U hebt het gehoord: de rente op een hypotheeklening is in één jaar verdubbeld tot pakweg 2 procent. Maar de rente op het spaarboekje bedraagt vandaag nog altijd 0,11 procent, ‘zo goed als niets’, zegt Geert Gielens, hoofdeconoom van bankenfederatie Febelfin. Meer zelfs, met een inflatie van 8 procent wordt het geld op uw spaarboekje in één jaar 8 procent minder waard. Met 100.000 euro kunt u na een jaar nog voor 92.000 euro kopen.
‘Eigenlijk is die 0,11 procent nog hoog’, zegt Gielens. ‘Het geld op je spaarboekje kun je op elk moment afhalen. Die rente hangt dus af van de kortetermijnrente, en die wordt bepaald door de momenteel negatieve rente die de Europese Centrale Bank (ECB) aan de banken aanrekent om hun overtollige geld elke avond bij haar te mogen plaatsen.’ Voor de hypotheekrente ligt dat anders, die hangt af van de langetermijnrente die bepaald wordt door de markt, door vraag en aanbod, en die rente stijgt wel.
Die rente van 0,11 procent op het spaarboekje is nog hoog.
In normale tijden geeft de ECB de banken een rente op het geld dat ze voor een nacht bij haar plaatsen, maar nu rekent ze hen daarvoor 0,5 procent aan. Gielens: ‘De rente die de bank op een spaarboekje uitkeert zou dus negatief moeten zijn, maar het wettelijke minimum bij ons is 0,11 procent.’ De vraag is dus: wanneer zullen de banken van de ECB een rente ontvangen voor het geld dat ze daar plaatsen? Gielens: ‘De ECB heeft te kennen gegeven dat ze vanaf 21 juli de rente zal optrekken. Maar met hoeveel? Ze moet de rente met meer dan 0,6 procent optrekken om boven die 0,11 procent uit te komen. Daar zal dus wat tijd over gaan.’
Er speelt nog een tweede element: de banken hebben nog steeds veel te veel geld, er zit nog te veel geld in het systeem. Gielens: ‘In 2016 plaatsten de banken elke avond zo’n 10 miljard euro bij de ECB, nu 125 miljard. Een bank zal dus niet meer rente geven om extra spaargeld aan te trekken, integendeel. Het geld kan uit het systeem als de mensen meer uitgeven, meer investeren, meer lenen, als de economie sterk groeit. Dat is nu niet onmiddellijk het geval, er is zelfs sprake van stagnatie. We zullen dus waarschijnlijk nog wat langer moeten wachten vooraleer de banken de spaarrente optrekken.’
En dan is er nog de commerciële politiek van de banken. ‘Zal een bank de rente verhogen om extra spaargeld van klanten aan te trekken?’ vraagt Gielens zich af. ‘Dat is de keuze van elke individuele bank, maar ik denk niet dat de banken op dat vlak heel snel een concurrentieslag zullen voeren.’
Op basis van het voorzichtige rentebeleid van de ECB en de massa geld die in het systeem zit, concludeert Gielens: ‘De rente op het spaarboekje zal waarschijnlijk niet heel snel worden opgetrokken. En wat wel zeker is: de rente zal nog een hele tijd lager liggen dan de inflatie en dus zal het spaargeld minder waard worden.’
