‘We moeten verbolgen zijn over het feit dat we jaarlijks zo veel miljarden moeten betalen aan rentelasten’

De staatsbonverontwaardiging zou dus beter plaatsmaken voor een schuldenverontwaardiging.

Het minste wat je kunt zeggen is dat de staatsbon heel wat mensen aan het denken heeft gezet over wat ze het best zouden doen met hun spaargeld. Zouden ze het voor een minimale rente van pakweg 1,5 procent laten staan op een spaarboekje? Of investeren in een staatsbon waar ze bijna het dubbele, 2,81 procent netto rente, kunnen vangen maar waar het geld wel voor een jaar vastligt? Er stond pakweg 300 miljard euro op de spaarboekjes en daarvan vloeide 21,9 miljard naar de staatsbon. Dat is veel meer dan verwacht, maar ook niet meer dan 7 procent van al het geld dat op spaarrekeningen staat.

De staatsbon heeft dus bijgedragen tot de financiële geletterdheid, geen geringe verdienste. Al hebben we op dat vlak nog een lange weg af te leggen, want het financiële analfabetisme ligt hoog. Dat was te merken aan de vele reacties op de staatsbon. Er was zelfs sprake van staatsbonverontwaardiging, een nieuw woord waarmee u bij scrabble veel punten kunt behalen. Zo ontstond er wrevel over de rente die wordt uitgekeerd aan de bezitters van de staatsbons: in totaal zullen zij 621 miljoen euro rente ontvangen, die wordt uitgekeerd door de staat. En de staat, dat zijn de belastingbetalers, dus uiteindelijk hoesten wij allemaal samen het verschuldigde bedrag op dat aan landgenoten met een staatsbon zal worden uitgekeerd. Dat vonden sommigen verwerpelijk: ‘Alle belastingbetalers betalen die rente, alleen de mensen met een staatsbon kunnen ervan genieten en dat zijn meestal al rijkere mensen die kunnen sparen.’

Daarbij wordt vergeten dat de staat, dus wij allemaal, in 2022 bijna 8,5 miljard aan rente betaalde op de staatsschuld. Dat geld ging voor het overgrote deel naar internationale financiële spelers. En volgens het Planbureau zal dat bedrag tegen 2028 verdubbelen: dan zullen al onze overheden samen bijna 18 miljard euro rente moeten betalen op de schulden. Dat gaat dus over veel grotere sommen dan de totale rente op de staatsbon. Dat fortuin verdwijnt ook nog eens naar het buitenland, terwijl de houders van een staatsbon hun spaarcenten plus rente binnen een jaar opnieuw op een spaarboekje kunnen zetten, beleggen in aandelen enzovoort.

Als we dus ergens verontwaardigd over moeten zijn, dan is het dat wij allen jaarlijks zo veel miljarden moeten besteden aan rentelasten. Dat is het gevolg van het jarenlange spilzieke beleid door onze regeringen. De staatsbonverontwaardiging zou dus beter plaatsmaken voor een schuldenverontwaardiging. Ook een mooi nieuw woord waarbij u met scrabbelen kunt scoren.

Ewald Pironet is senior writer van Knack.