John Green en David Levithan – Will Grayson, Will Grayson

Wie vreesde dat de laatste goeie roman over jongeren al was geschreven, moet Will Grayson, will grayson van het duo John Green-David Levithan maar eens lezen.

Uitgeverij Lemniscaat houdt de vinger aan de pols van de betere Amerikaanse jongerenliteratuur. Bij bosjes worden recente Young Adult-romans vertaald. In deze actuele fictie krijg je niet zozeer ‘probleemjongeren’, maar wel stevige jongvolwassenen die evenzeer de greep op het leven verliezen als hun lot in eigen handen nemen.

De protagonisten zijn helemaal ‘nu’: well informed, opgegroeid in gebroken gezinnen, vroegrijp, en in die wirwar ook nog altijd op zoek naar de liefde die vriendschap heet (of andersom). De verhalen spelen zich af op school, in grootsteden, niet zelden hebben de levensechte personages megalomane projecten in hun hoofd.

Doordat veel scheppers van die jongerenpersonages zelf zijn opgegroeid met het internet, sms, msn, blogs, Facebook et cetera, worden communicatiemedia vlotjes in de verhalen geïntegreerd. Binnensboeks hoppen van het ene genre naar het andere is allang geen trend meer, het is bijna een must.

John Green en David Levithan zijn twee kleppers van de Amerikaanse Young Adult-school. Lemniscaat vertaalde een roman die ze samen schreven: Will Grayson/will grayson.

Dat samen knutselen aan jongerenverhalen is een betrekkelijk nieuw fenomeen. Uitgeverij Querido past het op een andere manier toe in haar reeks Slash-boeken, waarbij ‘gevestigde auteurs’ levensechte verhalen van jongeren optekenen, in samenspraak.

Bij Will Grayson/will grayson kozen Green en Levithan ervoor elk een personage met dezelfde naam uit te werken. In het ene hoofdstuk komt de ene Will Grayson (mét hoofdletters) aan het woord, in het andere doet de andere will grayson zijn verhaal (zonder hoofdletters). Tot ze – het klinkt geforceerd maar verloopt vrij natuurlijk – elkaar als bij toeval op een dag ontmoeten en hun levens verstrengeld raken.

Will Grayson 1 is een vrij normale adolescent: ietwat teruggetrokken, behoorlijk nuchter en onzeker, maar met het hart op de juiste plaats. Zijn identiteit wordt mede bepaald door zijn allerbeste vriend, Tiny Cooper: een onrustige, vitalistische en narcistische homo die ‘out and proud’ een musical over zichzelf en de liefde in elkaar bokst.

Will Grayson 2 is een ietwat geïsoleerde en zwartgallige jongeling. Hij zit als homo nog in de kast en kampt met een depressie. Zijn klankbord is de al even cynische Maura, die zich dan weer geen blijf weet met haar verliefdheid op haar homomaatje.

Een typisch problematisch homoverhaal? Nee, die fase was coauteur David Levithan al bij zijn baanbrekende Boy Meets Boy (2003) voorbij. Want Will Grayson/will grayson wordt bovenal bevolkt door jongeren die, hoe ze ook geaard zijn, gewoon allemaal kampen met hun zoektocht en problemen. Ze balen vaak van school, omarmen en sluiten uit, versieren en worden versierd, kwetsen en worden gekwetst, trekken aan en stoten weer af.

De spil van alle energie is Tiny Cooper, boezemvriend van de ene Will en later liefje van de andere. Tiny lijkt een homokarikatuur, maar is vooral levensecht: om de haverklap verliefd, op even regelmatige tijdstippen weer gedumpt, de ene dag zot en de andere weer danig in de put. ‘Je kunt van Tiny zeggen wat je wilt, maar bestaan doet hij’, aldus will grayson over Tiny.

Tiny mag dan navelstaarderig en opportunistisch zijn, hij wint toch ieders sympathie, vanwege zijn levenslust én vanwege zijn gestage groei naar minder ‘ik’. Het is dankzij het personage Tiny Cooper dat het verhaal en de stijl zo’n vaart hebben; het is de verdienste van de auteurs dat ze de sneltrein Tiny ook weten te stileren. Waardoor het boek leest als een TGV, of als een flashy musical. Muziek zit er op vele manieren in.

Net als geloofwaardige jongerentaal, -ritmiek en -ziel. Zoals: ‘wat ik weleens zou willen weten: is er ook echt maar iemand op aarde die als hij een mailtje krijgt vanhlyywkrrs@hotmail.com, het leest en tegen zichzelf zegt: “goh, ik moet nodig mijn penis 33 % vergroten, en dat kan ik het beste doen door 69,99 dollar over te maken aan die aardige dame ilena van VIRILITY MAXIMUS CORP via deze handige link!” Als mensen daar echt intrappen is het niet hun pik waar ze zich druk om moeten maken’, aldus will grayson.

Will Grayson, will grayson is af en toe lekker melig Noord-Amerikaans en krijgt aan het einde wat clichématige Hollywoodallures, maar werkt via mooie omwegen ook thema’s als soulmateschap en jongerenpassie uit. Bovenal staat het boek bol van gebalde, ijzersterke dialogen over het leven, vriendschap en liefde.

Annelies De Waele