Knack Focus verkoos Kassa 19 van Claire Louise Bennet tot Boek van het Jaar. Maar welke boeken konden onze internationale collega’s bekoren? We bladerden voor u door de eindejaarslijsten van toonaangevende kranten en maakten de balans op van boekjaar 2022.
Bij onze noorderburen maakt vooral Anjet Daanje grote sier. Haar klepper Het lied van de ooievaar en de dromedaris – bereid u voor op meer dan 600 wervelende bladzijden – won dit jaar de Boekenbon Literatuurprijs. Haar caleidoscopische roman overspant 170 jaar en vertelt het verhaal van Eliza May, een miskende schrijfster, gezien door de ogen van elf vertellers. Opmerkelijk: Daanje weigerde haar boek in te sturen voor de Boon Literatuurprijs omdat ze de reis naar Gent, waar de prijs wordt uitgereikt, niet zag zitten.
Ook Gerbrand Bakker haalt geregeld het podium. In zijn subtiele roman De kapperszoon probeert een schrijver de waarheid te achterhalen over een vergeten vliegramp op Tenerife. Is de vader van zijn kapper werkelijk omgekomen in de crash?
Eervolle vermeldingen zijn er voor Swansdale van P.F. Thomése en voor Nina Polak, die met Buitenleven de stadsvlucht thematiseert. Twee vrouwen trekken naar het platteland om een bucolische idylle op te bouwen, maar dat is buiten de naburige psychiater gerekend.
In Frankrijk is men nog steeds aan het nagenieten van de Nobelprijs voor de Literatuur, toegekend aan Annie Ernaux. Haar autobiografische roman De jaren is uitgegroeid tot een moderne klassieker. Dit jaar verscheen Het voorval in het Nederlands, een ontluisterende novelle waarin Ernaux herinneringen ophaalt aan haar studententijd, waarin ze ongewenst zwanger werd en een abortus liet uitvoeren – geen sinecure begin jaren zestig.
Als enfant terrible Michel Houellebecq een roman uitbrengt, haalt hij sowieso de jaaroverzichten en dat is met Anéantir niet anders. Verguisd en bewonderd, bejubeld en uitgespuwd: Houellebecq ontgoochelt nooit. De Nederlandse vertaling door Martin de Haan zou nog dit jaar in de rekken moeten belanden, en anders ziet u Vernietigen wel opduiken in onze eindejaarslijst van 2023.
Ook het wonderkind Edouard Louis wordt uitbundig geknuffeld. Zijn nieuwjaarsbrief Veranderen: Methode kan op applaus rekenen, ook al herkauwt hij al sinds zijn debuut hetzelfde thema. Nog onder de kerstboom: Nummer Twee van David Foenkinos, een tragische roman over de jonge acteur die net níét Harry Potter werd.
In Duitsland is Die Zeit laaiend over de Poolse auteur Szczepan Twardoch, die met Demut de ultieme Berlijn-roman heeft geschreven. Ondanks zijn bestsellersstatus in Polen en de gelauwerde vertaling van De zwarte koning is Twardoch bij ons een nobele onbekende. Wie echter toegang heeft tot Canal Plus kan de televisiereeks The King of Warsaw bekijken, zodat u na het bingen stellig kunt beweren dat het boek alweer beter was.
Die Zeit zwaait ook met lof naar Nobelprijswinnaar Orhan Pamuk, die met De nachten van de pest een deurstopper van 800 pagina’s op de mat legt. Der Spiegel tipt dan weer Die Diplomatin van Lucy Fricke, een tragikomische roman over een diplomate die weggepromoveerd wordt naar Istanbul en daar haar belangrijkste werktalent verliest, namelijk haar geduld.
Over het Kanaal roemt The Times prijsbeest Charlotte Mendelson. Haar roman The Exhibitionist, over een uitgebluste kunstenaar die nog één keer wil scoren met een solotentoonstelling, gaat met de eretitel lopen. The Sunday Times plaatst de Amerikaanse auteur Percival Everett op het hoogste schavot. In de satire Trees keert Everett terug naar het Mississippi van 1955, waar de veertienjarige Emmett Till wordt gelyncht.
Ook goed vertegenwoordigd: Ali Smith, die met Gezelschap een prachtig addendum aan haar seizoenskwartet breide, en vaste waarde Ian McEwan – zijn kostschoolroman Lessen verschijnt begin januari in het Nederlands.
Lees verder onder de foto
Daarnaast krijgt Shehan Karunatilaka veel eervolle vermeldingen. Zijn roman The Seven Moons of Maali Almeida werd bekroond met The Man Booker Prize, altijd een goede graadmeter voor topkwaliteit.
In de Amerikaanse katernen duiken vooral gevestigde auteurs op. De comeback van Cormac McCarthy wordt gevierd. De titaan publiceerde na zestien jaar stilzwijgen meteen twee boeken, De passagier en Stella Maris, een tweeluik dat zijn afwezigheid ruimschoots goedmaakt. Beide boeken vormen een literaire dubbelster waarin een broer en een zus talig rond elkaar cirkelen.
De meesten kennen haar van Brokeback Mountain maar Annie Proulx – ondertussen 87 – weet de Amerikaanse critici ook te bekoren met haar natuurboek Veen, dras, moeras, een ecologische aanklacht tegen de vernietiging van waardevolle natuurgebieden. En Douglas Stuart mag dan wel een Schot zijn van geboorte, sinds hij in New York woont, beschouwen ze hem graag als een yankee. Zijn roman Mungo wordt onder superlatieven bedolven.
Ten slotte kent Rusland een wel zeer vreemde literaire winnaar. Boven aan de bestsellerlijsten prijkt niet Oorlog en Vrede van Lev Tolstoj, maar 1984 van George Orwell. Zijn visionaire dystopie wordt van overheidswege geprezen omdat Orwell ‘het liberale totalitarisme van het Westen’ aan de kaak stelt. Eigenaardige interpretatie, maar qua nieuwspraak kan het wel tellen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier