Wat is een gedicht? Maar ook: wat is een peripetie? De antwoorden zijn vanaf morgen online te vinden in het gloednieuwe Algemeen Letterkundig Lexicon op de DBNL.
Het Algemeen Letterkundig Lexicon dat morgenmiddag wordt gepresenteerd op de Dag van het Literatuuronderwijs in Rotterdam beschrijft maar liefst 4000 termen in 3000 lemma’s. Het naslagwerk bestrijkt een zo breed mogelijk terrein: van de klassieke retorica en metriek tot hedendaagse literatuurtheorie, van het theater tot de editiewetenschap, van de boekwetenschap tot een aantal verwante kunsten zoals de muziek – en nog veel meer.
De nieuwe toevoeging aan de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) is verrijkt met digitale mogelijkheden zoals verschillende zoekfuncties en links naar externe artikelen. Ook wordt het bestand voortdurend geüpdatet en aangevuld. Er staan een aantal overzichtsartikelen en deel-lexica, over onder meer poëzie en verhaalanalyse, gepland. En er komt een zoekfunctie waarbij gebruikers vanuit de betekenis kunnen zoeken.
Het lexicon is gemaakt voor een zo breed mogelijk publiek: leerlingen van middelbare scholen, studenten, leraren, onderzoekers, critici, journalisten, uitgevers en wie er verder ook iets in wil opzoeken. De toekomstige toevoegingen zijn vooral bedoeld om de didactische mogelijkheden te vergroten.
Het Algemeen Letterkundig Lexicon dat gedrukt 2600 bladzijden zou tellen, is een voortzetting van twee bestaande lexica. Dat zijn het ‘Lexicon van literaire termen’ uit 1980, waarvan in 2007 de achtste druk verscheen, en ‘Letterkundig lexicon voor de neerlandistiek’ dat een aantal neerlandici uit Amsterdam vijftien jaar geleden maakten en in 2002 in de DBNL is opgenomen. Beide naslagwerken kenden een grote overlap, maar vulden elkaar ook aan.
Het nieuwe Algemeen Letterkundig Lexicon is dan ook samengesteld door een redactieteam van vijf neerlandici die allen in het verleden betrokken waren bij een van de twee voorgangers: Gé van Bork, Dirk Delabastita, Rik van Gorp, George Vis en de in februari van dit jaar overleden Piet Verkruijsse. Het project is gefinancieerd door de Nederlandse Taalunie, de universiteit van Namen, de DBNL en uitgeverij Plantyn.
Tot slot: een gedicht is een tekst in verzen die een afgerond geheel vormt. En een peripetie is de beslissende wending ten goede of ten kwade in een klassiek drama.
Maarten Dessing
