Stevenen we af op vervroegde federale verkiezingen? Alle voorzitters van de coalitiepartijen die de regering-De Croo vormen, houden er in elk geval rekening mee. De gedoodverfde nieuwe CD&V-voorzitter en regeringslid Sammy Mahdi zinspeelde zelfs openlijk op de val van de regering eind dit jaar. Daarom deed zijn partij er goed aan om snel een nieuwe voorzitter te kiezen. Ondertussen vellen Wetstraatwatchers een vernietigend oordeel over de regering-De Croo. Gewezen De Standaard-redacteur Guy Tegenbos zei vorige week op Knack.be: ‘Puur vanuit beleid valt de regering het best zo snel mogelijk.’ Oud-Knack-directeur en huidig De Tijd-columnist Rik Van Cauwelaert ging over tot een bekentenis: ‘Ik zei altijd dat de regeringen onder Guy Verhofstadt (Open VLD) de ergste waren die we ooit hebben gezien, maar ik moet mijn mening herzien.’
De regering-De Croo kwam in oktober 2020 tot stand onder hoge druk van de coronapandemie. In het regeerakkoord sprak ze van pensioen-, fiscale en arbeidsmarkthervormingen. Daar kwam niets van in huis en het zal er ook niet meer van komen. De regeringspartijen hebben over dit alles diametraal tegenovergestelde meningen en de resterende regeertijd is te kort. Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) moet dra zijn fiscale hervormingen voorstellen, maar een advies van de Hoge Raad van Financiën om de lasten op arbeid met 6,5 miljard euro te verlagen, werd vorige week meteen door de Franstalige socialisten én liberalen afgeschoten. De fiscale hervormingsplannen van Van Peteghem zijn een doodgeboren kind.
Waarom zit de CD&V nog in de federale regering?
De CD&V zal bij de volgende verkiezingen dan ook niet kunnen uitpakken met die fiscale hervorming. Waarmee dan wel? Waarom zit de CD&V eigenlijk nog in de federale regering? Het afblokken van de fiscale hervorming van Van Peteghem zou voor hen de aanleiding kunnen zijn om uit de regering-De Croo te stappen. ‘Als Sammy Mahdi er de stekker niet uittrekt, wordt dat voorzitterschap ook een maat voor niets’, tweette de Leuvense professor Kurt Deketelaere. ‘Uit de federale regering en een personeelswissel in de Vlaamse regering is de enige ernstige openingszet om in de resterende tijd nog enigszins de meubelen te redden.’ Deketelaere kent de CD&V van binnenuit. Hij werkte een tijdje voor Kris Peeters en was de kabinetschef van Hilde Crevits. Als de CD&V uit de regering- De Croo stapt, wil dat niet zeggen dat die valt. Ze heeft dan nog steeds 75 van de 150 zetels en kan wellicht rekenen op steun van Défi en/of Les Engagés, zoals het CDH nu heet. En wie maalt erom dat de regering-De Croo dan nog maar steunt op 30 Vlaamse Kamerzetels?
Er dienen zich trouwens nog enkele struikelblokken aan voor de regering-De Croo. In de zomer moet er worden onderhandeld over de begroting en niemand weet hoe deze regering het tekort van 22 miljard wil aanpakken. De clashes tussen de regeringspartijen liggen voor de hand. En in het voorjaar van 2023 zijn er loononderhandelingen en de Franstalige socialisten dreigen er vandaag al mee om dan uit de regering de stappen als de loonnorm die de loonstijging boven op de index beperkt niet wordt aangepast. Iets waar de liberalen absoluut niet van willen horen.
Zou een vervroegd afscheid van de regering- De Croo een goede zaak zijn? Riskeren we daarna niet opnieuw lange tijd een regering in lopende zaken te krijgen? Zou best kunnen, al weet je nooit wat de verkiezingen brengen als pakweg koopkracht het verkiezingsthema wordt. Maar zelfs als we lange tijd een regering van lopende zaken krijgen, is dat een grote vooruitgang want die mag maandelijks maar één twaalfde uitgeven van de laatste goedgekeurde begroting. Een regering in lopende zaken is daarom te verkiezen boven een regering van afgelopen zaken zoals de regering-De Croo.