De Turks-Brusselse radiozender Gold FM heeft een populair ochtendprogramma uit de ether gehaald en zijn presentator Kenan Erer aan de deur gezet. ‘De zender bezweek onder de druk van AKP-gezinde sponsors’, vertelt Erer aan Knack.be.
‘Ik deed gewoon mijn job als journalist’, vertelt de pas ontslagen Kenan Erer aan Knack.be. De bevlogen man presenteerde tot vorige week iedere ochtend een politiek duidingsprogramma op Gold FM, een radiostation dat zich in het Turks richt op de Turken in Brussel. Maar plots werd het programma opgedoekt en werd Erer, die zich weleens kritisch durfde uitlaten ten opzichte van de AK-Partij en president Recep Tayyip Erdogan, ontslagen. ‘Omdat zijn contract ten einde liep’, luidt de officiële verklaring. ‘Een inbreuk op de persvrijheid’, vindt hij.
‘Mijn programma was volledig objectief’, benadrukt Erer. Iedere ochtend loodste hij tussen acht en negen uur de luisteraar door het Turkse politieke nieuws van de dag. ‘We lieten steeds verschillende stemmen aan het woord. De uitzending was erg interactief, mensen konden bellen om hun mening te geven. Zo kwam er kritiek op de AKP, maar ook andere partijen en groeperingen werden geregeld op de korrel genomen.’
Al geeft Erer toe dat de AKP vaker in het middelpunt van de belangstelling stond. ‘Maar dat is logisch, het is de regerende partij in Turkije. ‘ Zelf nam hij naar eigen zeggen nooit een standpunt in. ‘Ik deed gewoon mijn job als journalist en liet anderen aan het woord en zette thema’s op de agenda.’
Gold FM werd in 1996 opgericht door Unal Yildrim, die vandaag nog steeds de leiding heeft. Tot 2006 telde ons land verschillende Turkse zenders, maar toen de overheid besloot om nog maar aan ééntje een licentie toe te kennen, werd beslist om met Gold FM verder te gaan. ‘De zender krijgt geen externe financiering van Turkije’, legt Erer uit. Dus een rechtstreekse betrokkenheid met de Turkse politiek is er niet.
Gezi-protest
Hoewel de man zijn ontslag niet zag aankomen, is kritiek op de zender én vooral op zijn programma niet nieuw. ‘Sinds de citroenrevolutie in juni 2013 stond mijn programma (Het ontbijt van de Raaf) onder druk.’ De eerste golf van kritiek ontstond namelijk tijdens de Gezi-protesten. Toen trokken duizenden Turken in Istanbul de straat op. Aanvankelijk voerden ze strijd tegen een omstreden bouwproject in het Taksim Gezi Park. Maar al gauw groeide het protest uit: voor meer democratische vrijheden en tegen de AKP van Erdogan.
‘Uiteraard besteedde ik veel aandacht aan die gebeurtenissen, iets wat een groep luisteraars tegen de borst stootte. Daarom organiseerden ze een boycot. Onder meer via de sociale media riepen ze Turken op om niet langer naar de zender te luisteren. ‘Maar mijn baas bleef me steunen in het werk dat ik deed.’ Zo werd er onder meer een persbericht uitgestuurd, waarin werd meegedeeld dat de ‘radio alle stemmen wil verdedigen.’
Verkiezingen
De rust leek even te gaan liggen, maar als het regent in Turkije druppelt het in Brussel. De spanningen die hoog opliepen afgelopen jaar in Turkije, door de verkiezingskoorts, de terreurdreiging, een mislukte regeringsvorming en een tweede stembusgang, hadden hun weerslag op de sfeer tussen de Turken in België.
Ik was niet van plan om mijn programma aan te passen, dat botst met mijn journalistieke waarden
Het merendeel van de Turken in België is dan ook erg AKP-gezind, bij de laatste verkiezingen stemde ongeveer 60-65 procent van de Turkse Belgen in Brussel op de AKP (In Antwerpen lag dat cijfer nog hoger, rond 70 procent). ‘Het is belangrijk om in het achterhoofd te houden dat de AKP (en haar achterban) zich constant defensief opstelt’, zegt Mehmet Koksal (Internationale Federatie voor Journalisten) in de krant ‘Lavenir. ‘Wie niet voor ons is, is tegen ons’, lijkt hun redenering.
Dus toen Erer zijn luisteraars uitlegde dat er bij sommige moskees flyers werden uitgedeeld voor een AKP-bijeenkomst en dat de gelovigen bovendien gefaciliteerd werden om daar naar toe te gaan, stelde hij de vraag: ‘Zou het ook ok zijn, mocht de HDP voor de deur van de moskee aan het flyeren zijn?’. Een vraag die voldoende was om argwaan te wekken bij (AKP-gezinde) luisteraars in Brussel. De kritiek groeide.
‘Zo nu en dan werd ik aangesproken door mijn baas: Zou je je programma toch niet een beetje aanpassen‘, klonk het dan. ‘Misschien moet je wat minder kritisch worden.‘ Wat naast misnoegde luisteraars, begonnen sponsors te dreigen om hun financiële steun stop te zetten. ‘Maar ik was niet van plan om mijn programma aan te passen. Dat botst met mijn journalistieke waarden.’ Voorts Erer troostte zich met de gedachte ‘nu ben ik een AKP-hater, ik ben in het verleden ook al uitgemaakt als fervente aanhanger van de Gülen-beweging of mensen bestempelde mij als een Koerdisch PPK-terrorist. Het is altijd wat.’
‘Geen ontslag’
Mijn contract liep nog tot juli 2017 en zou dan pas worden herzien
Maar de opstapelende kritiek en spanning, kwamen vorige week tot een hoogtepunt. ‘Mijn baas riep mij bij zich en zei dat hij door het gebrek aan financiële ondersteuning niet langer kan werken. En daarom werd onze samenwerking stopgezet. Hij gaf dus toe dat de financiële druk, de reden van mijn ontslag was. “We kunnen niet langer de hele bevolking tegen ons opzetten”, zei hij volgens Erer. ‘Maar de directie heeft dat in haar officiële verklaring naar de buitenwereld toe niet vermeld’, betreurt Erer. Tijdens hun persoonlijk onderhoud haalde Yildrim enkel aan dat het gaat om de druk van Belgische Turken ‘al weet je natuurlijk nooit zeker wie er achter de schermen betrokken is.’
Knack.be trachtte de eigenaar van de zender te bereiken voor een reactie, maar kreeg geen gehoor. Bij de Waalse RTBF reageerde hij kort en liet hij verstaan dat er ‘van politieke druk geen sprake’ is. Bovendien wil hij het woord ontslag niet in de mond nemen, want volgens Yildrim gaat het om een einde van een jaarlijks contract. ‘Dit klopt niet’, reageert Erer. ‘Mijn contract liep normaal nog tot juni 2017 en zou dan pas herzien worden.’
Dat het ontslag niets te maken heeft met Erers capaciteiten als journalist en radiomaker wordt duidelijk wanneer blijkt dat hij zijn tweede programma, dat slechts één keer per week wordt uitgezonden en uiteenlopende onderwerpen behandelt zoals de Belgische politiek, wetenschap, kunst en cultuur, wel mocht blijven presenteren. ‘Maar ik heb de eer aan mezelf gelaten en geweigerd.’
Polarisering
De sterke polarisering binnen de Turkse gemeenschap baart de journalist – die in het verleden vaker werkte rond migratie en integratie – zorgen. Om de gemoederen te bedaren ziet hij een grote rol weggegeld voor mensen in de “grijze zone”, zoals hij ze noemt. ‘Zij denken niet zwart of wit, maar hebben begrip voor andere meningen.’ Hiermee doelt Erer op academici, sociale organisatie én journalisten, zoals hij zelf.
Wanneer hij de vraag voorgeschoteld krijgt of Belgische politici (al dan niet op lokaal niveau) ook een rol te spelen hebben, antwoordt hij redelijk resoluut: ‘Eerlijk gezegd heb ik niet veel vertrouwen in de Belgische politici. De oplossing moet uit de gemeenschap zelf komen. Al kunnen de politici natuurlijk wel een draagvlak creëren.’
Hoewel het ontslag redelijk onverwacht kwam, is Erer niet van plan om bij de pakken te blijven neerzitten. ‘Ik zal mijn werk als journalist verderzetten. Onder meer via documentaires wil ik zaken in vraag blijven stellen. Bovendien hoop ik dat dit voorval het debat over persvrijheid opnieuw aanwakkert.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
