Thuisverpleegkundigen haasten zich de hele dag van de ene fragiele patiënt naar de andere. Daarbij is het risico om het coronavirus op te lopen en door te geven reëel.
‘Een mondmasker? Hoe zou ik daaraan moeten raken?’ merkte een thuisverpleger uit Oost-Vlaanderen eerder deze week op. ‘Ik doe gewoon verder zoals altijd.’ Dat wil zeggen dat hij na elke bezoek aan een patiënt zijn handen wast of ontsmet, maar niet telkens een schort, handschoenen of mondmasker aantrekt. Niet alleen omdat hij zich zo al ontzettend moet haasten om zijn overvolle ronde afgewerkt te krijgen, maar ook omdat hij tot voor kort geen idee had hoe hij zijn patiënten en zichzelf het best tegen het coronavirus kon beschermen. ‘Ik kan hen moeilijk verzorgen zonder hen aan te raken of dicht bij hen in de buurt te komen’, zegt hij.
Gisteren besloot Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) onder meer om alle lokale dienstencentra te sluiten en bezoekers te weren uit de kantines van woonzorgcentra. Er gaan zelfs steeds meer stemmen op om, naar Waals voorbeeld, helemaal geen bezoekers meer in rusthuizen toe te laten. Zeker sinds het nieuws bekend raakte dat een 90-jarige rusthuisbewoonster aan het virus is overleden, lijken meer en meer mensen te beseffen dat geen maatregel te ver gaat om tachtigplussers gezond te houden. Alleen wordt daarbij vooral gefocust op de om en bij 80.000 Vlamingen die in een rusthuis wonen. Nochtans is er een grotere groep bejaarden die nog thuis woont en ook bijzonder kwetsbaar is. Velen van hen krijgen minstens een keer per dag een thuisverpleger over de vloer, die hen uit bed helpt, wast, aankleedt en ontbijt voorzet. Probeer dan maar eens de aangeraden meter afstand te houden. Thuisverplegers, die gemiddeld een kwartier aan zo’n bezoek spenderen, rijden de hele dag van de ene kwetsbare patiënt naar de andere. De kans bestaat natuurlijk dat een van die klanten besmet is zonder het zelf te weten. ‘Maar zelfs als ik er zeker van zou zijn dat een patiënt besmet is, zou dat niet zo heel veel veranderen’, zegt een thuisverpleegster. ‘Ook dan zou ik hem moeten blijven bezoeken om hem de zorg te geven die hij nodig heeft.’ Geen wonder dat veel thuisverpleegkundigen zich dezer dagen zorgen maken. ‘Ik ben niet zozeer bang om zelf besmet te worden – al is ook dat geen fijn idee met kleine kinderen thuis -, maar wel om mijn patiënten aan te steken’, zegt de Oost-Vlaamse thuisverpleger. ‘Bij elk bezoek besef ik wat voor een grote verantwoordelijkheid ik draag.’
Pas vorig weekend stuurde de Vlaamse Beroepsvereniging Zelfstandige Verpleegkundigen (VBZV) richtlijnen naar zijn leden. ‘Natuurlijk was dat nogal laat, maar eerder waren er gewoon geen specifieke richtlijnen voor de thuiszorg’, zegt coördinator Julie Van Spaendonck. ‘Het heeft tot vorige week woensdag geduurd voor we op het kabinet van minister Beke mochten langsgaan en nog eens twee dagen later zijn de richtlijnen dan uitgewerkt. Terwijl de thuisverpleegkundigen ondertussen natuurlijk gewoon bleven voortwerken.’
‘Bij elk bezoek besef ik wat voor een grote verantwoordelijkheid ik draag.’
Ideaal is dat thuisverplegers na elke patiënt hun mondmasker zouden vervangen. Maar aangezien er in het hele land haast geen mondmasker meer te vinden is, houden de meesten zich daar niet aan. Daarom is het volgens de richtlijnen in bepaalde gevallen aanvaardbaar om een mondmasker veel langer te gebruiken. In de praktijk zijn er echter behoorlijk wat thuisverpleegkundigen die het ondertussen helemaal zonder moeten stellen. Zeker zelfstandige verplegers die zelf een leverancier moeten aanspreken en niet door een werkgever worden bevoorraad. Ook de richtlijn om (vermoedelijk) besmette patiënten pas op het einde van hun ronde te bezoeken, blijkt in de praktijk niet altijd haalbaar. ‘Wij moeten ons nu al in bochten wringen om al onze patiënten te kunnen bezoeken. Dat lukt alleen als we een logische route uittekenen’, klinkt het.
In de praktijk doen thuisverpleegkundigen dus wat ze kunnen om hun patiënten op een zo veilig mogelijke manier te blijven bedienen. Daarbij beseffen ze maar al te goed welk risico ze lopen. Niet alleen zit de angst om het virus van de ene patiënt naar de andere over te brengen er goed in, ze beseffen ook dat ze onvermijdelijk moeten stoppen met werken als ze zelf besmet raken. En wie zal dan hun patiënten verzorgen? Voor even is er doorgaans wel een collega die een deel van de ronde kan overnemen. Maar er is nu al een tekort aan verpleegkundigen: worden er te veel van hen ziek, dan dreigen heel fragiele mensen het zonder zorg te moeten stellen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
