Frank Adam – Aleksej

‘Hoe kan ik een leger leiden als ik zelf een slagveld ben?’ Frank Adam schreef al in 1996 een eerste aanzet voor Aleksej, een ambitieus koningsdrama voor grote bezetting over de vermeende moord van tsaar Peter de Grote op zijn zoon Aleksej.

De legendarische theatercriticus Wim Van Gansbeke liet zich toen ontvallen dat hij een stuk van dergelijke kwaliteit ‘in de voorbije kwarteeuw’ niet meer had gelezen. Van Gansbeke is ondertussen overleden, maar Aleksej is springlevend.

HETPALEIS creëerde het stuk afgelopen seizoen en Adams uitgeverij bracht de tekst ervan nu ook in druk. Van Gansbeke, die Aleksej nooit heeft zien opvoeren, heeft nog steeds gelijk. Dit is teksttheater van de bovenste plank met vinnige dialogen tussen de tsaar en zijn entourage, waarbij werkelijk iedereen met een eigen stem spreekt: van de intrigant tot de aartsbisschop, van de journalist tot de secretaris.

Uiteraard staat het vader-zoonconflict centraal, met op de achtergrond de stiefmoeder Catharina en de moeder. Terwijl Peter het druk heeft met politiek overleven en het liquideren van tegenstanders, laat Adam de zoon langzaam maar zeker de handschoen opnemen tegen een vader die zelfs het Zweedse liefje van Aleksej niet kan verdragen.

Monologen vol vuurwerk in een ontketende finale tonen een koningskind dat als een furie tegen zijn vader tekeergaat, ook al beseft het dat het daarmee zijn doodsvonnis tekent: ‘Als ik raas en roep en tier tegen u en mijn moeder, tegen de wereld, tegen alles en niets, raast het razende beest van de woede zich dan uit mij vrij, of word ik zelf meer en meer dat beest?’

Niemand heeft immers propere handen, aldus Adam in een kolkend slot.

Frank Hellemans