Stem voor de Knack Hercule Poirotprijs en win een boekenpakket

Knack gaat jaarlijks op zoek naar de beste thriller en bekroont het boek met de Knack Hercule Poirotprijs. De jury nomineerde 6 boeken. Bepaal mee de winnaar van de Knack. be publieksprijs en win een boekenpakket.

Stemmen kan onderaan dit artikel.

Gif als gift

Anne-Laure Van Neer, Joséphine, Vrijdag

De opstand van ouderlingen is een rode draad door het nog jonge werk van Van Neer. Met Joséphine bereikt ze een wonderlijke synthese van een ongewone setting (een ouderentehuis) met een even militant als humoristisch thema (het recht op zelfbeschikking).

“Het was verrassend hoeveel kamerplanten ook nuttig konden zijn voor de Thanatosclub”. Je weet niet hoeveel gif de natuur aanreikt om het onvervreemdbare recht van elke mens te doen slagen: baas in eigen buik, maar ook baas in eigen kist. Niet dokters of rechters of priesters moeten beslissen over hoe te sterven, maar een oudere mens zelf, als hij beseft dat zijn leven voldragen is. Sokrates zag niet op tegen de beker met het sap van de gevlekte scheerling (het kon ook bereklauw of fluitekruid geweest zijn). De Doodsclub van welzijnscentrum De Groenen Hof doet het met koekjes of taart en vruchtjes van wolfskers. Vredig omringd door de vrienden van de Club. Op eigen verzoek.

Dat neemt de onwetende buitenwereld niet voetstoots aan. Die denkt in termen van winst en uitbreiding. De directeur van het rusthuis wil daarom nieuwe flatjes bijbouwen in het hart van zijn instelling, een rustige tuin waar ouderen schoffelen, verpozen, buitenlucht opsnuiven. En zorgvuldig plantjes kweken. Het komt tot een bittere strijd tussen de Club en de overspelige directeur, verstoord en verhevigd door twee onhandige huurmoordenaars.

Maar het recht op zelfbeslissing zegeviert. Zoals het hoort op gezag van vrouwen (die de meerderheid vormen), terwijl de voorzitter, een oudkolonel, vastgeroest zit in reglementen en gezagsstructuren. Woonzorg is niet vastbinden of als kind behandeld worden. Het is een bijbel voor eigen vrije keuzes. Teveel bepampering is vernederende verstikking. De goede dood is inslapen. Joséphine is een onmisbare handleiding voor wie keurig oud wil worden. Of niet.

Lukas De Vos

Besloten stad

Jos Pierreux, Vrijdag

Maart 2020, het begin van de COVID-19-pandemie en het moment waarop het grootste deel van de Belgische bevolking in hun kot moet blijven. Niet zo voor de jonge rechercheur Stefaan Anthenus die in de lege straten van Knokke een zaak onderzoekt die in de eerste plaats op een vluchtmisdrijf lijkt en die, bij gebrek aan andere hulpdiensten, een paar atypische beslissingen moet nemen. Steven Tordeurs, vader van een verslaafde zoon en man van een terminaal zieke vrouw, identificeert het compleet verhakkelde lichaam van de dode man als dat van zijn zoon, maar hij liegt. De dode is een Nederlander die tot diep aan zijn kale kop in het gewelddadige drugsmilieu verwikkeld zit. Terwijl de Knokse recherche op allerlei weliswaar coronaveilige manieren gehinderd wordt in hun onderzoek, raakt Steven steeds verder verstrikt in zijn eigen leugens.

Jos Pierreux is een erg zintuigelijke schrijver: je ziet het verminkte lichaam, ruikt de urine van een luier, voelt de gruwelijke pijn van een foltering. ‘Besloten stad’ is ook de eerste Vlaamse thriller waarin de pandemie zo alom aanwezig is. Pierreux toont ons een politiemacht die plots op een heel nieuwe manier moet denken en handelen in spookstad Knokke. De lockdown heeft niet alleen invloed op hun werk, maar ook op hun privé- en liefdesleven en dat zorgt voor herkenbare eerste Zoomvergadering-pogingen en thuiswerkspanningen.

Vanaf de eerste scène zit je midden in een verhaal over de neergang van een gezin waarbij pas op de allerlaatste bladzijde de eindjes aan elkaar worden geknoopt. ‘Besloten stad’ is levensecht en confronterend, en blijft altijd pijnlijk dicht bij wat hulpeloze liefde met mensen doet.

Johanna Spaey

Het bloed van de zwaan

Hugo Luijten, Pelckmans

In Het bloed van de zwaan reconstrueert auteur Hugo Luijten de wellustmoorden van een historische seriemoordenaar. Peter Kürten, de Vampier van Düsseldorf heeft echt bestaan. Eind jaren twintig vorige eeuw vermoordt hij mannen, vrouwen en kinderen. Als historicus knoopt Luijten de werkelijke feiten en de ontbrekende informatie met veel fantasie aan elkaar. De combinatie van levensechte beschrijvingen en de historische achtergrond, de economische recessie en de opkomst van de nazi’s, maken van Het bloed van de zwaan een donkere, sfeervolle misdaadroman.

Bij het lezen van dit boek begin je niet alleen te rillen van de beschrijvingen van de zieke wellust van de psychopathische moordenaar en de moordscènes zelf. Luijten brengt ook haarscherp de koude van de tijd in beeld: de extreme armoede, de vrieswind die door armoedige huizen waait, de eenzaamheid op uitgewoonde zolderkamers. Je ruikt het bloed, je voelt de kou.

Het schaarse verzet tegen de opkomende nazi’s sijpelt ook mooi door in het beschreven politiewerk. De strijd tussen corrupte politiemensen, die kansen zien in het nieuwe politieke bestel, krijgen weerwerk van speurders die de waarheid en gemeenschapszin belangrijker vinden dan eigenbelang.

Het situeren van een verhaal in de tijd van honderd jaar geleden levert nog een extra leeswaarde op. Het is amusant om oude onderzoeksmethodes te lezen. Van het klassieke mensen schaduwen tot het doorzoeken van houten bakken met steekkaarten.

Nog een reden om dit boek te lezen: Hugo Luijten kan verrekt goed schrijven, in een prachtig Nederlands, een mix van oude woorden en bij wijlen, literaire zinnen. Het woord hondsvot heb ik opgezocht. Heerlijk.

Patrick Van Gompel

Het mollenfeest

Dominique Biebau, Vrijdag

Voor zijn vorige misdaadroman, Russisch voor beginners, kreeg Dominique Biebau twee belangrijke literaire prijzen: de Knack Hercule Poirotprijs en de Gouden Strop. In Het mollenfeest is hij goed op dreef met een verhaal dat draait rond vier nichten. Wat zij meemaken lijkt ogenschijnlijk banaal: ze spelen samen in de bossen rond de boerderij van hun grootvader, ze gaan samen uit en worden verliefd. Soms springen relaties af en belandt een ex-vriendje in het bed van een andere nicht. Ze studeren, vinden werk, trouwen en er komen kinderen.

 Maar onderhuids gist het want een van hen draagt een geheim met zich mee waarin hun grootouders een belangrijke rol spelen en dat hun levens grondig zal ontregelen zodat er mensen sterven en gebeurtenissen die in een ver verleden liggen vele jaren later nog een verwoestende impact hebben.

Biebau schrijft sober, sfeervol en uiterst effectief. Na een moeizaam gesprek tussen twee voormalige geliefden, eindigt de scène zo: ‘Zonder om te kijken wandelde ze de zaak uit. De rekening betaalde hij. Acht euro voor een afgesloten verleden. Een koopje.’ Ook het beroemde middeleeuwse gedicht Vander Mollenfeeste, dat zich afspeelt in het ‘land van Mollengijs’, een symbool voor de dood, speelt een belangrijke rol in het verhaal. Het mollenfeest is een originele en spannende roman over complexe familierelatie en hoe schuld en schaamte levens kunnen ruïneren.

John Vervoort

Superhelden sterven niet

Piet Baete, Manteau

Yossarian Deweerdt is een van de vreemdste snuiters die u in de recente Vlaamse misdaadliteratuur zal tegenkomen. Piet Baete, die als scenarist ook meeschreef aan de succesreeks Professor T., voert hem op in Superhelden sterven niet dat zich vooral in en rond een shoppingcenter afspeelt. Yossarian Deweerdt is een struise man met een verstandelijke beperking die altijd hondseerlijk is en denkt dat hij de evenknie is van Batman, Spiderman en andere superhelden die mensen redden uit de handen van meedogenloze criminelen. Hij vertelt graag dat de politie hem geweigerd heeft omdat hij te slim is en dat hij zal gaan werken voor de FBI. Vandaag mag hij van zijn ‘vake’ een cadeautje gaan kopen voor zijn nicht die net bevallen is. In de babywinkel hoort hij plots schoten en ontstaat er paniek. Blijkbaar is er een wilde schutter op pad en kan Yossarian eindelijk laten zien uit welk hout hij gesneden is.

Superhelden sterven niet laveert op een slimme tussen spanning en pastiche. Baete schrijft sterke dialogen en de naïeve maar ontwapenende Yossarian is een personage dat tegelijk hilarisch, tragisch maar vooral écht is in een wereld die bulkt van de smeerlapperij.

De vreemde voornaam ontleende Baete aan de hoofdfiguur van Joseph Hellers Catch 22, een van de beroemdste satirische romans van de voorbij eeuw die de oorlogswaanzin wil ontmaskeren. Baete is goed op dreef in een verhaal dat spanning, humor en ontroering op de juiste manier met elkaar verbindt.

John Vervoort

Calamity Jane in de woestijn

Jan Van der Cruysse, WinWin: Wunderkammer, Manteau

Het genot van jongensavontuur spat van elke bladzijde in WinWin, een Winnetou en Old Shatterhandverhaal voor de 21^e eeuw. Van der Cruysse is de Eugène Sue van de Vlaamse thriller, met boeken om rooie oortjes van te krijgen. Ze zijn onvoorwaardelijk buikig, hitsig, razendspannend en flitsend. Ondanks hun irritante titels (Blingbling, Boemboem, Winwin) gaan ze er met zo’n vaart vandoor, van het ene werelddeel naar het andere, van de ene deadline naar de andere moord, dat je elke aflevering in één ruk uitleest. Indiana Jones op speed. Verslavender dan meth of Tolkien.

De hoofdpersonen zijn een stuk prozaischer dan die van Karl May, maar niet minder in overdrive. Wanneer Laura haar ingenieursstudie in Edinburgh afrondt, krijgt ze een geheimzinnige anonieme brief met een prentkaart en een vliegtuigticket naar de States (Van der Cruysse was lange tijd woordvoerder van de luchthaven in Zaventem en kent zijn slots). Het raadsel is genoeg voor haar om erop in te gaan – ze is namelijk een meesteres in de ontcijfering van versleutelde berichten, van encryptie. Van de Cruysse etaleert zo’n inzicht in het nut van die kennis om een hoogst ingewikkeld plot met talloze personages te ontrafelen, dat WinWin veruit de intelligentste thriller is ooit in onze letteren uitgebracht.

Er zitten uitputtende achtervolgingen in, een loens masterplan, een wraakmotief, mensensmokkel, bendenoorlog, huurmoorden, zwendel met entstoffen voor de pandemie, romantiek zelfs, kortom een rariteitenkabinet dat alleen betekenis heeft voor de verzamelaar of de puzzelaar (die Laura is). En voor de lezer. Die de slechte slechterik met de naam van een trekker, John Deere, alles ziet alles omwoelen. Van China tot Las Vegas om te eindigen in een voorbestemde plaats: Death Valley. Zijn lot is bezegeld. Maar hoe ?

Lukas De Vos