Koning Filip reist eind juni mogelijk af naar de Congolese hoofdstad Kinshasa, voor de plechtigheden rond de Congolese nationale feestdag. Ook de lichamelijke overblijfselen van de vermoorde oud-premier Patrice Lumumba zouden eind deze maand terugkeren naar zijn vaderland.
Afhankelijk van de gezondheidssituatie ter plekke zal Filip inderdaad naar Congo reizen, is te horen op het Paleis.
Op sociale media deed vrijdagnamiddag een gedetailleerd ontwerpprogramma de ronde van de plechtigheden rond de Congolese nationale feestdag. Dat leek opgesteld door het presidentschap, maar later op de dag liet dat weten dat het document niet klopte. Wel bevestigde dat presidentschap in een mededeling dat het officiële programma van Lumumba’s begrafenis op 21 juni in België zal beginnen en op 30 juni in Kinshasa zal afgerond worden. Het stoffelijk overschot van Lumumba zal voor 30 juni in de hoofdstad aankomen.
De Congolese president Félix Tshisekedi had vorig jaar de koning uitgenodigd om de viering van 60 jaar Congolese onafhankelijkheid bij te wonen. De coronapandemie stak echter een stokje voor dat bezoek, en in de plaats stuurde de koning een opmerkelijke brief naar Tshisekedi. In die brief betuigde Filip zijn diepste spijt voor de Belgische wandaden in Congo. ‘Ik houd eraan mijn diepste spijt te betuigen voor die wonden uit het verleden. Wonden die tegenwoordig weer pijnlijk voelbaar worden door daden van discriminatie, nog te sterk aanwezig in onze samenleving’, klonk het onder meer.
Dood Lumumba
Die brief kwam er in de nasleep van de Black Lives Matter-protesten, die ook in ons land een golf van protest op de been brachten. In de marge van die protesten werd de vraag herhaald om de lichamelijke overblijfselen van de vermoorde Congolese oud-premier Patrice Lumumba te repatriëren. De Lumumbacommissie kwam begin deze eeuw al tot de conclusie dat de Belgische overheid ‘onmiskenbare verantwoordelijkheid heeft gehad in de gebeurtenissen die tot Lumumba’s dood hebben geleid’.
De familie van Gerard Soete, een Belgische rijkswachter die bij de afwikkeling van de moord betrokken was, hield na diens overlijden in 2000 nog jarenlang een tand bij van de oud-premier. Intussen is die in handen van het gerecht, en dat gaf in september vorig jaar aan dat die tand teruggebracht kan worden. De voorbije weken lieten familieleden van de vermoorde premier al weten dat de terugkeer voor eind juni gepland staat. Enkele dagen voordien zou ook in Brussel een plechtigheid georganiseerd worden, maar in Belgische regeringskringen is daarover te horen dat nog niet alle details helemaal rond zijn.
Voorbehoud
Het bezoek van koning Filip aan Congo is nog niet officieel. Op het Paleis is vrijdag te horen dat rekening zal moeten gehouden worden met de sanitaire omstandigheden. Het politieke debat in ons land is wel al afgerond: binnen de regering is er een consensus. In Congo lijkt momenteel een derde golf van het coronavirus te woeden: vooral in Kinshasa nemen het aantal nieuwe besmettingen al enkele dagen snel toe.
