De voorzitters van CD&V, Open VLD en SP.A zullen de regering-De Croo de vrijheid geven om eigen beleid uit te werken. Maar Vivaldi volledig lossen, dat zit er niet aan te komen.
Quo vadis, K3? De centrale vraag op het openingscollege van politoloog Carl Devos (UGent) was niet gericht aan de meidengroep van Studio 100, maar aan drie partijvoorzitters: Joachim Coens (CD&V), Egbert Lachaert (Open VLD) en Conner Rouseau (SP.A).
De ‘K’ staat voor de ‘klassieke partijen’. Het zijn dan ook zij die, aangevuld met de groenen, de Vivaldi-formatie hebben doen landen. Tegelijkertijd verliezen ze al decennia en kiezers.
De drie partijen zijn bezig met een interne ommezwaai. Bij de SP.A kondigt die zich het meest drastisch aan. In november vervelt ze van partij tot ‘beweging’, van SP.A tot Vooruit. Bij de liberalen en christendemocraten staan eveneens inhoudelijke congressen gepland om de ideologie te verscherpen en te actualiseren. Een nieuwe naam is in beide gevallen niet uitgesloten.
Maar tegelijk is het trio er zich van bewust dat de werking van de regering-De Croo beslissend zal zijn voor hun eigen toekomst. Na jaren van gekibbel en zelfs openlijke ruzie moet het brede publiek terug met opgeheven hoofd naar de Wetstraat kunnen kijken. ‘Show, don’t tell‘, aldus Rousseau.
Er zijn een aantal issues in het akkoord die opnieuw moeten worden afgetoetst.
Ballonnetjes
De SP.A-voorzitter weigert nog te spreken over de breuklijn tussen conservatief en progressief. Hij ontwaart eerder een opdeling tussen ‘constructieve’ en ‘destructieve’ partijen. ‘De politiek zal zegevieren als we samenwerken en beloftes waarmaken.’
Enkele van die beloftes draaien specifiek rond het vernieuwen van de politiek. De mogelijkheden zijn legio, zo bleek ook uit de uiteenzettingen van de voorzitters. Soms is er gewoon sprake van tegenstellingen.
Joachim Coens ziet wel iets in het verkleinen van de kieskringen voor de Vlaamse verkiezingen. Egbert Lachaert verwacht dan weer veel van een federale kiesomschrijving. Conner Rousseau ziet meer heil in grotere kieskringen. Hij vindt het gek dat zijn West-Vlaamse familie niet op hem kan stemmen omdat hij Oost-Vlaming is.
Het is maar een greep uit de stortvloed aan ideetjes die ‘K3’ op de Gentse studenten afvuurde. Ze waren het eens om een systeem uit te dokteren waardoor de regeringsvorming meer onder druk komt te staan. Opnieuw 500 dagen aanmodderen is geen optie meer.
Al zit het venijn in de staart. Moeten we na enkele maanden zonder uitkomst automatisch naar verkiezingen gaan (CD&V)? Of moeten de ministers in lopende zaken minder verdienen (SP.A)? Misschien moeten de partijen in de gewestregering na verloop van tijd automatisch een federale afspiegelingsregering vormen (Open VLD)? Een heleboel ballonnetjes waarvan men zich kan afvragen hoe Vivaldi die zal stroomlijnen, laat staan waarmaken.
Ik hoop dat profilering dit project niet gaat kelderen.
Zever waait over
Maar naast die politieke vernieuwing is het nog belangrijker dat De Croo de politieke beloftes in zijn regeerakkoord waarmaakt. Denk aan hogere minimumpensioenen, een soort bijdrage van de grootste vermogens en amper nieuwe belastingen voor ‘de gewone man en vrouw’.
Dan is het maar de vraag of de voorzitters de uitvoering van hun regeerakkoord zomaar loslaten. Zelf zeggen ze geen schoonmoeder te willen spelen over de regering – volgens Lachaert de meest kwalitatieve casting in jaren.
Al zetten ze daar meteen een kanttekening bij. ‘We komen pas tussen wanneer er een wiel afvliegt’, aldus Lachaert. ‘Wanneer iets tegen de geest van het regeerakkoord ingaat en het de stabiliteit bedreigt, is het onze taak om in te grijpen. That’s it.’
Coens heeft evenmin de intentie om in te grijpen in de dagdagelijkse politiek. ‘Maar er zijn een aantal issues in het akkoord die opnieuw moeten worden afgetoetst. Het institutionele, het klimaat, eerlijke fiscaliteit: voor die langetermijnperspectieven moeten we meer mensen mee in het bad trekken.’
Tegelijk kijken de drie met een bang hartje naar de overkant van de taalgrens. Daar staan partijvoorzitters Georges-Louis Bouchez (MR) en Paul Magnette (PS) lijnrecht tegenover elkaar in een gevecht om het politieke marktleiderschap van Franstalig België. Dat ze uit dezelfde kieskring komen, helpt niet. ‘Ik hoop dat profilering dit project niet gaat kelderen’, aldus Rousseau. ‘De zever waait ook over naar Vlaanderen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
