Het Nederlandse prijsplafond voor gas en elektriciteit verlaagt de energiefactuur van veel Nederlandse huishoudens in één klap. Waarom doet België niet hetzelfde?
Wat houdt het Nederlandse prijsplafond op gas en elektriciteit in?
De Nederlandse regering wil een maximumprijs voor gas en elektriciteit invoeren die geldt voor het gemiddeld verbruik. Er is dus een volumegrens waarvoor het prijsplafond geldt en die bedraagt 12.000 kilowattuur voor gas en 2400 kilowattuur voor elektriciteit. Voor het verbruik boven deze volumegrens blijft de marktprijs gelden. Voor de energie die de Nederlanders meer dan gemiddeld verbruiken, blijven ze dus veel meer betalen.
Voor het prijsplafond gaat de Nederlandse regering uit van de prijzen van begin van het jaar. De gas- en elektriciteitsprijs was toen al wel gestegen (als gevolg van de opverende economie na corona, de grotere vraag in China enzoverder) maar de grote stijging was er nog niet omdat de oorlog in Oekraïne pas eind februari uitbrak. De maximumprijs voor een kuub gas zou 1,50 euro bedragen en voor een kilowattuur elektriciteit 0,70 euro.
Volgens de eerste berekeningen zou de korting voor een gemiddeld Nederlands huishouden liggen rond de 2280 euro op jaarbasis.
Is het een interessante ingreep van de Nederlands regering?
Het invoeren van een prijsplafond voor een gemiddeld verbruik en met als maximumprijs die van begin dit jaar lijkt om een reeks redenen een verstandig idee.
Ten eerste, geldt het niet alleen voor huishoudens, maar ook voor bijvoorbeeld kantoren en winkels, scholen en zorginstellingen, hotels en restaurants enzoverder. Ook zij worden vandaag zwaar getroffen door de hoge energieprijzen en krijgen bij onze Noorderburen een duidelijke tegemoetkoming.
Ten tweede, is de volumebeperking essentieel voor het prijsplafond: de maximumprijs geldt alleen voor de hoeveelheid energie die een gemiddeld gezin verbruikt. De prikkel om energie te besparen en om te investeren in energiebesparende maatregelen, zoals isolatie, blijft dus aanwezig: je kunt maar beter niet meer dan een gemiddeld gezin verbruiken.
Ten derde, de prijs is ernstig. Hij is niet zo hoog als vandaag en ook niet zo laag als een jaar geleden, maar de explosieve stijging na de Russische inval in Oekraïne wordt weggegomd.
Ten vierde, dit systeem biedt de consument stabiliteit. Hij weet hoeveel hij moet betalen als hij niet meer dan een gemiddeld gezin verbruikt. Hij is dus niet meer het slachtoffer van het gejojo van de marktprijs.
Ten vijfde: het Nederlandse systeem heeft het voordeel van de duidelijkheid. Het is eenvoudig en voor iedereen begrijpbaar.
Kan het Nederlandse prijsplafond ook in ons land worden ingevoerd?
Aan dat Nederlandse systeem hangt een prijskaartje. Want de Nederlandse overheid zal de energieleveranciers compenseren voor het verschil tussen de maximumprijs en de marktprijs. Hoeveel dat de Nederlandse schatkist zal kosten, is nog onduidelijk. Dat hangt onder meer af van de marktprijs van het gas: als die nog heel lang heel hoog blijft, loopt de rekening voor de Nederlandse schatkist op. In de Nederlandse begroting, de Miljoennota die begin deze week werd gepresenteerd, is er alvast 5,4 miljard euro voor gereserveerd. Wellicht is dat niet voldoende, sommige berekeningen hebben het over een kostprijs van 10 tot 15 miljard euro.
En dan weten we het wel: in ons land is zo’n inspanning gezien de penibele staat van onze overheidsfinanciën niet haalbaar, tenzij we ons nog dieper in de schulden steken. Je zou het kunnen invoeren voor iedereen die vandaag niet in aanmerking komt voor het sociaal tarief. Maar dan nog zou het de overheid veel kosten, zeker als je het zoals in Nederland zou uitbreiden naar de kleine zelfstandigen. En dan moeten wellicht een hele reeks andere tegemoetkomingen sneuvelen om (een deel van) het nodige geld te vinden.
Knack Koopkrachtdossier
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
