Harry Mulisch – De tijd zelf

Op 30 oktober is Harry Mulisch (1927-2010) één jaar dood. Is er een mooier eerbetoon dan een ongepubliceerde tekst alsnog uit te brengen?

Mulisch zelf heeft Marita Mathijsen en Arnold Heumakers de toestemming gegeven om uit zijn nalatenschap naar eigen goeddunken postume publicaties te putten. Zo verschijnt nu De tijd zelf, een onafgewerkte novelle van hoop en al dertig pagina’s waar Mulisch voor zijn dood het vaakst mee bezig was en die naar goede gewoonte tot de essentie van de werkelijkheid wil doordringen.

Kamergeleerde Melchior Post spendeert zijn dagen aan een alomvattend werk over het wezen van de tijd. Volgens hem bestaat het heden niet: ‘Als je ‘nu’ zegt, dan is de ‘n’ op een bepaald moment al in het verleden, terwijl de ‘u’ nog in de toekomst is, dus allebei zijn zij nergens.’

Hij wordt uitgenodigd om op de nulmeridiaan in Greenwich op tv te discussiëren met een filosofische tegenstander van het Leuvense Husserlarchief, maar verslaapt zich. Deze uitgepuurde filosofische vertelling is vintage Mulisch. Wel spijtig dat het derde deel om begrijpelijke redenen nogal mysterieus doodloopt.

Frank Hellemans