Aardbeving Turkije en Syrië: dodentol loopt op tot 16.000

Drie dagen na de verwoestende aardbeving in het Turks-Syrische grensgebied is het aantal doden gestegen tot boven 16.000. Dat blijkt donderdagochtend uit de laatste officiële balans.

In Turkije zijn er intussen 12.873 bevestigde dodelijke slachtoffers en 62.937 gewonden, zo citeerde het staatspersagentschap Anadolu het Turkse Agentschap voor Rampen en Noodgevallen Afad. In Syrië kwamen bij de ramp 3.162 mensen om het leven.
Daardoor ligt de totale balans nu op 16.035.

Het slachtofferaantal bereikte de kaap van 10.000 woensdagmiddag, nadat de balans in de loop van de ochtend al een paar keer in sneltempo was bijgesteld. In Turkije werden 8.574 lichamen van onder het puin gehaald en geborgen, zo meldt de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, die momenteel de getroffen stad Kahramanmaras bezoekt, waar het epicentrum van de bevingen lag. In Syrië gaat het om 2.662 dodelijke slachtoffers, wat het voorlopige totaal op 11.236 brengt

De verantwoordelijke van de Turkse afdeling aardbevingen van Afad, Orhan Tatar, roept intussen op om uit de buurt van beschadigde gebouwen te blijven. Hij voegt eraan toe dat de weersomstandigheden zeer slecht zijn. De meteorologische dienst voorspelt zware sneeuwval, stortregen en felle wind voor de regio. Het kwik kan er op plaatsen onder nul duiken.

Erbarmelijke omstandigheden

Reddingswerkers in het al jaren door een zeer bloederige burgeroorlog verscheurde land vermoeden dat er nog honderden families vastzitten onder het puin. Volgens de Witte Helmen verlopen de reddingswerken in rebellengebied bovendien ‘zeer langzaam’ bij gebrek aan adequaat materiaal.

Volgens VN-Vluchtelingenorganisatie UNHCR heeft de aardbeving in Syrië vooral mensen getroffen die voor de natuurramp reeds in erbarmelijke omstandigheden leefden. Vele mensen op de vlucht in het land moesten de nacht buiten doorbrengen, bij sneeuw en koude temperaturen, aldus een woordvoerster. ‘Door de vele naschokken en bevingen hebben de mensen schrik om in hun woonst te blijven.’ Sommige getroffen gebieden zijn zeer afgelegen en moeilijk toegankelijk. Er leven zowat 6,8 miljoen ontheemden binnen de Syrische landsgrenzen.

Het totale aantal slachtoffers in de hele regio komt zo voorlopig uit op 4.985 en klimt richting de 5.000.

(Lees verder onder het artikel.)

Aardbevingsgevoelig

De regio waar de dodelijke aardbeving zich tijdens de nacht van zondag op maandag in Turkije en Syrië heeft voorgedaan, is een van de meest aardbevingsgevoelige van Europa. Dat zegt Manuel Sintubin, geoloog aan de KU Leuven. Aardbevingen zijn er dus niet uitzonderlijk, maar een beving van 7,7 op de schaal van Richter zoals deze, is ‘bij de zwaarste ooit’.

De regio waar de aardbeving zich heeft voorgedaan ligt langs de Oost-Anatolische breukzone, de geologische breuklijn die van de Middellandse Zee tot het noordoosten van Turkije loopt, en de Noord-Anatolische breukzone, die door het noorden van Turkije loopt. ‘Wat bijzonder is, is dat het om laterale breuken gaat’, vertelt de geoloog. ‘De blokken schuiven langs elkaar over een lange afstand. Daardoor strekt de schade zich uit over een groot gebied.’

Volgens Sintubin is het stuk van de breukzone verplaatst over een lengte van 200 kilometer. ‘Dat is te vergelijken met de afstand van Oostende tot Luik. Al de steden en gebieden daartussen vangen de impact op.’ De bevingen werden gevoeld in verschillende buurlanden, waaronder Libanon, Irak, Cyprus en Israël. Het dodental is opgelopen tot minstens 2.300.

Kwetsbare regio

In de regio vinden volgens Sintubin geregeld bevingen plaats met een schaal tussen 6 en 7. ‘Maar een beving van 7,8 is echt een van de zwaarste.’ Volgens de geoloog is de aardbeving te vergelijken met die in San-Francisco in 1906, toen meerdere duizenden slachtoffers vielen.

De schade in Turkije, Syrië en omliggende landen wordt intussen opgemeten. ‘De sterkte van de beving is belangrijk om de schade op te meten, maar ook de stevigheid van de gebouwen is van belang. We weten dat er in Turkije al eens door de vingers wordt gekeken als het gaat om de aardbevingsbestendigheid van gebouwen. Ook in Syrië is de maatschappij erg kwetsbaar. Dat heeft allemaal een grote impact.’

Internationale steun

Amerikaans president Joe Biden liet maandag op Twitter weten dat hij diep bedroefd was over de dood en verwoesting die de aardbevingen hebben veroorzaakt. Hij zei dat hij zijn team had opgedragen de situatie goed in de gaten te blijven houden en de nodige bijstand te verlenen.

Ook Oekraïne toont zich bereid om ‘een groot aantal reddingswerkers’ naar Turkije te sturen om er te helpen bij de zoekacties naar slachtoffers van de dodelijke aardbeving. Dat heeft het maandag gezegd. ‘Oekraïne staat klaar om een groot aantal reddingswerkers naar Turkije te sturen om de crisis aan te pakken. We werken nauw samen met de Turkse zijde om hun inzet te coördineren’, verklaarde de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kouleba via Twitter.

Na de zware aardbevingen die Turkije en Syrië hebben getroffen, heeft Rusland aan beide landen hulp beloofd. In de komende uren stuurt Moskou reddingswerkers van de civiele bescherming naar Syrië, maakt het Kremlin maandag bekend.

De Russische president Vladimir Poetin heeft zijn Syrische evenknie Bashar al-Assad aan de lijn gehad. Ook de Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft de Russische hulp al aanvaard, meldt het Kremlin. Erdogan verzekerde volgens Moskou dat hij ‘de bevoegde instanties van zijn land heeft opgedragen de hulp van Russische reddingswerkers te aanvaarden’.

Unicef, het Kinderfonds van de Verenigde Naties, staat in Syrië paraat om de eerste hulp te verlenen aan kinderen en hun families, na de zware aardbeving die Syrië en Turkije in de nacht van zondag op maandag getroffen heeft.