‘Bomen liggen gestapeld als potloden langs de weg: je ziet de gaten in bermen week na week toenemen’

Advocaat Griet Cnudde heeft bedenkingen bij het verdwijnen van steeds meer bomen langs de Vlaamse wegen.

BOS+ heeft Vlaanderen uitgedaagd om 10 miljoen nieuwe bomen te planten tegen 2020. Dat is nodig want de Vlaamse Bos Index is één van de laagste van Europa. Helaas staat bosbeheer niet op de takenlijst van de Afdeling Wegen en Verkeer Vlaanderen, de beheerder van ongeveer 9.000 hectare autosnelwegen en gewestwegen. Deze dienst heeft vrij spel in de wegbermen en heeft er voor gekozen om de bomen daar met bosjes een kopje kleiner te maken. Massaal gaan ze tegen de vlakte. Tot 10 à 20 cm van de grond worden ze gerooid en gekapt.

Begin maar te rekenen. We hebben in Vlaanderen 916 km autosnelwegen en 420 km op- en afritten, ruw geschat dus zo’n 1.336 km bermen. Doe er al de bomen weg en je hebt voor meer dan duizend kilometer open autosnelwegruimte in een land dat met moeite een voorschot groot is. Verzoen u dus al maar met de gedachte dat de autosnelwegen voortaan zichtbaar aanwezig zullen zijn in een straal van enkele kilometers en dat u een ander beeld moet vormen van ‘landschappen’.

Schaamte omwille van zoveel infrastructuur zal moeten wijken voor onverschilligheid. Er zit niets anders op. De visuele buffering is er bijna niet meer want het kappen kan niet snel genoeg gaan. Je ziet de gaten in de bermen week na week toenemen. Gestapeld als potloden liggen de bomen massaal aan de kant van de weg. Een verarming voor vogels en insecten en een verlies aan filtering van stikstofoxide, ozon, ammoniak, zwaveldioxide, vluchtige organische stoffen en koolstofdioxide . Bomen zijn immers niet alleen mooi voor het plaatje maar ze zijn ook essentieel voor een gezond leefmilieu.

Maar troost u, voor deze ingrijpende kaalslag is er een goede reden, tenminste als je Afdeling Wegen en Verkeer mag geloven. Hakhoutbeheer is volgens deze overheidsdienst immers ‘een bijzondere vorm van terugzetten van bomen en struiken’. U hoort het goed. Je zet ze gewoon terug. Geduld en enige verbeeldingskracht is daarbij de leuze, want bomen laten zich niet verpotten. Als je ze kapt, moet je ze vervangen en ze groeien bovendien traag. Calculeer dus alvast een jaar of zes in voor het terugzetten van het visueel scherm want bomen mogen dan wel levenslustig zijn, ze groeien niet als onkruid.

Een paar jaar in een bomenleven is dan ook een peulenschil, tenminste als je als boom niet in de berm belandt. Het is echter niet allemaal kommer en kwel, er wordt vast wel iemand beter van. Duurzaam brandhout is immers ‘in’ en dat geraak je als overheid gemakkelijk kwijt voor een zacht prijsje. Het is maar hoe je het bekijkt.