eens naar uw twijfels. U weigerde toen om daarover te praten.

Koen Fillet: Ik worstelde toen met geheime twijfels die ik niet met de wereld wilde delen: of ik weg zou gaan bij de VRT om me voltijds op de schilderkunst te concentreren. Dat was geen eenvoudige beslissing. Ik werkte ontzettend graag bij de radio: Interne Keuken presenteren was een droomjob, ook door de fijne samenwerking met mijn medepresentator Sven Speybrouck en researcher Erik Van Grieken. Het was allesbehalve evident om daar weg te gaan. Toch had ik het gevoel dat ik het ambacht radio maken na al die jaren wel beheerste. Ik leerde niets meer bij. Na maanden twijfelen en veel koffies drinken met vrienden heb ik beslist om de sprong te wagen.

Aan een schilderij werken lijkt me wel een stuk eenzamer dan radio maken.

Fillet: O, maar ik ben ontzettend graag alleen. Tijdens corona deden we alle redactiewerk van thuis uit en dat ging me goed af. Alleen als de studiolamp aanging, was ik sociaal. (lacht) Het heeft wel even geduurd voor ik mezelf ‘een kunstenaar’ durfde te noemen. Rond mijn vijftigste herontdekte ik dat ik kon tekenen, maar schilderen was iets nieuws voor mij. De verf fascineerde me meteen, maar de twijfel was sterk: stelt het ook echt wat voor? Na een tijd noemde ik mezelf schoorvoetend een schilder. Maar nog geen kunstenaar, want aan dat woord kleven toch allerlei associaties. Die gêne is intussen ook verdwenen. Ik blijf wel twijfelen over elk schilderij. Beslissen wanneer het klaar is, is bijvoorbeeld erg lastig. Je kunt het verknoeien door er te lang aan te werken, hè. Als er een tentoonstelling aankomt, zoals nu, mag het niet meer mislukken en dreig je risico’s te gaan vermijden. Ook over de titel van een werk twijfel ik soms heel erg. Je duwt mensen met zo’n titel altijd in een bepaalde richting, want de kunstenaar zal ‘wel weten waar zijn eigen werk over gaat’. Terwijl ik het altijd fantastisch vind als mensen er een andere betekenis aan geven. Daarom probeer ik de titels van mijn schilderijen bewust een beetje vaag te houden.

Twijfelt u buiten uw atelier ook zo vaak?

Fillet: Als ik nu ‘nee’ antwoord, lijkt het alsof ik een bulldozer ben die zich nergens iets van aantrekt. Dat is niet zo. Anderzijds ben ik ook geen bang vogeltje. Mijn broer zegt weleens: ‘Je maakt altijd duidelijke keuzes.’ Maar ik ben ook heel beïnvloedbaar. Dat was vroeger al zo, toen ik nog voor de radio werkte. Soms las ik een non-fictieboek en dacht ik: die schrijver heeft gelijk. Maar een week later las ik een boek waarin net het tegenovergestelde werd beweerd en toen dacht ik ook: deze man heeft gelijk. (lacht) Ik zou een slechte Wetstraatjournalist zijn.

Koen Fillet en Sven Speybrouck: ‘Nee, in het hiernamaals is er geen Interne keuken’