Bracke en Sleurs: wat we zeker weten (en welke vragen onbeantwoord blijven)

De persconferentie over het ontslag van Siegfried Bracke als lijsttrekker in Gent zette heel wat in gang. Een overzicht van de vragen die vandaag wel en niet beantwoord werden.

1. Wie trekt de Gentse N-VA-lijst?

Siegfried Bracke zal geen lijsttrekker zijn voor N-VA in Gent. Hij zet een stap terug als fractieleider in de gemeenteraad nadat er veel te doen was over zijn functie in een adviesraad van Telenet. Elke Sleurs neemt ontslag als staatssecretaris voor Armoedebestrijding, Gelijke Kansen, Personen met een beperking, en Wetenschapsbeleid (en belast met Grote Steden) uit de federale regering, en is nu kandidaat-burgemeester in de Arteveldestad.

2. Wat zijn de kansen van Sleurs in Gent?

Omdat Siegfried Bracke in Gent in het oog van de storm kwam te staan, is de komst van Sleurs voor N-VA misschien net een voordeel. ‘Dat ze in Brussel nogal in de luwte heeft gewerkt, is in Gent net positief: ze lijkt wel een onbeschreven blad’, analyseert Knack-redactrice Ann Peuteman.

3. Wie volgt Elke Sleurs nu op als staatssecretaris?

Dat wordt beslist op de partijraad van 11 maart. Een mogelijkheid is Peter Dedecker. Als Gentenaar was hij vanochtend ook aanwezig bij de persconferentie. Verder heeft de partij in Oost-Vlaanderen ook Sarah Smeyers als Kamerlid. Zij greep al eens naast het fractievoorzitterschap voor de opvolging van Hendrik Vuye (nu onafhankelijke). Verder worden ook Zuhal Demir en Valerie Van Peel genoemd.

N-VA-voorzitter De Wever kreeg kritiek te slikken uit de eigen rangen omdat hij slechts één vrouw naar de federale regering stuurde. ‘We hebben hem duidelijk gemaakt dat dit niet voor herhaling vatbaar is,’ klonk het toen bij een topper. Sleurs vervangen door een man, zou die kritiek misschien doen herleven.

4. Siegfried Bracke blijft dus wel Kamervoorzitter?

Ja. Bracke blijft Kamervoorzitter en behoudt het vertrouwen van zijn partij. Bracke gaf vandaag ook meer tekst en uitleg over wat Telenet hem vergoedde. Volgens Bracke heeft hij niets gefactureerd sinds hij Kamervoorzitter werd. Naar eigen zeggen is hij daarmee de eerste Kamervoorzitter die niet bijkluste in de privé. Zowel André Flahaut (PS) als Patrick Dewael (Open VLD) ontkennen dat zij bijklusten toen ze Kamervoorzitter waren.

5. Werd Bracke nu betaald door Telenet of niet?

Telenet heeft vandaag officieel bevestigd dat het Bracke niet betaald heeft toen die als Kamervoorzitter in de adviesraad zetelde. Vorige week was daarover heel wat onduidelijkheid, en Bracke komt pas vandaag met de verklaring dat hij de enige Kamervoorzitter is die niet bijkluste in de privé. Opvallend: op Twitter zegt Bart Eeckhout, opiniërend hoofdredacteur van De Morgen dat de Bracke en Telenet vandaag iets anders beweren dan vorige week.

For the record: @demorgen heeft vorige week en mr. Bracke en Telenet gevraagd naar vergoeding. Geven vandaag allebei ander antwoord dan toen

— bart eeckhout (@barteeckhout) February 20, 2017

6. Waarom komt Siegfried Bracke nu pas met deze verklaring?

Als consultant was Bracke gehouden aan een geheimhoudingsclausule. ‘Die heeft hij tot in het absurde gerespecteerd’, vond N-VA-voorzitter Bart De Wever vanochtend. Ook binnen de eigen partij wordt met verbazing gereageerd dat Bracke nu pas met een duidelijke uitleg komt, ook al stond hij al sinds vorige week in het oog van de storm.

Update maandagavond: Maandagavond, in de marge van de Gentse gemeenteraad, verduidelijkte Siegfried Bracke dat hij van bank veranderde en via elektronisch bankieren niet meteen terugvond of hij nu wel of niet een vergoeding van Telenet kreeg voor zijn advies. “Had ik een vergoeding gekregen, dan had ik het zeker geweten. Maar net omdat ik het niet kreeg, heb ik getwijfeld.” Daarnaast wilde Bracke rekening houden met de vertrouwelijkheidsclausule. Het voorval leerde hem een les. “Voortaan druk ik alle rekeninguittreksels terug af.”

7. Hoe verliepen de betalingen aan de leden van de adviesraad van Telenet?

Dat is niet helemaal duidelijk. Vorige week bleek al dat de adviesraad van Telenet zich nogal ophield in het verborgene. Behalve de geheimhoudingsclausule was er ook het feit dat de adviesraad niet vermeld werd in de jaarrekeningen. De bedoeling van de raad zou voor Telenet vooral zijn om hun strategie af te toetsen bij mensen uit de politieke wereld. Betalingen zouden inderdaad versturing van facturen.

En uit het verhaal van schepenen Koen Kennis (N-VA) en (ondertussen ex-schepen) Leen Verbist (SP.A) in Antwerpen kan afgeleid worden dat sommigen geld kregen hoewel ze er geen recht meer op hadden, en wie er wel recht op had het ook niet kreeg. En dat dat in beide gevallen gebeurde zonder dat iemand iets opmerkte.

Een verschil tussen beide zaken is alvast dat Bracke adviseerde aan Telenet en dat Kennis en Verbist zetelden als bestuurder van wat toen nog Telenet Vlaanderen was – zij vertegenwoordigden daar in de raad van bestuur de openbare sector. Dat kan het verschil in betaling misschien verklaren. Opmerkelijk is wel dat Bracke vorige week in een interview in De Morgen over zijn positie in de adviesraad zei: ‘Ik had Telenet zelfs gratis advies gegeven.’

8. Waarom vindt N-VA Bracke ongeloofwaardig als lijsttrekker in Gent, en niet als Kamervoorzitter?

De hele storm rond de persoon van Siegfried Bracke ontstond in de nasleep van de Gentse Publipart-affaire. De aanleiding van de huidige situatie is dus een Gents dossier. Daarnaast staat bovendien dat Kamervoorzitter één van de functies is die verdeeld worden bij de regeringsvorming, samen met de ministerposten. Een eventuele opvolger voor Bracke zou dus uit de eigen rangen moeten komen, maar iemand van het kaliber van Bracke lijkt de partij niet meteen voorhanden te hebben.

Of de hele affaire nu zal gaan liggen en wat de Gentse omwikkelingen nog van invloed zullen hebben op de geloofwaardigheid van de eerste burger van het land, zal nog moeten blijken. De kans bestaat dat de hele Telenet-affaire hem zal blijven achtervolgen, zeker als er onduidelijkheid blijft bestaan over het hoe en wat van de vergoedingen (zie vragen 6 en 7).

Waarom werden de Franstalige media niet uitgenodigd op de persconferentie?

De N-VA bracht geen enkel Franstalige medium op de hoogte van de persconferentie waarin de partij het ontslag van Staatssecretaris in de federale regering Elke Sleurs bekend maakte. “Is dat normaal?”, vraagt Olivier Mouton, onze collega van Le Vif L’Express, zich af.