Tegenwoordig lijkt alles te draaien rond ‘identiteit’: wie zijn we, waar komen we vandaan, en waarvoor staan we? Knack ging op zoek naar boeken die de Vlaamse ziel vatten, als zoiets al bestaat, en vroeg bekende lettervreters naar hun essentiële boeken over Vlaanderen. Vandaag: Phillip Van den Bossche , directeur Mu.ZEE, het Kunstmuseum aan Zee in Oostende.
De Nevelkathedraal, Paul Willems
De Franstalige toneelschrijver en romancier Paul Willems heeft zijn Vlaamse afkomst nooit verloochend. Dit is een klein boekje met vijf verhalen over werkelijkheid en droom. Het titelverhaal gaat over de bouw van een kathedraal zonder zuilen in het bos van Houthulst.
Het hermetisch zwart, Marguerite Yourcenar
Zeno in het Brugge ten tijde van de inquisitie. Ik citeer hier graag even Het Nieuwsblad:
‘Hoewel Marguerite Yourcenar in het Frans schreef, ging haar hart uit naar het Vlaamse heuvelland. Marguerite Cleenewerck de Crayencour (Yourcenar is een anagram) werd geboren in de streek van de Zwarteberg, meer bepaald in St-Jans-Cappel, net over de Schreve in Frankrijk. “Vlaanderen biedt mij dingen die Frankrijk voor mij niet in dezelfde mate bezit”, vertelde ze aan Jozef Deleu. En tegenover Matthieu Galey klonk het: “De sterkste herinneringen heb ik aan Le Mont-Noir, want daar heb ik geleerd van alles te houden waar ik nog steeds van hou: het gras en de wilde bloemen daartussen; de boomgaarden, de bomen, de sparrenbossen, de paarden en de koeien in de uitgestrekte weiden; mijn geit, waarvan mijn vader de horens had verguld; de ezelin Martine en het ezelsveulen Printemps, mijn rijdieren…”.’
De nieuwe wereld, An Paenhuysen
Zie onder meer het hoofdstuk ‘Surrealisme in de provincie’, of waarom Vlaamse kunst in een verzuilde maatschappij (van ‘Meneer Pastoor, ‘Meneer Dokteur’ en ‘De Notaris’) de internationale doorbraak van Vlaamse/Belgische kunst – want beide zijn niet los te koppelen – heeft tegengehouden.
De grote schaamlippen, Daniël Robberechts
Over verfranste Vlamingen, maar de vier grootouders van de schrijver waren allen Vlaams sprekende Vlamingen. Een ‘gecomponeerd’ dagboek van een schrijver over het Vlaanderen van de jaren zestig.
Bantoe filosofie, Placide Frans Tempels
Tempels’ boek was binnen de Afrikaanse koloniale context één van de eerste systematische pleidooien voor een beter begrip van en respect voor de gebruiken en waarden van de autochtone volkeren. Of, over hoe er uitzonderingen waren: over hoe Vlamingen naar hun kolonie ‘Kongo’ keken. In missie en zending kringen was zijn boek een mijlpaal.
Zoo humain, Chokri Ben Chikha
Over de sociaal-culturele impasse in Vlaanderen: ‘Onze rol in de wereldgeschiedenis is uitgespeeld. Of dat erg is? Misschien. Misschien ook niet. De zon komt nu elders op in de wereld.’
Identiteit en canon in een geglobaliseerde wereld, Mohamed Ikoubaân (zie catalogus Frans Masereel en hedendaagse kunst: verzet in beelden. Oostende: Mu.ZEE, 2017.)
Over de identiteit van 4 generaties migranten in Vlaanderen en België, vanuit de biografie van Frans Masereel: hoe een Vlaming het etiket ‘expressionistisch idealist’, ‘romantisch idealist’, ‘romantisch expressionist’, ‘burgerlijk pacifist’, ‘beeldagitator in joods-marxistische dienst’ wordt opgeplakt; de botsing tussen het Westen en de islam is geen fataliteit.
De favoriete boeken over Vlaanderen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier