Saci Lloyd – Dagboek van een klotejaar

‘Edge’ heet het nieuwe label van uitgeverij Manteau voor jongvolwassenen. Dagboek van een klotejaar van de Britse Saci Lloyd is een van de eerste in die reeks. Een even grappig als onthutsend dagboekverhaal over de gevaren van onze klimaatverandering.

Laura Brown is zestien, leeft in Londen en staat op het punt door te breken met haar band The Dirty Angels. Maar we zijn in het jaar 2015 en met ons klimaat is het dan al zo triest gesteld dat de regering écht in actie moet komen. Engeland zal als proefkonijn dienen voor een toekomstig Europees klimaatbeleid. Concreet: elk gezin wordt op energierantsoen gezet, strippenkaart en controlemeters inclusief.

De gevolgen voor het dagelijks leven zijn drastisch: wat vroeger doodnormaal was, is nu not done. Elke dag de auto of bus in, gsm’en, repeteren met je rockband: het kost allemaal energiekrediet. Om nog maar te zwijgen over het vliegtuig nemen of je gazon wateren: strikt verboden.

Auteur Saci Lloyd heeft menig watertje doorzwommen alvorens ze zich aan het schrijven zette. Ze tekende, speelde in een rockgroepje, maakte films en gaf in Londen les aan tieners uit vele culturen. Een aantal van die levenservaringen kon ze goed gebruiken bij het uitwerken van haar eerste jongerenroman, Dagboek van een klotejaar – vertaling van The Carbon Diaries.

In een dagboek dat ze een jaar lang bijhoudt, verhaalt Laura niet alleen over de kleine ongemakken van het gevecht tegen de CO2-uitstoot, maar ook over de grote gevolgen van de schade die al geleden is. Te droog in de zomer, met hittedoden en mislukte oogsten, te warm en te nat in de winter, met zelfs een tragische tsunami in Londen als eindafrekening.

Overdreven? Bij het haar gegrepen? Hier en daar een beetje, misschien. Maar tegelijk doet deze auteur je heel erg geloven dat het binnenkort wel allemaal werkelijkheid kan worden: dat er in de straten betoogd en gevochten wordt om water, dat mensen als in oorlogstijden hun energierantsoen op de zwarte markt verkopen, dat we met heel ons hebben en houden naar de bovenste verdieping van het huis moeten vluchten, omdat de rivieren het niet meer houden. Als we onze levenswijze niet aanpassen, komt die oorlog om water onvermijdelijk op ons af.

Interessant is ook hoe Lloyd aantoont dat dit energiebeleid niet alleen het praktische leven beïnvloedt, maar ook de identiteit van mensen en hun onderlinge relaties. Het geeft aan dit milieuverhaal bijkomende lagen.

Lloyd vertelt soepel, heeft een jonge stijl en bovenal een weergaloze humor. Haar Laura bekijkt alles met een gezonde dosis zelfrelativering en een tikkeltje sarcasme. Een meisje met spierballen en persoonlijkheid, geliefd bij vrienden en buren. Ook als lezer ben je zo verkocht. En ze vervloekt soms haar softe, geschifte vader, haar zweverige moeder en opportunistische zus, maar haar hart is groot en haar engagement onvoorwaardelijk.

Dagboek van een klotejaar bevat allerlei leuke attachments en hilarische passages. Bijvoorbeeld wanneer Laura’s moeder, in een ultieme poging om haar gezin te redden, echtgenoot en kids meesleurt naar een soort laat-de-wolf-in-jezelf-los-natuurkamp. Maar het boek is ook spannend en grijpt bij momenten echt naar de keel. An Inconvenient Truth revisited. Perfect op jongerenmaat. En niks te vroeg.

Annelies De Waele