Waarover twijfelt zanger-muzikant Jan De Smet? ‘Weer zo’n Hollands zaagwijf, zuchtte ik eerst’

‘In de middelbare school ging ik al snel op zoek naar mijn eigen muzikale identiteit. Al mijn kameraden luisterden naar de Veronica Top 40, dus zette ik me daarvan af. Zo kwam ik uit bij de folk en blues, maar ook bij het chanson. Mijn grote helden toen waren Pete Seeger, Lead Belly, Georges Brassens en Miel Cools. Ik bekeerde me ook tot de folkfreaks en kocht dus platen van de schaapherders op de Shetlandeilanden: daar stonden dan twaalf oersaaie a-capellaliedjes op die ik van mezelf goed móést vinden. Tot ik Wannes Van de Velde leerde kennen. Die luisterde ook naar genres die hij zelf helemaal niet speelde. Hij leefde niet met muzikale oogkleppen, zoals ik toen. Dankzij hem ben ik van andere muziek gaan houden. En dat resulteerde in een forse inhaalbeweging: van mensen als Otis Redding of al die andere geweldige soulzangers had ik in mijn jonge jaren nooit een plaat gekocht. Maar toen ik hen leerde kennen, dacht ik: wat een ongelofelijke dommerik ben ik toch geweest om hen te negeren.’

Ik verplichtte mezelf om platen van schaapherders uit de Shetlandeilanden goed te vinden.

Verandert u vandaag nog soms van gedachte over muziek?

Jan De Smet: Ja, maar veel sneller. Twintig jaar geleden hoorde ik Plaktang van Maskesmachine in een café. Eerst vond ik dat maar een enerverend geluid, en toch was er iets dat mijn aandacht vasthield. Ik kocht uiteindelijk hun plaat omdat Dajo De Cauter, de zoon van Koen, erop meespeelt. Die speelt niet zomaar met iedereen, dacht ik. Nadat ik de plaat helemaal beluisterd had, was ik compleet verkocht en verhangen aan die heerlijke chaos en de tekstuele taalspelletjes. Jaren later hoorde ik de beginmaten van Raak mij aan van Roosbeef op Radio 1. Weer zo’n Hollands zaagwijf, zuchtte ik eerst. Ik had de uitknop al in de hand toen het lied zich ontpopte tot een van de mooiste hymnes die ik ooit in onze taal heb gehoord. Tot tranens toe was ik bewogen. Saillant detail: beide nummers werden geproducet door wijlen Tom Pintens. Een paar weken geleden hoorde ik de mooiste liveversie van Raak mij aan op de herdenking van Tom in het OLT Rivierenhof in Antwerpen: Roos zong, geruggensteund door al zijn geweldige vrienden-muziekvirtuozen. Het leek wel of we Tom konden aanraken en hij ons.

Twijfelt u veel als u een song schrijft?

De Smet: O ja, maar niet altijd. Als iets voor eenmalig gebruik is, staat het meestal snel op papier. Maar als het langer moet meegaan, kan ik eindeloos sleutelen aan een lied. Dat komt ook omdat ik voornamelijk in mijn moedertaal schrijf. In het Engels steekt het allemaal niet zo nauw, maar in het Nederlands moet alles kloppen. De lat ligt hoog. Mijn founding fathers heten Hugo Matthyssen en Drs. P. Bij twijfel denk ik weleens: hoe zouden zij dit oplossen?