Politieroman Peter Temple valt in de prijzen

Peter Temple werd met ‘Waarheid’ de eerste misdaadauteur die de oudste en meest begeerde literaire prijs van Australië kreeg.

Impulsief, zelfzuchtig, ontrouw, niet moedig, vol paardrift, verslaafd aan zijn werk, een slechte vader… Zo bekijkt de chef moordzaken van de Australische deelstaat Victoria zichzelf. Terecht. Het zijn tekortkomingen, maar dan uitvergroot, die Stephen Villani erfde van zijn vader. Die maakte hem als vijftienjarige jongen verantwoordelijk voor de opvoeding van twee broers. In Melbourne, de hoofdstad van Victoria, onderzoekt Stephen Villani met zijn team de gruwelijke moord op een meisje in een peperduur hi-tech flatgebouw annex majestueus casino. Een paar politici en superieuren – er zijn verkiezingen op komst – maken Villani duidelijk dat hij publiciteit over de zaak best vermijdt en niet al te ijverig moet zijn.

Hetzelfde gebeurt als drie bekende criminelen na een helse marteling dood worden aangetroffen. Villani wordt snelle promotie beloofd. Maar hij voelt zich ook bedreigd: wie is er binnen het corps van op de hoogte dat hij collega’s heeft beschermd nadat een verdachte door politiegeweld stierf? De chef moordzaken heeft wel meer problemen: zijn huwelijk stelt niets meer voor, een dochter is zwaar aan de drugs, een broer die chirurg is belandt in het criminele milieu, rondom Melbourne woeden ernstige bosbranden en zijn vader weigert ondanks het gevaar zijn huis te verlaten. En dan is er nog Villani’s jongste dochter die in een schitterende subplot haar vader van incest beschuldigt. Wat kan de chef moord nog meer overkomen?

Peter Temple werd met ‘Waarheid’ de eerste misdaadauteur die de oudste en meest begeerde literaire prijs van Australië kreeg. Eerder al ontvingen schrijvers als Peter Carey, David Malouf, Patrick White de Miles Franklin Award. En Temple stond al op de longlist van de prijs met zijn schitterende ‘The Broken Shore’ (‘De gebroken kust’). Het doet meteen de vraag rijzen of bij ons een genre-auteur zeg maar de Libris-literatuurprijs zou kunnen krijgen. Ik laat de vraag onbeantwoord, maar citeer de Australische jury die haar keuze verantwoordde door te zeggen dat Temple in ‘Waarheid’ een populair genre transformeert in een sterk literair experiment, ‘een verbazingwekkend verhaal over het hedendaags leven in Australië (…) geschreven met de dubbelzinnigheid en de morele complexiteit van de meest memorabele literatuur.’

Wie van een thriller snelle lectuur à la Ludlum verwacht zal zich bedrogen voelen. Actie ontbreekt niet, maar Temple vraagt enige aandacht. Zo belandt Villani, zwervend tussen heden en verleden, vaak in een monologue interieur en hanteren veel personages een soort codetaal van politiemensen. Wie het moet hebben van een stijlvolle roman, een concrete en zowel brutale als soms ontroerende analyse van macht en corruptie, komt volop aan zijn trekken. ‘Waarheid’ kan je ook lezen als het boeiende verhaal van een getormenteerd leven, het verhaal van een man die veertig moet worden om voor de eerste keer te huilen.

Fred Braeckman