Op reis naar ‘moeilijke’ landen met Jelle Brandt Corstius

Vermijd oogcontact met politiemensen: Jelle Brandt Corstius geeft apart reisadvies in zijn ‘Universele reisgids voor moeilijke landen’.

Geen land, hoe ver of onbekend ook, of er bestaat een reisgids voor. Maar vertellen die ons altijd wat we het meest nodig hebben? Reisschrijver en televisiemaker Jelle Brandt Corstius – hij presenteerde twee jaar ‘Zomergasten’ – geeft antwoord in een originele en geestige gids speciaal voor moeilijke landen.

Alvast de vraag wat moeilijke landen zijn. Een beetje reiziger voelt met de natte vinger dat een verblijf aan de Spaanse Costa del Sol wel anders zal zijn dan zeg maar een vakantie in Albanië. En zeker in, alweer zeg maar, het Midden-Oosten of India. Brandt Corstius heeft voor zichzelf een lijstje gemaakt met een paar voorbeelden van wat je in een moeilijk land kan tegenkomen. Bijvoorbeeld dat je elke tien seconden getoeter hoort. Of dat je overal exotische geuren ruikt en/of sigarettenrook, riool, Dettol. Zwart water om je handen te wassen staat ook op het lijstje. Aan minsten één zenuwinzinking per dag mag je je ook verwachten. Conclusie: moeilijke landen vind je overal ter wereld. Op West-Europa, de Verenigde Staten en Australië na dan. België noemt Nederlander JBC laconiek een twijfelgeval, maar hij geeft geen uitleg.

Maar als je diarree, corruptie, jetlag, lawaai, zakkenrollers, exotische hapjes als walvis en cobra, vuile toiletten en noem maar op mag verwachten: waarom trek je dan naar moeilijke landen? Omdat ze vaak razend mooi en interessant zijn, er weinig toeristen komen, de toerist een bezienswaardigheid is en geen zak geld waar je zoveel mogelijk uit moet troggelen, zo luidt JBC’s antwoord.

Praktisch gaat de gids vooral over het Midden-Oosten, Rusland en Azië. Landen die Jelle Brandt Corstius goed kent omdat hij er gewoond of gewerkt heeft. Maar veel van zijn raad is universeel. Neem de WC, een plek waar je griezelige ziektes kan opdoen. Was je handen vóór je gaat plassen. De grootste bron van bacteriën is niet de (meestal afwezige) toiletbril maar de deurknop. Die is bij de ingang van een restaurant ook al niet te betrouwen. Gebruik een papiertje of je trui. Of wacht tot iemand anders de deur opendoet.

In veel moeilijke landen is politie niet je beste vriend, weet JBC. Hij vertelt het verhaal van een vriend die in St. Petersburg door een agent gefouilleerd werd en later merkte dat zijn portemonnee door de man was gestolen. Het wordt dan wel moeilijk op het politiekantoor klacht in te dienen. De weg vragen aan een agent blijkt ook geen goed idee. Er is veel kans dat hij dan meteen nog je paspoort wil controleren of een registratiepapiertje wil zien waar je nooit van gehoord hebt omdat het eenvoudig niet bestaat. De bedoeling is wat smeergeld te krijgen. JBC is kordaat met zijn raad: vermijd oogcontact met agenten. En dat geldt ook voor wilde honden.

Dolgekke situaties en praktisch advies, Brandt Corstius weet er wel weg mee in zijn ‘Universele Reisgids voor Moeilijke Landen’. Of het nu gaat om afdingen of reageren als een aap je heeft beroofd. Dat laatste komt trouwens wel meer voor dan je denkt. Op Bali stal een snelle aap een glinsterende strip met smelttabletten tegen diarree uit mijn tas… Wellicht zat niet alleen ikzelf, maar ook de dief in de problemen. Overigens mag de gids wel een geestig boek zijn, pijnlijke onderwerpen raakt JBC ook aan. Hinderlijke bedelkinderen en schrijnende armoe bijvoorbeeld.

Misschien heb je na het lezen van JBC’s gids geen zin meer in een moeilijk land en trek je alleen nog naar de Azurenkust. Weinig kans. Ook daar kan het wel eens moeilijk zijn. Hoe dan ook, ik kijk al uit naar zijn reeks over India, ‘Van Bihar tot Bangalore’ die in het najaar op de Nederlandse VPRO wordt uitgezonden.

Fred Braeckman