Nieuwe Ellory- en deWitt-thrillers

Drie betere misdaadromans voor een berekoude schrikkelmaand.

Angst is het thema in de thrillers van Linwood Barclay. Hoe gaat een huurmoordenaar om met zijn geweten?, vraagt Patrick deWitt. Over het moeilijke privéleven van een New Yorkse cop schrijft R.J. Ellory.

Drie jaar geleden vertrok R.J. Ellory in opdracht van de BBC voor een korte reportage naar de Verenigde Staten. Hij sprak er met nogal wat politiemensen en was verbaasd over de cijfers die hij hoorde. Elk jaar zijn er zo’n 850.000 dossiers over vermisten. Bij ontvoeringen is de overgrote meerderheid van de slachtoffers dood nog voor hun verdwijning gemeld wordt. Ellory vroeg zich af in hoeverre dat allemaal invloed heeft op het privéleven van de speurders. Hoe gaan ze om met hun partner en kinderen, kunnen ze nog gewoon genieten van het leven? Vragen die de achtergrond vormen van ‘De helden van New York’, de achtste thriller van de getalenteerde Brit. Centraal staat Frank Parrish, een NYPD speurder. Hij was betrokken in een incident waarbij zijn partner overleed. Sommigen noemen hem medeverantwoordelijk. Parrish is een man die alles over heeft voor zijn job. Het goed tracht te doen, maar vaak verkeerd wordt begrepen. Zijn vader, een gewezen maffiabestrijder in de jaren tachtig en ‘held van New York’, is zijn voorbeeld. Maar nu blijkt dat die vader tot en met corrupt was en meespeelde met de maffia. Een prachtig portret van een man op de rand van de afgrond en een beklijvende misdaadroman.

Inspelen op de al dan niet verborgen angsten van de lezers. Het is al sinds Edgar Allan Poe een beproefd recept voor misdaadschrijvers. De Canadees Linwood Barclay gebruikte het in ‘No Time For Goodbye’ (‘Zonder een woord’), waarmee hij vier jaar geleden ook internationaal bekendheid kreeg. De plot: een tiener wordt wakker en stelt vast dat heel haar familie is verdwenen. Je zou voor minder in paniek geraken. Ook de volgende thrillers, ‘Dicht bij huis’ en ‘Vrees het ergste’ gingen over angst. De eerste roman speelt in een wijk waarin een familie vermoord wordt en de inwoners vrezen ook slachtoffer te worden, de andere gaat over de zoektocht van een vader van wie de dochter na een vakantie niet terugkeert naar huis. Allemaal stevige thrillers met vlotte plotwendingen. Never change a winning team. In Barclay’s nieuwste, ‘Kijk niet weg’ (alweer een bevel), verdwijnt een moeder en wordt de vader verdacht wordt van moord op zijn vrouw. Lof van Stephen King.

Western? Thriller? Satire? Picareske roman? Wie zal het zeggen, en moet iemand het zeggen? ‘De gebroeders Sisters’ van Patrick deWitt stond op de shortlist voor de Booker Prize en eet mee van alle genres. We zijn in de periode van de Amerikaanse goudkoorts, 1851. De broers Eli en Charlie Sisters, huurmoordenaars, werken voor de geheimzinnige Commodore. Die heeft voor de volgende moord Charlie als chef aangeduid. Hij krijgt meer poen. En dat vindt Eli, de verteller van het verhaal, onrechtvaardig. Tot daar. Ze moeten Hermann Kermit Warm koud maken. Waarom is van geen belang. Wie Warm is ook niet. De twee doen gewoon hun werk. De queeste brengt hen te paard op een lange reis naar Oregon. Eli begint zich vragen te stellen over zijn job en over zichzelf. Mensen doden is het enige wat hij kan. Maar wat mist hij? Alle vrouwen die hij kent werken in een bordeel. Hij gaat er wel correct mee om. Eli heeft een geweten, maar wat moet hij ermee? Stilaan leert hij het genot van tandenpoetsen kennen, het moorden is hij beu. De Amerikaanse misdaadroman heeft veel te danken aan de western die ook nu weer de misdaadroman inspireert. Patrick deWitt overstijgt briljant de genres.

Fred Braeckman