IJslandse topklasse van thrillerauteur Indridason

Gelukkig is IJsland niet alleen bekend van de Kauphting bank en asspuwende vulkanen: Arnaldur Indridason blijft topkwaliteit als misdaadschrijver.

Indridason, nu al vertaald in een tiental talen, graaft in zowat al zijn thrillers diep in het verborgen verleden van zijn personages. In de eerste plaats doet hij dat met rechercheur Erlendur Sveinsson, zijn vast personage. Een wat sombere, introverte man die al heel zijn leven gebukt gaat onder het verlies van zijn broertje. Die verdween toen hij nog een kind was in een sneeuwstorm. Erlendur blijft zich schuldig voelen aan zijn dood en lijkt permanent op zoek naar hem.

In heel wat thrillers van Indridason gaat het om vermiste personen. Zo ook in zijn jongste misdaadroman, ‘Onderstroom’. Met dit verschil dat de verdwijning nu niet meer is dan een subplot. Maar dan wel een heel boeiende. Nog opvallend: in zekere zin is dit keer ook Erlendur verdwenen. Hij heeft wat vakantie genomen en vertrok naar het oosten van IJsland, maar bij de politie in Reykjavik weet niemand waar hij precies is. Zijn mobieltje heeft hij afgezet, zijn huurwagen staat al een paar dagen aan de ingang van een kerkhof.

In een woning in Reykjavik wordt het lichaam van een jonge man aangetroffen. Runólfur is de keel overgesneden, hij draagt alleen een T-shirt en blijkt gebruiker van de ‘verkrachtingsdrug’ Rohypnol. Het ziet ernaar uit dat hij nog even voor zijn dood seks heeft gehad. Onder het bed wordt een sjaal gevonden met een vreemde geur. Elínborg, een collega van Erlendur, moet in afwezigheid van haar baas het moeilijke onderzoek leiden. Dat gaat twee kanten uit: wie is de dader en was Runólfur een verkrachter die het slachtoffer werd van wraak?

Het politiewerk vordert in het begin nauwelijks en het geeft Indridason de tijd meer te vertellen over rechercheur Elínborg. Haar kinderen, haar man, de problemen met een pleegzoon die terug naar zijn vader is. En dat bezorgt haar schuldgevoelens, des te meer omdat een van haar zoons Elínborg verwijt te weinig voor het stiefkind te hebben gezorgd. Veel, soms al te veel, komen we te weten over de kookkunst van de politievrouw. Hoewel ik meteen moet zeggen dat die hobby een belangrijke rol speelt in de oplossing van de zaak.

Heel pakkend is de reis van Elínborg naar het vissersstadje Akranes in het westen van IJsland waar de vermoorde Runólfur vandaan komt. Elínborg gaat er in zijn verleden graven, maar stuit op een muur van stilte. Niemand wil haar iets zeggen over de geheimzinnige verdwijning van een meisje, een jaar of zes geleden. De zaak zou verband kunnen hebben met de moord op Runólfar, maar de clangeest in het stadje, waar nooit iets gebeurt en de geheimen tot in de dood bewaard blijven, blijkt heilig.

‘Onderstroom’ is weer een schitterende roman van Indriðason, maar het is niet zijn sterkste krimi. Hoewel we veel te weten komen over het leven van Elínborg en haar gezin, leren we haar nooit echt kennen. Minder goed in elk geval dan de dit keer afwezige Erlendur. Des te dieper gaat Indridason in op het leven van daders en slachtoffers en speelt hij virtuoos met de lezer. Als je denkt dat alles opgelost is, komt hij nog met een paar heel aannemelijke verrassingen. In het IJslands is intussen alweer een nieuwe thriller van Indriðason uit, ‘Svörtuloft’. Met dit keer Sigurður Óli, een andere collega van Erlendur, in de hoofdrol. Op de terugkeer van de baas van de recherche blijft het dus nog even wachten.

Fred Braeckman