Volgens topmagistraat Jean-Luc Cottyn, co-voorzitter van de Hoge Raad voor de Justitie, is de complexe zaak-Clottemans, zonder bewijzen of bekentenissen, helemaal geen voer voor een assisenproces.
“Dit is een schoolvoorbeeld van een zaak die ongeschikt is voor een volksjury en die men aan beroepsrechters moet overlaten. Er was nu zelfs een krant die een poll organiseerde om de lezers over schuld of onschuld te laten beslissen. Totaal onverantwoord, zegt iedereen. Maar de assisenjury is zelf een poll!”
Voorzitter Cottyn, tevens advocaat-generaal bij het hof van beroep in Gent, is zelf als openbare aanklager recordhouder met meer dan 50 assisenprocessen. Volgens hem is de willekeur groot: “Kijk, er worden 90 mensen uitgeloot op basis van de lijsten. Maar als je die dagvaardt, zie je dat hoger opgeleide mensen al afhaken. Ze zijn ziek, ze moeten net op reis, het is onverenigbaar met hun werk, en andere uitvluchten. De overblijvers kunnen dan nog gewraakt worden door de verdediging en openbare aanklager. Op welke basis? Om eerlijk te zijn: à la tête du client. Als ik kan kiezen, haal ik een knappe vrouw binnen en wraak ik een lelijke! En als er in een zaak met een allochtone beschuldigde zwarte kandidaten opgeroepen worden? Dan wraak ik natuurlijk de zwarte juryleden! Want die zullen sneller solidair zijn met allochtonen.”
Vol kuisvrouwen
Is discriminatie op basis van de huidskleur dan niet overal verboden? Jean-Luc Cottyn: Natuurlijk mag dat niet, maar we zeggen dat ook niet officieel. “Als wij iemand wraken, moeten we ons niet verantwoorden. Maar het is subjectief. Omdat hun gezicht ons niet aanstaat, punt aan de lijn. Of hun kleding: een sjofel iemand moet ik ook niet hebben. Kortom, het is absolute willekeur. De jury moet de vox populi voorstellen, maar is helemaal niet representatief. De assisenjury zit nu vol huisvrouwen, kuisvrouwen en gepensioneerden.”
Voorzitter Cottyn zegt al ‘meerdere juridische dwalingen’ te hebben meegemaakt. “Zowel de verdediging als de openbare aanklager willen de jury manipuleren. We halen dus alle middelen uit de kast. Het gebeurt soms dat de bode mij komt zeggen dat hij een jurylid in de beraadslagingskamer kritiek heeft horen uiten op mij. Dan zal ik daarna natuurlijk rechtstreeks op dat jurylid inspelen! Want één stem kan het verschil maken tussen vrijspraak of levenslang. Maar is dat rechtvaardig? Neen! Laat dat toch over aan beroepsrechters. Nu is een assisenzaak 90 procent emotie en hoogstens 10 procent rede. Brood en spelen. Afschaffen dus.”
(CDS)
