Nieuwe misdaadroman Lynn Shepherd hommage aan Dickens

Charles Dickens introduceerde als eerste in zijn romans een Engelse speurder. Misdaadschrijfster Lynn Shepherd betuigt hem tijdens zijn tweehonderdste geboortejaar eer met de historische misdaadroman ‘Tom-All-Alone’s’. Als ‘Kerkhof in Londen’ pas verschenen in het Nederlands.

Shepherd liet zich voor haar roman inspireren door ‘Bleak House’, door velen beschouwd als een van de beste boeken die Dickens schreef. In de eerste plaats een volumineuze roman, pas daarna een misdaadroman waarin een moord wordt gepleegd en opgelost. Overigens komt die moord maar heel laat in Dickens’ boek.

De man die de zaak oplost is inspecteur Bucket, de eerste belangrijke detective in de Engelse literatuur. Hij belandt in een verhaal van bedrog, chantage en moord. Achtergrond: een ingewikkeld kluwen van rechtszaken rond het fortuin van Jarndyce. De zaak sleept al een paar generaties aan, de verdeling van de erfenis wordt steeds maar uitgesteld, het fortuin wordt kleiner en kleiner. Als de verwarring een hoogtepunt bereikt, duikt uiteindelijk – te laat – een testament op.

Stank

Centrale figuur in Shepherds ‘Kerkhof in Londen‘ is gewezen politieman Charles Maddox die omwille van vermeende subordinatie het korps heeft moeten verlaten en nu een soort privédetective is. Edward Tulkinghorn, een machtig jurist, huurt hem in om de schrijver van een brief te vinden die een cliënt chanteert. Maddox beseft al vlug dat Tulkinghorn meer weet dan hij vertelt. Hij belandt in een voor hem levensgevaarlijk complot.

Een alwetend verteller neemt ons mee in de thriller en vergezelt ons in het Londen van 1850: ‘Bedek uw gezicht, als het kan, tegen de stank van menselijke en dierlijke vuiligheid en probeer niet al te goed te kijken wat het is dat aan uw laarzen klontert en aan uw voeten zuigt. En houd onderweg uw portefeuille goed in de gaten – in dit deel van de stad zijn de dieven zo stil als de dronkaards lawaaiig zijn.’

Victoriaans duister

Je moet echt Dickens niet gelezen hebben om volop te genieten van ‘Kerkhof in Londen’. De roman heeft eigenlijk weinig of geen voorkennis nodig. Overigens verwijst hij ook naar Wilkie Collins en John Fowles. Leuk als je het merkt, meer is het niet. Opvallend is dat Shepherds misdaadroman Dickens niet pastischeert, hoe dicht ze ook bij ‘Bleak House’ blijft. Tot het aantal hoofdstukken toe.

Shepherd gebruikt hedendaagse middelen en invalshoeken om de vele duistere kanten van het Victoriaanse Londen te illustreren: meisjes van tien die zich prostitueren, het totale gebrek aan hygiëne, de duizenden bedelaars die op straat wonen en alle mogelijke afval verzamelen tot hondenstront toe. En niet te vergeten: de macht van de rijken die niet aarzelen om iemand te vermoorden die hen in de weg loopt.

Lynn Shepherd: “Over zulke dingen kon Dickens niet schrijven zoals wij nu wel. Het zou onaanvaardbaar geweest zijn in een roman. Maar hij heeft die onaanvaardbare situaties gezien, elke dag in de straten van Londen. Ik heb Dickens niet willen nabootsen. Wel willen schrijven als een buikspreker. Zijn hoofdstuktitels zelfs gebruikt om mijn eigen verhaal in te vullen. En de Engelse titel verwijst naar een kerkhof in Londen, een van de titels die Dickens overwoog voor ‘Bleak House’.”

Fred Braeckman