Om de kernuitstap in 2025 op te vangen, wil de regering twee of drie nieuwe gascentrales laten bouwen. Maar die timing wordt wel heel erg krap. Febeg, de sectorfederatie van energiebedrijven, trekt aan de alarmbel.
‘Geen enkele gascentrale al zeker van vergunning.’ De voorpagina van zakenkrant De Tijd loog er deze ochtend niet om. Het wil maar niet vlotten met de vergunningen voor gascentrales in ons land. Nochtans zijn die volgens de regering dringend nodig. Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) wil dat er zeker twee of drie nieuwe gascentrales gebouwd worden, goed voor 2,3 gigawatt (GW). Die centrales moeten het wegvallen van de kerncentrales opvangen, in totaal 6 GW. Zeker vijf van de zeven doen het licht uit in 2025. Het lot van de twee jongste reactoren ligt nog in de weegschaal.
Maar de weg naar die gascentrales is geplaveid met obstakels. Totaal onverwacht weigerde de deputatie van Vlaams-Brabant eind juli een vergunning voor een nieuwe centrale in Vilvoorde. Vorige week weigerde het stadsbestuur van het Limburgse Dilsen-Stokkem de vergunning voor een gascentrale op zijn grondgebied. En woensdag kwam daar een tegenvaller bij. Actiegroep Tegengas kondigde gisteren triomfantelijk aan dat haar beroep tegen de omgevingsvergunning voor een gascentrale in het Gentse Wondelgem ontvankelijk werd verklaard: ‘Een serieuze streep door de rekening van uitbater Luminus.’
Zowel Vilvoorde als Wondelgem komt op tafel bij Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). Kort samengevat beslist zij over de toekomst van die gascentrales. De minister zegt geen politiek steekspel te willen maken van de beslissing. Tegelijk is bekend dat haar partij zich fel kant tegen gascentrales. N-VA pleit al jaren voor het langer openhouden van de twee jongste kernreactoren. Tegelijk wordt de eerste CRM-veiling al in oktober opgestart door de regering. Dat subsidiemechanisme moet ervoor zorgen dat de investering rendabel blijft voor de geïnteresseerde bedrijven. ‘De timing wordt erg krap’, zegt Marc Van den Bosch. De general manager van Febeg, de sectorfederatie van gas- en elektriciteitsbedrijven.
Wat gebeurt er wanneer de geïnteresseerde bedrijven geen vergunning hebben tegen oktober?
Marc Van den Bosch: Dat is een hele moeilijke vraag. Volgens de huidige regels ben je bijna verplicht om een vergunning te hebben vooraleer je meedoet aan de veiling. Bedrijven stellen zich bloot aan miljoenenboetes. Het bedrijf zal de risico’s zelf moeten inschatten, het is een intern proces. Maar vergeet niet dat het hier om een investering gaat van honderden miljoenen euro’s. Wanneer niet zeker is dat zo’n project kan doorgaan, zal een raad van bestuur dat niet goedkeuren.
Vergelijk het met de ramp in Wallonië: er is te weinig coördinatie in dit dossier.
Is de uitkomst van een vergunningsaanvraag voor elk bedrijf koffiedik kijken, of zijn er verschillen?
Van den Bosch: Er zijn een aantal locaties waarbij de mogelijkheden er duidelijk zijn. Zo staat er in Vilvoorde al een kleinere gascentrale. Er zijn dus gasaansluitingen en aansluitingen op het hoogspanningsnet. Dat geldt ook voor Tessenderlo, waar er reeds een centrale is. Het hele vergunningstraject duurt weliswaar meer dan aan jaar. Het hele stikstofverhaal heeft ook tot vertraging geleid (in mei 2021 klopte de Vlaamse regering een nieuwe tijdelijke stikstofregeling af na het zogenaamde stikstofarrest, nvdr).
Vorige week riep Febeg op tot het nastreven van het ‘algemeen belang’. Vreest u voor politieke spelletjes over de vergunningen?
Van den Bosch: Nee, daar gaat het niet om. Iedereen hoopt zoveel mogelijk gebruik te maken van hernieuwbare energie, maar dat zal op korte termijn nog niet volledig lukken. Toch zal er 6 GW aan nucleaire capaciteit wegvallen. Die wordt vervangen door 2,3 GW aan gas, het minimum minimorum. We hebben dus iets nodig om de komende 20 à 30 jaar te overbruggen. We kunnen de burger niet vragen om elektrisch te rijden als we niet zeker zijn dat er stroom uit het stopcontact komt.
Bent u pessimistisch over de slaagkansen van de gascentrales?
Van den Bosch: Nee. Het kan nog, maar enkel als we allemaal aan hetzelfde zeel trekken. De bedrijven zullen nu een beroepsdossier indienen bij de minister waarin ze de negatieve elementen weerleggen, in het geval van Vilvoorde die van de Vlaams-Brabantse deputatie. Vergeet niet dat de meeste administraties al een positieve evaluatie hadden gemaakt. De deadline nadert, we moeten ervoor zorgen dat die nieuwe centrales er komen.
Moet de timing van de CRM-veiling herbekeken worden zodat er tijd wordt gewonnen?
Van den Bosch: Dat is misschien een optie. Alleszins moet iedereen samen nadenken over een oplossing. Vergelijk het met de ramp in Wallonië: er is te weinig coördinatie in dit dossier. Nu is het belangrijk dat bedrijven op een redelijke termijn duidelijkheid krijgen over de goedkeuring.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
