De drie boekentips van Ivan De Vadder: ‘Wie België wil begrijpen, moet zich eerst inbeelden hoe het anders kon zijn’

We leven in politiek complexe en verwarrende tijden. Daarom vroeg Knack aan 30 bevoorrechte waarnemers suggesties voor boeken die licht in de duisternis kunnen brengen. Vandaag: Ivan De Vadder, politiek journalist VRT.

In Europa, Reizen door de twintigste eeuw (Geert Mak, 2004)

Mak schreef een vuistdik reisverhaal over de tocht die hij in 1999 maakte door ons continent. Toen het boek in 2004 verscheen, was het concept ‘Europese Unie’ nog niet zo omstreden als nu. Integendeel, in die periode ontdekten we allemaal samen opnieuw een deel van dat Europa, vooral in het oosten, dat we een stuk uit het oog waren verloren. Landen als Estland, Letland, Litouwen, maar ook Polen en Hongarije sloten in 2004 aan bij Europa. Mak nu lezen is voor een stuk opnieuw kijken met de verwondering van toen, een verwondering die we – net als de Europese droom – intussen al lang zijn kwijtgeraakt.

De jaren van Dehaene, De Plannen van Verhofstadt en Paniek in de Politiek (Erik Meynen, 1999 – 2006)

Erik Meynen is de meester van de politieke cartoon van Vlaanderen. Hij volgt de Vlaamse politiek al sinds 1992, weet feilloos de verhoudingen tussen politici in één beeld te schetsen, en is daardoor wellicht ook de beste analist geworden van de krant Het Laatste Nieuws waarin hij publiceert. Meestal heeft Meynen genoeg aan drie tekeningen, maar in Knack kan hij zich uitleven in langere versies van zijn verhalen. Ook na meer dan twintig jaar hebben de tekeningen niets van hun spitsheid verloren, en blijven de politieke analyses overeind.

Het land dat nooit was: een tegenfeitelijke geschiedenis van België (Maarten van Ginderachter, Koen Aerts, Antoon Vrints, 2015)

Dit boek is een counterfactual of een ’tegenfeitelijke’ geschiedenis over België. Aan de hand van tien ‘dossiers’ vragen de auteurs zich af hoe het anders had kunnen verlopen, en waarom het dan uiteindelijk zo niet zo is gegaan.

Waarom is België geen voorbeeld geworden van stedenbouw, en hoe is het fenomeen van de lintbebouwing dan ontstaan? Of waarom is het algemeen kiesrecht niet ingevoerd in 1893, waardoor communautaire spanningen misschien minder hevig zouden zijn opgelaaid? Een ’tegenfeitelijke’ geschiedenis geeft op een bijzonder inzicht in hoe de uiteindelijke geschiedenis is gelopen. Wie België wil leren begrijpen, moet zich misschien eerst eens inbeelden hoe het anders had kunnen zijn.