Bart Meuleman – De donkere kant van de zon

Theatermaker en dichter Bart Meuleman probeert in ‘De donkere kant van de zon’ op een serieuze manier over popmuziek te schrijven. Maar iets minder ernst was welkom geweest.

Je kunt Bart Meuleman niet van een gebrek aan eerlijkheid beschuldigen. Hij begint De donkere kant van de zon , een verzameling essays over popmuziek, namelijk met de vraag: ‘Waarom is het zo moeilijk om over popmuziek te schrijven?’

Hij geeft trouwens ook meteen het antwoord: omdat popmuziek algemeen beschouwd wordt als vederlicht entertainment, songs van drie minuten waar je even naar luistert en in het beste geval door geraakt kunt worden, maar die je daarna even snel weer vergeet.

Onnodig te zeggen dat Meuleman het daar niet helemaal mee eens is. In zijn boek probeert hij ruim tweehonderd pagina’s te bewijzen dat je wel met de nodige ernst over popmuziek kunt schrijven.

En toch is het in De donkere kant van de zon zoeken naar enige logica. De artiesten die Meuleman aan bod laat komen, zijn heel divers – van Dusty Springfield en Joni Mitchell over Joy Division en Morrissey tot de soul- en funkzanger Shuggie Otis – maar nergens kom je te weten waarom hij precies die mensen heeft gekozen.

Of waarom The Beatles, toch de popgroep aller popgroepen, maar zijdelings aan bod komt, terwijl hun Amerikaanse tegenhangers van The Beach Boys wel uitgebreid bezongen worden.

Nu goed, wat Meuleman te vertellen heeft over diegenen die een plaatsje in zijn boek konden veroveren, is zeker lezenswaardig en zijn vergelijking tussen Neil Young en Lou Reed en het hoofdstuk over de opkomst van de countryrock in de jaren 60 en 70 – van The Byrds tot The Eagles – zijn meer dan interessant.

Toch is De donkere kant van de zon niet echt memorabel, wegens twee minpunten: ten eerste bevat het boek weinig echt verrassende of vernieuwende inzichten over de besproken artiesten, ten tweede gaat Meuleman zelden of nooit in op hun muziek.

Hij schrijft wel waarom dit nummer of dat album zo goed is, maar legt daarbij niet uit hoe dat komt of welke gevoelens ze bij hem oproepen – kwestie van serieus te blijven wellicht.

Daardoor zet De donkere kant van de zon je niet meteen aan om naar je platenkast te lopen en een song te herbeluisteren, terwijl dat voor ons toch net het eerste criterium is voor een goed boek over popmuziek.

Stefaan Werbrouck in Focus Knack