Ook tijdens deze lockdown blijven kinderen van gescheiden ouders tussen twee huizen pendelen. Of zo zou het moeten zijn, want helaas zijn er ook ouders die deze uitzonderlijke situatie misbruiken om hun kinderen bij de andere oudere weg te houden. Maar evengoed zijn er ex-partners die zich in crisistijd net milder opstellen. ‘Co-ouders die daarin slagen, kunnen de lasten nu beter verdelen dan klassieke gezinnen.’
Enkele familierechters en advocaten luidden vorige week de alarmbel: sommige gescheiden ouders zouden corona misbruiken om hun kinderen weg te houden van de andere ouder. Nochtans is de algemene regel duidelijk: op contacten in gezinsverband bestaat geen verbod, ook niet bij co-ouderschap. Minister van Justitie Koen Geens benadrukte dat vorige vrijdag nog in een tweet: ‘Corona is geen excuus om het hoederecht niet te respecteren. Laat dat duidelijk zijn.’
Kinderen mogen dus zoals gewoonlijk van de ene naar de andere ouder worden gebracht, ongeacht de afstand tussen de twee woonsten. Dat die wissel niet expliciet is opgenomen in de lijst van toegestane verplaatsingen zoals die te vinden is op www.info-coronavirus.be, doet daar volgens Edward Landtsheere, woordvoerder van de FOD Justitie, geen afbreuk aan. ‘Men kan nu eenmaal niet alles in regels en lijstjes gieten, maar deze materie valt onder de bevoegheid van Justitie, en ons standpunt is heel duidelijk: in het belang van kinderen en ouders blijft de gebruikelijke verblijfsregeling gelden, zolang ouders en kinderen gezond zijn.’
Bij ziekte worden afspraken best in onderling overleg gemaakt, desnoods met de hulp van een advocaat.
Wordt een kind of een ouder ziek, dan is het beter om het contact zo veel mogelijk te beperken. ‘Afspraken daarover worden best in onderling overleg gemaakt, desnoods met de hulp van een advocaat. Wanneer ouders er dan nog niet uit geraken, kunnen ze terecht bij de familierechtbanken, die ook tijdens deze crisis dringende zaken blijven behandelen’, aldus nog Landtsheere.
Omzendbrief
Dat er misbruik bestaat, bleek uit een aantal getuigenissen die vorige week de pers haalden. De Orde van Vlaamse Balies heeft daarom een omzendbrief verspreid naar de advocaten. Daarin maant de Orde advocaten aan om hun verantwoordelijkheid te nemen en hun cliënten aan te zetten tot redelijkheid. ‘We hebben in de brief ook een paar punten verduidelijkt waarover blijkbaar nog wat discussie bestond’, zegt woordvoerder Hugo Lamon. ‘Voor de verblijfsregeling blijven schoolperiodes schoolperiodes, ook al zijn de scholen nu gesloten. Tijdens de paasvakantie gelden de voor die vakantie afgesproken regelingen. En bij mogelijke afwijkingen van de verblijfsregeling omwille van gezondheidsredenen, dient men zich te baseren op medische attesten.’
Grote bubbel
Los van mogelijke misbruiken, zijn sommige co-ouders oprecht bezorgd. Feit is dat die wissels tussen verschillende gezinnen hoe dan ook leiden tot extra contacten. Want ouder A brengt de kinderen naar ouder B, waar misschien ook de kinderen wonen van de nieuwe partner van ouder B, die net een week bij hun andere ouder hebben doorgebracht, een gezin waar misschien ook weer stiefkinderen wonen, die een stuk van hun tijd in nog een ander gezin doorbrengen… Zo krijg je een hele ketting van contacten, die toch een stuk verder gaan dan de beperkte sociale bubbel, cirkel of koker die we volgens virologen moeten respecteren. En je mag zelf nog zo strikt de voorschriften in verband met hygiëne en afstand naleven, je weet nooit zeker of anderen dat even rigoureus doen.
We gaan nu flexibeler met de regeling om, en wisselen al eens vroeger dan in normale omstandigheden.
Dat beseft ook Annemie Van Boxstael, moeder van drie zonen die ze in co-ouderschap opvoedt. ‘Mijn oudste zoon Paul woont fulltime hier en gaat af en toe op bezoek bij zijn vader. Zijn broer Jules doet net het omgekeerde. Ik heb daar geen probleem mee, omdat ik er vertrouwen in heb dat het gezin van zijn vader de maatregelen even strikt naleeft als wij hier doen. Ik vind het trouwens onze morele plicht om extra voorzichtig te zijn, net omwille van dat contact tussen verschillende gezinnen. Helaas heb ik al gemerkt dat niet iedereen het zo nauw neemt met de regels. In die zin kan ik perfect begrijpen dat sommige co-ouders zich zorgen maken.’
‘Mijn jongste zoon Arthur (8), die een andere vader heeft, blijft voorlopig voltijds bij mij, een afwijking van de normale verblijfsregeling, die ik heb afgesproken met zijn vader. Die werkt als kok in een woonzorgcentrum en moet dus alle besmettingsgevaar vermijden. Jammer voor Arthur natuurlijk, die zijn vader mist, ondanks het veelvuldige Facetimen. En zelf zou ik de zorg ook liever delen, want Arthur is te jong om zich de hele dag zelfstandig bezig te houden. Hij denkt dat ik vakantie heb, omdat ik thuis ben, terwijl ik studeer voor een examen. Voor zover dat lukt, tenminste, als alleenstaande moeder met een huis vol kinderen én een hond die aandacht vraagt.’ (lacht)
Gezond verstand
Ook in het samengesteld gezin van Mietje Cornelissen en haar man Steven wordt er momenteel afgeweken van het gebruikelijke schema. ‘Mijn oudste zoon is zoals gewoonlijk fulltime bij mij, terwijl de jongste zoals afgesproken om de 14 dagen een weekend naar zijn papa gaat, en daar de helft van de paasvakantie zal doorbrengen. Maar de twee zonen van mijn man verblijven al sinds het begin van de maatregelen bij hun mama. Mijn man is namelijk in contact geweest met twee mensen die achteraf besmet bleken, en aangezien de kinderen astma hebben, willen we geen risico nemen. Een kwestie van gezond verstand, en een afspraak die we in goede verstandhouding met hun moeder hebben gemaakt.’
Mildheid
Blijkt ook dat nogal wat co-ouders zich in crisistijd net soepeler opstellen ten opzichte van elkaar. Dat is ook het geval bij Ellen Tavernier, die voor haar zonen Niels (12) en Lars (10) een week-weekregeling heeft met haar ex-partner. ‘Toen de maatregelen ingingen, hebben wij ons allebei vragen gesteld bij de wissels en de eventuele risico’s die daaraan verbonden zijn. Want ik heb ook een driejarig zoontje met mijn nieuwe partner, en ook de nieuwe vriendin van mijn ex heeft een zoon. En kinderen afstand laten houden is nu eenmaal moeilijk. We hebben daar gelukkig in alle openheid over kunnen communiceren, en hebben dan toch afgesproken dat het voor iedereen beter was om de wissels gewoon te laten doorgaan. We zijn uiteraard alert voor het besmettingsgevaar, maar we mogen ook niet freakerig worden.’
Corona heeft het contact met mijn ex dus verbeterd.
‘We gaan nu flexibeler met de regeling om, en wisselen al eens vroeger dan in normale omstandigheden. Want het gaat er hier soms hectisch aan toe, met drie zonen en een groot leeftijdsverschil tussen de oudste en de jongste. De oudste twee kunnen hun energie nu niet altijd evengoed kwijt en aangezien we allemaal op elkaar zijn aangewezen, maken ze ook vaker ruzie, ondanks mijn verwoede pogingen om de kinderen te entertainen en de dagen in schema’s te gooien. Eens sneller wisselen van omgeving kan dan wonderen doen. Ze vragen daar nu trouwens zelf om. Misschien is opgroeien in co-ouderschap voor één keer een voordeel. Ook voor mij trouwens: terwijl zij er niet zijn, kan ik even op adem komen met mijn partner en mijn jongste zoon, en kunnen wij wat werk inhalen.’
‘Corona heeft het contact met mijn ex dus verbeterd. Niet dat al onze conflicten daarmee de wereld uit zijn. Maar we zijn in staat om die even on hold te zetten, omdat er nu andere prioriteiten zijn.’
Keuze
Cindy Schepers, relatietherapeute gespecialiseerd in samengestelde gezinnen, kreeg vooral in het begin van de lockdown nogal wat vragen over hoe het nu verder moest met de co-ouderschapsregeling. ‘Over het algemeen raad ik mensen aan om de overheidsrichtlijnen te volgen en zich zo goed mogelijk te houden aan de gemaakte afspraken, zolang alle betrokken partijen gezond zijn. Zeker voor co-ouders bij wie overleggen en afspreken sowieso al moeilijk loopt, is dit niet het moment om bestaande regelingen te gaan heronderhandelen.’
Soms krijgt Schepers ook heel specifieke vragen. ‘Stel dat je ex, anders dan jijzelf, contact met vriendjes toelaat. Dan is het begrijpelijk dat je daar bezorgd over bent, maar toch is mijn advies dan om zelf te handelen zoals je denkt dat je moet handelen wanneer de kinderen bij jou zijn, maar verder af te wegen of het gezondheidsrisico echt zo reëel is dat het een ruzie met je ex waard is. Want die extra stressfactor wil je er nu waarschijnlijk niet bij hebben.’
Anderzijds stelt ook Schepers vast dat sommige co-ouders in crisistijden net makkelijker tot afspraken komen. ‘Er zijn er die op een heel positieve manier met de situatie omgaan en elkaar veel meer dan anders ondersteunen in deze lastige tijden. We weten allemaal dat het bijzonder zwaar is om thuiswerk te combineren met de fulltime zorg voor jonge kinderen, zeker voor alleenstaande ouders. Co-ouders die zich nu mild en soepel opstellen, kunnen de lasten beter verdelen en zichzelf en de andere ouder de nodige rustmomenten gunnen. Dat komt ook de kinderen ten goede.
Co-ouders met een goede onderlinge verstandhouding hebben nu keuzes die klassieke gezinnen niet hebben, en die ze hen misschien stiekem voor zullen benijden.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
