Critical Mass of de Gentse fietsrevolutie: ‘Wij storen het verkeer niet, wij zijn het verkeer’

‘Gent doet zich voor als een fietsstad, maar er is nog wat werk aan de winkel’, vindt Ole Mahieu van UGent1010, de studentengroep die de eerste Critical Mass van Gent lanceerde. De nieuwe zone 30 binnen de gehele stadsring werd meteen met fietslawaai ingewijd. ‘Wij komen op voor de fietser.’

Sinds enkele dagen is het hele gebied binnen de Gentse stadsring omgetoverd tot een zone 30. Geen betere manier om dat in te wijden, dan met een fietstocht door het Gentse centrum. Daar zorgde UGent1010 voor: een studentengroep die zich bezighoudt met ecologie en duurzaamheid en in het kader van een mobiliteitsproject de Critical Mass van Gent nieuw leven inblies.

Zelfmoordmissie

Dat is een maandelijkse massafietstocht die zijn oorsprong 23 jaar geleden in het Amerikaanse San Francisco vond. Door op een regelmatige basis sociaal gebruik van de wegen te maken, wilden activisten de zichtbaarheid van de fietser vergroten en openbare ruimte terugwinnen. Een actie die snel ingang vond over de hele wereld: ook in andere Belgische steden als Brussel en Antwerpen.

Toen ik besloot deel te nemen aan een uurtje fietsen met Critical Mass, kwam ik tot de vaststelling dat ik mijn fiets vanonder het stof en een roestige smurrie moest halen. Een bewijs van mijn onkunde of luiheid? Toch niet. Ik ruilde het fietsen in Gent in voor wandelen: enerzijds omdat ik altijd langer sta te wachten op het openbaar vervoer, dan dat ik gewoon naar mijn bestemming stap. Anderzijds omdat fietsen in de buurt komt van een zelfmoordmissie.

‘We staan zelf in voor veiligheid’

‘Gent doet zich voor als een fietsstad, maar er is nog wat werk aan de winkel’, vindt Ole Mahieu van UGent1010. ‘De trams en tramsporen, kasseien, voetgangers op straat: dat leidt tot een onveilige situatie. Wij komen nu op voor de fietser en voor duurzame mobiliteit.’

Amper tien minuutjes fietsen was het, van mijn thuisbasis naar het Woodrow Wilsonplein (Gent Zuid): het startpunt van de actie. Ik wist meteen weer waarom ik vijf jaar in Gent doorbracht zonder een keer op een zadel te zitten. Op een route van twee kilometer zag ik slechts enkele meters vaag fietspad en raakte ik gevangen op een kruispunt vol geblokkeerde naarstig toeterende auto’s.

Gestresseerd en met moordende blik kwam ik zuchtend – dat kan ook iets met mijn conditie te maken hebben – voor de Gentse bibliotheek aan. ‘De politie besloot de actie niet te begeleiden’, richt Mahieu zich tot een honderdtal fietsers die onder een stralende zon samenkwamen. ‘Dus staan we zelf in voor onze veiligheid.’

Peloton voor rechten van de fietser

Daar vreesde ik soms voor. De ‘Merci voor het wachten’-bordjes die door sommige fietsers aan automobilisten werden voorgehouden, werden niet altijd even prettig onthaald. Door het fietslawaai – vooral belgerinkel en gebabbel – weerklonk boos getoeter. Maar er bleken ook heel wat sympathisanten op ons pad te komen: bestuurders met de duimen omhoog. Onwetende fietsers die enthousiast reageren op het kleurrijke en luide peloton dat voor hun rechten opkomt in de straten van Gent.’Wij storen het verkeer niet, wij zijn het verkeer’, besluit Mahieu. Toeters en bellen, applaus. Maar niet voor de laatste keer. ‘Traditioneel vindt Critical Mass elke laatste vrijdag van de maand plaats. Wij gaan dit elke donderdag om 18u vanaf het Woodrow Wilsonplein doen. Gent is een studentenstad, het merendeel van de fietsers is bijgevolg student. Als we hen willen mobiliseren, is donderdag een betere keuze’, verklaart de organisator.

Climate Express: fietskaravaan naar Parijs

De volgende editie krijgt bovendien bijstand van Climate Express. ‘Wij willen mensen mobiliseren om in december 2015 naar de klimaattop van Parijs te trekken’, zegt vicevoorzitter Pieter Becuwe. ‘Dat op een ecologische manier: met de bus, de trein, maar ook met een fietskaravaan.’ Daarom sluit Climate Express zicht graag aan bij de Gentse fietsers van Critical Mass. ‘Het is een soort voorbereiding op de lange rit naar de Franse hoofdstad.’