Richard Yates – Cold Spring Harbor

Ontgoocheling. Eenzaamheid. Ziedaar in twee woorden samengevat het verzameld werk van de in 1992 overleden Amerikaanse schrijver Richard Yates (1926-1992).

Maar ontgoochelen doen de romans en verhalen van Yates allerminst. Zijn werk dreigde in de vergetelheid te raken, tot regisseur Sam Mendes twee jaar geleden Revolutionary Road, zijn debuut uit 1961, verfilmde met Leonardo DiCaprio en Kate Winslet.

Uitgeverij De Arbeiderspers had een jaar eerder een andere beklijvende Yates, De paasparade, uitgegeven, met een van de meest deprimerende openingszinnen ooit: ‘Geen van beide zusjes Grimes zou ooit gelukkig worden.’

Nu is er de Nederlandse vertaling van Cold Spring Harbor, zijn laatste roman uit 1986. Het verhaal speelt zich af aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog, in een klein plaatsje op Long Island.

Het leven van vader Charles Shepard, gepensioneerd legerofficier, leest als de kroniek van een mislukkeling. Als jonge luitenant wou hij in 1918 dolgraag gaan vechten aan het front. Hij was pas getrouwd met Grace, ‘het knapste meisje op de feestjes in de officiersmess’.

Drie dagen na de wapenstilstand arriveerde hij in Frankrijk. ‘Zijn teleurstelling was zo diep dat een flink aantal officieren hem moest voorhouden niet zo dwaas te doen.’ Eind jaren dertig is Charles al zijn ‘vermogen tot geestdrift’ kwijt, en is de ooit zo gracieuze Grace verworden tot een drankorgel.

Hun zoon Evan, een prille twintiger, is vader geworden na een avond rampetampen met het tienermeisje Mary. Evan heeft de looks van een Hollywoodster en droomt van een carrière als werktuigbouwkundige. Ondanks al zijn inspanningen lijkt het er steeds meer op dat hij in de voetsporen van zijn mislukte ouders zal treden.

Cold Spring Harbor verhaalt vlijmscherp hoe doordeweekse mensen hun eigen ‘American Dream’ steeds weer aan diggelen slaan. Ondanks al die kommer en kwel houden Yates’ meesterlijke stijl en gevoel voor wrange humor een depressie ver af.

Jan Stevens